Wikipedia

Wikipedia:Wikiproject/Podiumkunsten in Nederland/Handboek Podiumkunsten

< Wikipedia:Wikiproject‎ | Podiumkunsten in Nederland

Projectpagina
Podiumkunsten in Nederland
Handboek

Beginnetje voor Project Podiumkunsten - Handboek Podiumkunsten op Wiki

Dit handboek is specifiek voor leden van het project Podiumkunsten in Nederland samengesteld. Het bevat tips, verwijzingen en richtlijnen voor het werken op Wikipedia en TheaterEncyclopedie aan lemma's over Podiumkunsten.


Ideeën / Inhoudsopgave bewerken

Oriëntatie bewerken

  • Een online encyclopedie, hoe werkt dat?
  • Wikipedia en de TheaterEncyclopedie - overeenkomsten en verschillen
  • (Hoe) kan ik meewerken aan een online encyclopedie?

Voor nieuwe gebruikers bewerken

Voor ervaren gebruikers bewerken

  • Een nieuwe pagina aanmaken over
    • mijn eigen organisatie
    • Een productie
    • Een persoon
    • Een locatie (theater, gebouw)
  • Een afbeelding uploaden
  • Bronverwijzingen naar de TheaterEncyclopedie (TE)
    • Algemeen gebruik van bronverwijzingen op Wikipedia
    • Een bronverwijzing toevoegen
    • Voorbeelden voor bronverwijzingen naar de TE
    • Enkele aanwijzingen bij het toevoegen van bronverwijzingen

Onderwerpen voor experts bewerken

  • Juridische aspecten van de doneren van beeldmateriaal aan Wikipedia
  • Gestructureerde gegevens uitwisselen met Wikimedia - Wikidata
    • Op Wikipedia gebruik maken van informatie uit Wikidata
    • Op eigen website gebruik maken van informatie uit Wikidata
    • Mijn informatie toevoegen aan Wikidata
  • Thesaurus & ontologie van podiumkunsten
    • Inleiding van de ontologie van de TE
    • Beschrijving (doorverwijzing) ontologie Wikidata

Samenwerken bewerken

  • Waar vind ik andere mensen, die ook werken aan podiumkunsten op wiki?
  • Hoe vind ik andere experts?
  • Waar kan ik advies krijgen over het werken op een wiki?
  • Hoe blijf ik op de hoogte van (nieuwe) projecten

Inhoud / uitgewerkte ideeën (in uitvoering) bewerken

Beginnen met werken aan wiki's bewerken

Dit onderdeel van het handboek omvat ideeën en beginnetjes van onderwerpen uit het handboek die van belang zijn om aan de slag te kunnen met Wikepdia en de TheaterEncyclopedie.

Registreren bij Wikipedia bewerken

  1. Inschrijven bij Wikipedia (WP) doe je hier.
  2. Gebruikerspagina - stel jezelf voor en laat weten wat je komt doen
    • Je komt op je gebruikerspagina, door rechtsboven op je eigen gebruikersnaam te klikken. Zolang je nog geen gebruikerspagina hebt, is deze link rood. Wanneer je pagina is opgeslagen wordt de link blauw (paars).
    • Vul je gebruikerspagina met relevante informatie over jouzelf
    • Je eventueel op andere pagina's een link naar je eigen gebruikerspagina maken; jouw pagina is Gebruiker:Je-eigen-gebruikersnaam.
  3. Je persoonlijk kladblok voor beginnetjes start je (nog uitzoeken...)
  4. Bezint eer ge begint…

Registreren bij de TheaterEncyclopedie bewerken

  1. Inschrijven bij de TheaterEncyclopedie (TE) doe je hier.
    • Het inschrijven werkt iets anders dan bij WP, omdat je aanvraag wordt bekeken door de redactie van de TE (ter voorkoming van spam).
    • Je moet je echte naam opgeven bij de redactie, maar die naam hoeft niet persé zichtbaar te worden op de TE
  2. Gebruikerspagina - stel jezelf voor en laat weten wat je komt doen
    • Je komt op je gebruikerspagina, door rechtsboven op je eigen gebruikersnaam te klikken. Zolang je nog geen gebruikerspagina hebt, is deze link rood. Wanneer je pagina is opgeslagen wordt de link grijs.

Wikipedia en TheaterEncyclopedie - zoek de tien verschillen bewerken

Zowel Wikipedia als de TheaterEncyclopedie is een online encyclopedie. Toch zijn er diverse - en soms ook grote - verschillen tussen beide.

