Dodekanesos

Griekse eilandengroep
(Doorverwezen vanaf Dodecanesus)

De Dodekanesos (Grieks: Δωδεκάνησα, Dodekánisa = twaalf eilanden; do-deka = 2 + 10 = 12) is een Griekse eilandengroep en voormalig departement (nomos) in de oostelijke Egeïsche Zee, voor de kust van Zuidwest-Turkije. De hoofdstad is de stad Rhodos.

Dodekanesos
Νομός Δωδεκανήσων
Periferie-district van Griekenland Vlag van Griekenland
Locatie van het departement Dodekanesos
Situering
Regio Zuid-Egeïsche Eilanden
Coördinaten 36°27'NB, 27°18'OL
Algemeen
Oppervlakte 2.714 km²
Inwoners
(2001[1])
190.071
(70 inw./km²)
Hoofdstad Rhodos
Provincies 0
Gemeenten 25
Gemeenschappen 2
Overig
Postcode(s) 85x xx
Netnummer(s) 224x0
Nummerplaat ΚΧ, ΡΟ
ISO 3166-2 code GR-81 Dodekanisos
Portaal  Portaalicoon   Griekenland
Dodekanesos

Met uitzondering van het eiland Kastelorizo, maar samen met het ten noorden van de Dodekanesos gelegen Samos, wordt de Dodekanesos ook tot de Zuidelijke Sporaden gerekend.

Geschiedenis

bewerken

De grote eilanden van de Dodekanesos, Kos en Rhodos, kenden in de oudheid een bloeiende beschaving. Kos was in de gehele Hellenistische wereld beroemd om zijn Asklepieion, een aan de god van de genezing Asklepios gewijd tempel- en genezingscomplex. Dit was gesticht door de grondlegger van de moderne geneeskunde, de arts Hippokrates van Kos. Rhodos was de hoofdstad van een bloeiend handelsimperium.

Na de deling van het Romeinse Rijk kwamen de eilanden onder Oost-Romeins (Byzantijns) bestuur. Een reeds in de late oudheid ingezet verval zette door en leidde tot het wegvallen van handel en een daling in de bevolking. De eilanden waren regelmatig het slachtoffer van Saraceense piraten (zie: Saracenen). In de latere middeleeuwen bleven de eilanden nominaal Byzantijns, maar wisten dankzij een zwak centraal gezag een grote mate van autonomie te ontplooien. Lokale heersers maakten zich van de macht meester. Soms waren dit Grieken, maar vaak ook Frankische of Italiaanse baronnen, zoals op Astipalaia. In 1309 veroverden de Johannieterridders een groot deel van de huidige Dodekanesos en vestigden een kruisvaardersstaat met als hoofdstad Rhodos. Zowel op het eiland Rhodos als op andere eilanden herinneren de restanten van verdedigingswerken en kastelen aan het bestuur van de Johannieters. In 1522 werd de eilandengroep veroverd door de Osmaanse Turken onder Süleyman I.

De eilanden behoorden tot het Ottomaanse Rijk voordat ze in 1911 door Italië bezet werden. Na de Eerste Wereldoorlog (waarin de Turken de zijde van Duitsland hadden gekozen) kwamen de Dodekanesos onder Italiaans bestuur. Gebouwen op de eilanden in Italiaanse stijl herinneren nog aan deze tijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog (waarin Italië de zijde van Nazi-Duitsland had gekozen) werden de eilanden, toen de rest van Griekenland was bevrijd, bezet door fanatieke Italiaanse fascisten. Zelfs na de capitulatie van Italië en Duitsland bleven de eilanden in Italiaanse handen, tot de bezetters zich moesten overgeven. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen de eilanden met de Vrede van Parijs aan Griekenland, waar ze nog steeds toe behoren. De eilanden zouden wel permanent gedemilitariseerd blijven.[2]

Eilanden

bewerken
 
Gyali
 
Stroggyli

De volgende eilanden maken deel uit van de Dodekanesos (de twaalf eilanden waaraan de eilandengroep zijn naam dankt, staan vetgedrukt):

Agathonisi, Alimnia, Arkoi, Armathia, Astakida, Astypalaia, Chalki, Chamili, Farmakonisi, Gaidaros, Gyali, Kalolimnos, Kalymnos, Kandelioussa, Karpathos, Kasos, Kastelorizo, Kinaros, Kos, Leros, Lebinthos, Lipsi, Marathi, Nimos, Nisyros, Patmos, Pacheia, Plati, Pserimos, Rho, Rhodos, Simi, Strongyli, Syrna, Telendos, Tilos, Zafora

Gemeenten en gemeenschappen

bewerken

Onderstaande tabel geeft een weergave van de gemeenten voor de herindeling in 2011.

Gemeente Hoofdplaats
(anders)
Postcode Netnummer Opmerking
Afandou 851 03 22410-5 Gefuseerd met Rhodos
Archangelos 851 02 22440-2 Gefuseerd met Rhodos
Astypalaia Chora 859 00 22430-4
Attavyros Empona 851 09 22460-5 Gefuseerd met Rhodos
Chalki 851 10 22460-45
Dikaio Zipari 853 00 Gefuseerd met Kos
Ialyssos 851 01 22410-9 Gefuseerd met Rhodos
Irakleides Antimachia 853 02 22420-6 Gefuseerd met Kos
Kallithea Kallithies 851 05 22410-6, 8 Gefuseerd met Rhodos
Kalymnos 852 00 22430-2
Kamiros Sorini 851 06 22460-4 Gefuseerd met Rhodos
Karpathos Pigadia 858 00 22450-2
Kasos 857 00 22450-4
Kos Kos 853 00 22420-2
Lipsi 850 01 22470-4
Leros 854 00 22470-2
Lindos 851 07 22440-2,3 Gefuseerd met Rhodos
Megisti/Kastelorizo 851 11 22460-49
Nisyros Mandraki 853 03 22420-
Patmos 855 00 22470-3
Petaloudes Kremasti 851 04 22410-8,9 Gefuseerd met Rhodos
Rhodos 851 00 22410-2 t/m 7
Zuid Rhodos Genadi 851 09 22440-4 Gefuseerd met Rhodos
Symi 856 00 22460-70 t/m 72
Tilos 850 02 22460-44
Gemeenschap Hoofdplaats
(anders)
Postcode Netnummer Opmerking
Agathonisi 850 01 22470
Olympos 857 00 22450 Onderdeel van gemeente Karpathos

Zie ook

bewerken
Zie de categorie Dodecanese van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.