Gebogen schildmos

soort uit het geslacht Hypotrachyna

Het gebogen schildmos (Hypotrachyna revoluta) is een korstmos uit de familie Parmeliaceae. Groeit op laanbomen en horizontale takken, vooral de zwarte els, op vochtige plaatsen. Soms kan het ook op rottend hout en heel zelden ook op steen worden aangetroffen. De soort is gevoelig voor uitdrogen en NO en NO2 in de lucht. De fotobiont is de eencellige groene alg Trebouxia crenulata.

Gebogen schildmos
Gebogen schildmos
Taxonomische indeling
Rijk:Fungi (Schimmels)
Stam:Ascomycota (Zakjeszwammen)
Klasse:Lecanoromycetes
Onderklasse:Lecanoromycetidae
Orde:Lecanorales
Familie:Parmeliaceae
Geslacht:Hypogymnia
Soort
Hypogymnia revoluta
(Flörke) Hale (1975)
Synoniemen

Parmelia revoluta

Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Gebogen schildmos op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Schimmels

Kenmerken

bewerken

Het gebogen schildmos is een grote, grijze bladvormige soort met lobben die in het midden opstijgen en daar vaak soredieus zijn. De sorediën zijn fijnkorrelig en zitten op het midden van de lobben. Het thallus heldergrijs tot grijsgroen thallus dat wel 10 cm groot kan worden. Meestal ontbreken de apothecia. Indien aanwezig zijn deze bruin en hebben deze een diameter van 2-6 mm. De onderkant van het thallus is zwart met bruine randen en heeft bijna geen rhizinen (bundels van hyfen aan de onderkant van het thallus).

Het heeft de volgende korstmossen:

  • cortex (schorslaag): K+ (geel), C-, KC-, P+ (geel)
  • medulla (merglaag): K-, C+ (rood), KC+ (rood), P-

De soort lijkt op:

  • Grofgebogen schildmos (Hypotrachyna afrorevoluta), maar deze heeft grove sorediën.
  • Groot schildmos (Parmotrema perlatum), maar deze heeft zwarte randstandige rhizinen (ciliën) en randstandige soralen.

De ascus bestaat uit acht ascosporen. De sporen zijn ellipsoïde tot breed ellipsoïde en met de afmeting 10-12 × 6-8 µm.

Verspreiding

bewerken

Hypotrachyna revoluta komt wereldwijd voor. In Nederland komt het vrij algemeen voor. Het is niet bedreigd en staat niet op de rode lijst.

De soortaanduiding revoluta betekent "teruggebogen" of "omgekruld". Hypotrachyna bestaat uit twee Griekse woorden. Hypo betekent onder en trachyna betekent ruw. In totaal betekent de soortnaam dus "omgekruld korstmos met een ruwe onderkant".