Doelstelling & missie
Wikipedia wil een online, vrije en breed georiënteerd encyclopedie zijn. De TheaterEncyclopedie richt zich alleen op Podiumkunsten in Nederland en streeft naar compleetheid.
Doelgroep
Wikipedia is een algemene encyclopedie, die zich niet specifiek op een doelgroep richt. Daarin zijn WP en TE in principe goed vergelijkbaar. De TE zal echter een nauwere interesse-doelgroep aanspreken, als gevolg van de specifieke focus op Podiumkunsten.
Redactie
De inhoud van de TE staat onder redactie van team van vrijwillige redacteuren en een vaste hoofdredacteur. De inhoud kan alleen bewerkt worden door geregistreerde gebruikers en de identiteit van de gebruikers is bekend (bij de redactie).
Wikipedia kent geen vaste redactie. De inhoud wordt gecreëerd en geredigeerd door een groep van vrijwilligers, waarvan een deel in de rol van ‘moderator’. In principe kan iedereen bijdragen aan Wikipedia en dat kan ook anoniem.
Omvang & scope
De TheaterEncyclopedie omvat … pagina’s, Wikipedia …. De TE kent vijf hoofd-categorieën: Werken, Productie, Personen, Theaters (Locaties), Gezelschappen & Producenten. Het aantal verschillende categorieën van Wikipedia is veel groter
Community
De aard en omvang van de groep(en) schrijvende deelnemers ("gebruikers", "bijdragers") aan beide projecten verschillen sterk. WP kent een grote diversiteit aan groepen uit verschillende kennisgebieden. Bij de TE is de kennisgroep specifiek gericht op podiumkunsten, met daarbinnen specialisten op het gebied van dans, opera etc.
Ook de grootte van de schrijvende deelnemers verschilt sterk. De TE kent een kern van ca. 10 vrijwillige redacteuren, met daar omheen een groep van ‘casual’ bewerkers.
Het aantal bewerkers van de Nederlandse Wikipedia is ….
Techniek
Beide encyclopedieën zijn gebaseerd op het MediaWiki-systeem en zijn functioneren in de basis vergelijkbaar. Toch is er ook een aantal verschillen aan te wijzen:
  • Semantic MediaWiki vs. Wikidata: een andere manier van opslaan en weergeven van gestructureerde (open) data. Zo maakt de TE voor veel meer pagina’s en inhoud gebruik van formulieren aangevuld met vrije tekst.
  • Tweeki skin vs. Vector (+Mobile) zorgt voor verschillende mogelijkheden in de vormgeving. De Tweeki skin biedt de mogelijkheden van het Bootstrap framework, waardoor de website automatisch schaalt afhankelijk van de schermgrootte. Ook zijn onderdelen als ‘buttons’, ‘drop-downs’, ‘tabs’ etc. toe te passen in de vormgeving.
  • TE heeft een koppeling met het Collectie beheersysteem Adlib (overgenomen door het Franse Axiell), waardoor een deel van de informatie niet vrij bewerkbaar is
  • WP en Wikidata zijn technisch nauw verweven en gebruiken elkaars informatie. De TE is eenzijdig gekoppeld met Wikidata en maakt gebruik van de informatie uit Wikidata over Theaters.
  • WP en TE maken gebruik van verschillende sjablonen (templates).

Tekst schrijven voor Wikipedia bewerken

Een tekst schrijven voor Wikipedia is misschien anders dan je gewend bent. Veel mensen moeten wennen aan de volgende aspecten van het schrijven op Wikipedia:

  1. Zodra je een tekst hebt opgeslagen is die niet van meer jouzelf; je hebt hem 'gedoneerd' en andere mensen kunnen ermee verder.
  2. Andere mensen kunnen ook "zomaar" jouw teksten (die dus niet meer van jou zijn) verwijderen, zonder dat eerst aan je mede te delen.
  3. Teksten moeten voldoen aan allerlei voorwaarden, waarvan het NPOV wel het meest ingrijpende is.

Lees naast bovenstaande richtlijnen vooraf vooral:

Wanneer je bovenstaande door hebt wordt het schrijven voor Wikipedia een stuk leuker. En je voorkomt de vervelende ervaring dat jouw werk "zomaar" weer verdwijnt!

Wil je nog meer weten, voordat je aan de slag gaat, lees dan vooral ook Wikipedia:Welkom_voor_nieuwkomers.

Checklist: je eigen CV plaatsen op de TheaterEncyclopedie bewerken

  • Je hebt hiervoor een account nodig op de TE; als je die nog niet hebt, vraag hem hier aan.
  • Controleer of er al een pagina is met jouw naam; zo niet vraag bij de redactie een nieuwe pagina aan - begin alvast met schrijven op je eigen kladblok
  • Controleer of er al een foto op je eigen pagina staat; zo niet...
  • Automatisch gegenereerde informatie op je pagina
    • De TE plaatst automatisch een overzicht van de producties waaraan je hebt meegewerkt op je pagina (toekomst)
  • Biografie toevoegen
    • Tips:
    • Voorbeelden:

Basis cursus voor Wikipedia bewerken

Als startpunt is er de snelcursus om vertrouwd te raken met het bewerken van Wikipedia.

