Bajonetligging is een term die wordt gebruikt om een manier van plaatsing van perrons aan te duiden. Perrons in bajonetligging bevinden zich niet recht, maar schuin tegenover elkaar, veelal aan weerszijden van een spoorwegovergang of kruising. De ligging van de perrons ten opzichte van elkaar is vergelijkbaar met de plaats van de bajonet ten opzichte van de loop van een geweer.

Schematische weergave van perrons in bajonetligging (de afbeelding veronderstelt dat de treinen rechts rijden); boven perrons ná de kruising, onder perrons vóór de kruising

Bus en tram bewerken

De bajonetligging wordt voornamelijk toegepast bij bus- en tramhaltes, waarbij er de voorkeur aan wordt gegeven de perrons vóór de kruising of het kruispunt te plaatsen, zodat de haltetijd samen kan vallen met het wachten voor een verkeerslicht. Vaak liggen de haltes echter na de kruising omdat dit eenvoudiger in te passen is, met name in verband met voorsorteervakken. Bovendien heeft dit, met name op kruispunten zonder verkeerslichten, als voordeel dat passagiers achter in plaats van voor de tram of bus oversteken, hetgeen de verkeersveiligheid ten goede komt.

Spoorweg bewerken

Nederland bewerken

Ook sommige kleinere spoorwegstations hebben deze perronopstelling. Enkele voorbeelden zijn de stations Bunde, Klarenbeek, Mook Molenhoek, Goor, Hilversum Sportpark, Hollandsche Rading, Hemmen-Dodewaard, Veenendaal-De Klomp en Rheden, en vier stations aan de spoorlijn Roosendaal - Vlissingen, waaronder Rilland-Bath. Hier liggen de perrons juist altijd na de overweg. De automatisch werkende spoorbomen kunnen namelijk niet detecteren of de trein zal stoppen of niet. Zou het perron vóór de overweg liggen, dan zouden de spoorbomen dus ruim voordat de trein aankomt moeten sluiten, en als de trein blijkt te stoppen, zal de overweg onnodig lang gesloten blijven.

Dit probleem kan ook opgelost worden met een zogenaamde stop-door-schakeling. Daarvoor is echter een extra bedieningshandeling door de treindienstleider nodig, en moeten aan weerszijden van de overweg langs het spoor seinen zijn geplaatst. Dit is ook het geval bij station Wezep, waar de bajonetligging in feite "verkeerd om" is.

Een Nederlands station met twee perrons in bajonetligging bij een publieke overweg heeft twee OV-chipkaartgebieden. Bij Diemen is dit het geval met poortjes.[1] Er zijn in dit geval geen echte nadelen vergeleken met één OV-chipkaartgebied, want er zijn geen toegestane reisroutes waarbij men van het ene naar het andere OV-chipkaartgebied moet, en ook geen voorzieningen waarvoor men bij een tussenstop naar het andere OV-chipkaartgebied zou moeten.

De bajonetligging komt ook voor bij haltes aan enkelsporige baanvakken. Er is dan dus voor elke richting een apart perron. Deze perrons liggen vrijwel altijd aan dezelfde kant van het spoor. Dit is in Nederland het geval bij de stations Daarlerveen, Eygelshoven en het in 2016 gesloten Geerdijk.

België bewerken

Verschillende Belgische stopplaatsen gebruiken de bajonetligging. Deze zijn (onder andere):