Gebruiker:S. Perquin/Extreemrechts

Niet te verwarren met radicaal-rechts.

Extreemrechts of rechts-extremisme is een term waarmee politieke opvattingen en stromingen aan de uiterste rechterzijde van het politiek spectrum worden bedoeld. Hoewel extreemrechts overeenkomsten heeft met radicaal-rechts, wordt er toch vaak onderscheid gemaakt tussen deze termen. Waar radicaal-rechts haar doelen op een geweldloze en democratische manier wil bereiken, wordt extreemrechts vaak wordt beschouwd als geweldsbereid en antidemocratisch.

Een extreemrechtse bijeenkomst in de Verenigde Staten, waarbij vlaggen van onder andere nazi-Duitsland en de Geconfedereerde Staten van Amerika worden gedragen
De bomaanslag in Bologna op 2 augustus 1980, die toegeschreven wordt aan de extreemrechtse Nuclei Armati Rivoluzionari

Definities

bewerken

Volgens de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) vormen rechts-extremisten "een dreiging voor de nationale veiligheid en democratische rechtsorde omdat zij antidemocratische doelen nastreven, al dan niet met ondemocratische middelen". De AIVD beschrijft rechts-extremisme als een vorm van extremisme die een of meer van de volgende overtuigingen benadrukt:[1]

In het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland wordt extreemrechts als volgt gedefinieerd:[2]

Tot extreemrechts gedachtengoed worden denkbeelden gerekend als vreemdelingenhaat (inclusief: antisemitisme en antimoslims), haat jegens vreemde (cultuur)elementen en ultranationalisme. Hierbij houden extreemrechtse activisten zich aan de kaders van de democratische rechtsorde, ondermijnen rechtsextremisten de democratische rechtsorde en plegen extreemrechtse terroristen op mensenlevens gericht geweld gebaseerd op extreemrechtse opvattingen.

Volgens politicoloog Sarah de Lange van de Universiteit van Amsterdam zijn extreemrechtse partijen antidemocratisch en willen zij niet langs de parlementaire weg veranderingen realiseren. Verder zouden ze geweld niet uitsluiten. Radicaal-rechtse politieke partijen zouden daarentegen wel geloven in parlementaire processen, zoals verkiezingen.[3]

Symbolen

bewerken
 
Vlaggen die gebruikt worden door rechts-extremisten

Symbolen van rechts-extremisme komen in veel vormen voor. Veel van deze symbolen zijn direct overgenomen uit het Duitse fascisme van voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog en uit het apartheidssysteem van Zuid-Afrika. Een redelijk populair symbool is de Othala, die door de SS gebruikt werd in de Tweede Wereldoorlog. Ook de cijfercombinatie 88, dat voor HH (afkorting van Heil Hitler) staat, wordt regelmatig gebruikt.[4]

Groeperingen en bewegingen

bewerken
 
Een demonstratie van de Italiaanse fascistische beweging CasaPound

Een rechts-extremistische politieke partij is de Nederlandse Volks-Unie (NVU). Zij presenteren zichzelf als een nationalistische politieke partij en streeft naar een eenpartijstaat gebaseerd op het model van de NSDAP.[4]

Tijdens de jaarwisseling van 2022-2023 werden met een laserstraal racistische en neonazistische teksten op de Erasmusbrug in Rotterdam geprojecteerd door White Lives Matter. Volgens de White Lives Matter-extremisten zou "het bestaan van 'ons' volk en een toekomst voor 'onze' blanke kinderen" veiliggesteld moeten worden.[5]