Voor hen die liever een video tutorial kijken is er een playlist op YouTube, met o.a. titels als:

  • Registreren en aanmelden op Wikipedia
  • Een eerste bewerking op Wikipedia
  • Een beginnetje op Wikipedia aanvullen
  • Afbeelding toevoegen op Wikipedia
  • Een afbeelding uploaden naar Wikimedia Commons


Infomateriaal

Op zoek naar wat meer informatie over het bewerken van Wikipedia of het uploaden van afbeeldingen naar de Commons beeldbank? Hieronder vind je alle stappenplannen én de grote Wikipedia-handleiding. Onderstaande bestanden zijn ook te downloaden via deze Google Drive map.

  • 1. Maak een account aan op Wikipedia! (Les 1)
    1. Maak een account aan op Wikipedia! (Les 1)
  • 2. Doe je eerste bewerking op Wikipedia! (Les 2)
    2. Doe je eerste bewerking op Wikipedia! (Les 2)
  • 3. Voeg je eerste referentie toe aan Wikipedia! (Les 2)
    3. Voeg je eerste referentie toe aan Wikipedia! (Les 2)
  • 4. Upload je eerste foto naar Wikimedia Commons! (Les 3)
    4. Upload je eerste foto naar Wikimedia Commons! (Les 3)
  • 5. Stappenplan voor uploaden beelden naar Wikimedia Commons (Les 4)
    5. Stappenplan voor uploaden beelden naar Wikimedia Commons (Les 4)
  • 6. Handboek Wikipedia - leer de kneepjes van het vak! (Gehele cursus)
    6. Handboek Wikipedia - leer de kneepjes van het vak! (Gehele cursus)

Je eigen kladblok bewerken

Voor zowel ervaren en zeker voor beginnende gebruikers is het aan te raden om als iets nieuws wilt schrijven, dat op een kladblok te doen. Een kladblok is een pagina, die wel onderdeel uitmaakt van Wikipedia, maar apart staat van alle andere (inhoudelijke) wikipagina's. Je kunt op deze pagina komen door rechtsboven in het menu op kladblok te klikken, of via onderstaande link:

Andere gebruikers zullen normaliter de teksten die je hier opschrijft "met rust laten" en er geen wijzigingen of verbeteringen in aanbrengen (en zeker niet verwijderen). NB: deze pagina's zijn niet privé! Bezoekers van Wikipedia kunnen deze pagina's óók zien (al zal dat niet snel gebeuren).

Op je kladblok kun je gemakkelijk een beginnetje maken, waar je later mee verder gaat. Ook kun je anderen uitnodigen om je te helpen met een tekst waarmee je bezig bent op je kladblok. Zie ook #Contact leggen met andere Wikipedianen


Voor ervaren wiki auteurs bewerken

Voor auteurs die ervaring hebben met het schrijven van artikelen op Wikipedia

Bronvermelding bewerken

Om de betrouwbaarheid van Wikipedia te kunnen waarborgen, wordt er een groot belang gehecht aan het vermelden van bronnen. Op basis van die bronverwijzing kunnen andere gebruikers verifiëren of wat je hebt geschreven ook juist is. Het vermelden van je bronnen is dus ook noodzakelijk, als je een expert op je vakgebied bent. Het gaat er dus niet om dat je expertise in twijfel getrokken wordt! Dit is de enige manier om persoonlijke meningen en dwalingen ("fake news") op Wikipedia te vermijden.

Bronvermeldingen op TheaterEncyclopedie zijn evenzeer van belang. Als extra "veiligheid" is er op de TE een vak-redactie en is het aantal schrijvende deelnemers beperkt (en is de identiteit van de auteurs bekend bij de redactie).

Informatie uit de TheaterEncyclopedie kan in veel gevallen als bron worden gebruikt voor Wikipedia. Maar let wel altijd op, want soms is op de TheaterEncyclopedie juist Wikipedia als bron vermeld. In dat geval is er sprake van een "cirkelverwijzing" (en dat moet voorkomen worden). Over het algemeen kunnen de productiedatabase van de UvA / Allard Pierson en de inhoud van de TE, die onder redactie staat van experts, als betrouwbare bronnen.

Lees vooral de pagina WP:Bronvermelding eens goed door, om een goed idee te krijgen over alle aspecten van bronvermeldingen.

