Nomada

geslacht uit de familie Apidae
(Doorverwezen vanaf Bosbeswespbij)

Nomada is een geslacht van vliesvleugelige insecten uit de familie van de bijen en hommels (Apidae). De wetenschappelijke naam is gepubliceerd in 1770 door Giovanni Antonio Scopoli.[1] Ze worden "wespbijen" genoemd omdat ze uiterlijk een oppervlakkige gelijkenis vertonen met wespen door hun geel-zwarte tekening. De grootte van de bijen varieert van circa 3 mm (Nomada penangensis) tot 16 mm (Nomada coxalis).[2]

Nomada
gewone dubbeltand (Nomada ruficornis)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:Insecta (Insecten)
Orde:Hymenoptera (Vliesvleugeligen)
Onderorde:Apocrita
Superfamilie:Apoidea
Familie:Apidae (Bijen en hommels)
Onderfamilie:Nomadinae
Geslachtengroep:Nomadini
Geslacht
Nomada
Scopoli, 1770
Typesoort
Apis ruficornis Linnaeus, 1758
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Nomada op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Insecten

Nomada-soorten zijn nestparasieten of "koekoeksbijen". De wijfjes leggen een of twee, soms tot vier eitjes in het nest van een andere bijensoort, gewoonlijk een die nesten maakt in de bodem zoals de zandbijen. De eerste larve die uitkomt doodt de andere en de larve of het ei van de gastheersoort en voedt zich dan met de voedselvoorraad die de andere bij in het nest heeft aangebracht. De volwassen insecten voeden zich met nectar en stuifmeel, maar kunnen er geen verzamelen.

Nomada is het enige geslacht in de geslachtengroep Nomadini, met ongeveer 700 beschreven soorten. Het geslacht komt over de gehele wereld voor, Antarctica uitgezonderd. De meeste soorten komen voor op het noordelijk halfrond.

De gewone dubbeltand (Nomada ruficornis), de typesoort van het geslacht, parasiteert het roodgatje Andrena haemorrhoa.

De grote wespbij (Nomada sexfasciata) is een parasiet van langhoornbijen (Eucera), waaronder de gewone langhoornbij (Eucera longicornis).[3]

Soorten bewerken

Deze lijst van 701 soorten is mogelijk niet compleet.

Bleekvlekwespbij Herrich-Schäffer, 1839
Zwarte wespbij Herrich-Schäffer, 1839
Knautiawespbij Herrich-Schäffer, 1839
Kleine bleekvlekwespbij Smith, 1844
Bonte wespbij Olivier, 1811
Langsprietwespbij Herrich-Schäffer, 1839
Dwergwespbij Morawitz, 1874
Doornloze wespbij Morawitz, 1877
Zwartbuikwespbij Lepeletier, 1841
Gewone kleine wespbij (Kirby, 1802)
  • N. flavopicta
Zwartsprietwespbij (Kirby, 1802)
Kortsprietwespbij Panzer, 1798
Roodsprietwespbij Fabricius, 1793
  • N. furva
Glanzende dwergwespbij Panzer, 1798
Bruinsprietwespbij Nylander, 1848
Smalbandwespbij (Kirby, 1802)
Gedrongen wespbij Schenck, 1861
Tweekleurige wespbij Brullé, 1832
Roodharige wespbij (Kirby, 1802)
Vroege wespbij (Kirby, 1802)
Donkere wespbij Kirby, 1802
Vlekpootwespbij Imhoff, 1834
Eendoornwespbij Alfken, 1913
Rode wespbij Morawitz, 1870
Gele wespbij Morawitz, 1872
Donkere dubbeltand Zetterstedt, 1838
Platkielwespbij Nylander, 1848
Boswespbij Alfken, 1913
Sierlijke wespbij Lepeletier, 1841
Kalkgraslandwespbij Magretti, 1883
Neushoornwespbij Herrich-Schäffer, 1839
Kale wespbij Morawitz, 1872
Kleine bonte wespbij Panzer, 1799
Grote wespbij Panzer, 1799
  • N. sheppardana
Geeltipje (Kirby, 1802)
Signaalbij Jurine, 1807
Matglanswespbij Morawitz, 1872
Borstelwespbij Fabricius, 1804
Stomptandwespbij Fabricius, 1793
Geelzwarte wespbij Panzer, 1798
Variabele wespbij Panzer, 1798