Bij vragen over de betrouwbaarheid van de TheaterEncyclopedie kan altijd teruggegrepen worden op voorgaande discussies:

Contact leggen met andere Wikipedianen bewerken

Het werk aan Wikipedia en de TheaterEncyclopedie is geen individuele bezigheid: samenwerking en hulp is overal beschikbaar. Een paar tips om contact te leggen met anderen:

Via de overlegpagina behorend bij de gebruikerspagina
Iedere gebruiker heeft een gebruikerspagina met de naam Gebruiker:Gebruikersnaam. Op die pagina kun je een bericht of een vraag plaatsen. Je eigen overlegpagina is bereikbaar via het menu rechtsboven. Je vind een gebruiker het eenvoudigst via de zoekfunctie, of via een pagina waaraan een gebruiker heeft gewerkt (zie de geschiedenis van die pagina!!).
Via de overlegpagina behorend bij een lemma
Iedere pagina op WP en de TE heeft een bijbehorende overlegpagina. Je kunt daar vragen en opmerkingen plaatsen. Gebruik "Ping" om een andere gebruiker aan te spreken (ook wel "mentioning" genoemd: @gebruikersnaam).
Via Discord
Via onze discord-server kun je eenvoudig contact leggen met andere mensen dia aan het project Podiumkunsten in Nederland werken. NB: niet iedereen is aanwezig op deze server!! Je kunt anderen eventueel uitnodigen via de link op onze projectpagina.

NB: Het is gebruikelijk om je "post" op een overlegpagina te ondertekenen; dat doe je door vier tildes ~~~~ aan het einde van je post te plaatsen. Deze tildes worden bij het opslaan automatisch vervangen door je gebruikersnaam en een tijdstempel.

Voor Wiki Experts bewerken

Dit onderdeel van het handboek bevat ideeën en beginnetjes voor gespecialiseerde wiki-onderwerpen.

Theasaurus en ontologie van de podiumkunsten bewerken

Om gestructureerde gegevens over podiumkunsten te kunnen vergelijken, combineren en analyseren is het van het grootste belang dat ze op dezelfde wijze zijn gedefinieerd en opgebouwd. Op dit moment is er nog geen universele thesaurus of ontologie voor podiumkunsten. Gestructureerde informatie op de TheaterEncylopdie en op Wikidata zijn dus ook (nog) niet 1-op-1 met elkaar te combineren.

Ontologie van de TE in relatie tot Wikidata bewerken

Beschrijving van de ontologie van de TheaterEncyclopedie (WIP).

De entiteit "Productie" bewerken

  1. Instances (pagina's) van de entiteit "Productie" op de TE staan in de Categorie:Productie
    • In WikiData wordt deze categorie-relatie aangeduid met de property <instance of (P31)>
  2. Wikidata maakt gebruik van de begrippen:
    1. Play (Q25379)dramatic work, toneelstuk (nl)
      • Overeenkomstige entiteit: (Oorspronkelijk) Werk
    2. Version, edition, or translation (Q3331189), specific version of a work, resulting from its edition, adaptation, or translation; set of substantially similar copies of a work (en), editie (nl)
      • Overeenkomstige entiteit: (Afgeleid) Werk
    3. Theatrical production (Q7777570) (en), theaterproductie, theatervoorstelling, toneelopvoering (nl)
      • Overeenkomstige entiteit: Productie
Eigenschap TE Toelichting Property Wikidata Opmerkingen
Adlib CMS referentienummer Productiedatabase N.b.
Discipline Discipline waaronder de productie valt. Keuze uit: Amusementsvorm, Dans, Mime, Muziektheater, Poppenspel of Toneel
Gallery caption Onderschrift voor afbeelding(galerie) N.b.
Gallery redirect Doorverwijzing N.b.
Locatie Locatie waar de productie in premiere is gegaan location (P276), location of first performance (P4647)
Onderwerp Specificatie van de Discipline, bijvoorbeeld: Cabaret, Moderne Dans, Opera
Oorspronkelijke titel native label (P1705)
Opmerkingen
Premieredatum Datum in de vorm JJJJ-MM-DD (bijvoorbeeld 1958-04-58) date of first performance (P1191)
Premiereseizoen Bijvoorbeeld 1970/1971
Producent Naam van de producent of het gezelschap production company (P272), producer (P162)
Co-producent
Seizoen De seizoenen waarin de productie gespeeld heeft
Titel Titel van de productie
Categorieën worden vervangen door eigenschappen "realisatie productie" director (P57), musical conductor (P3300), author (P50), cast member (P161), choreographer (P1809), composer (P86), production designer (P2554), costume designer (P2515), lyrics by (P676)
GebaseerdOp Gebaseerd op (subeigenschappen: GeïnspireerdOp, VertaaldUit, ...) Productie of Werk based on (P144)
Wijzigingsdatum Datum waarop de pagina voor het laatst is gewijzigd (bepaald door systeem)

De entiteit "Persoon" bewerken

N.t.b.

De entiteit "Werk" bewerken

N.t.b.

De entiteit "Producent" bewerken

N.t.b.

De entiteit "Locatie" bewerken

N.t.b.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Wikiproject/Podiumkunsten_in_Nederland/Handboek_Podiumkunsten&oldid=58525885"