Tributyltinchloride

Tributyltinchloride of TBTC is een organotinverbinding met als brutoformule C₁₂H₂₇SnCl. De zuivere stof komt voor als een kleurloze tot gele vloeistof, die vrijwel onoplosbaar is in water. De organometaalverbinding is vrij stabiel ten opzichte van hydrolyse en oxidatie.

Tributyltinchloride
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van tributyltinchloride
Algemeen
Molecuulformule	C12H27SnCl
IUPAC-naam	tributylchloorstannaan
Andere namen	TBTC
Molmassa	325,50578 g/mol
SMILES	CCCC[Sn](CCCC)(CCCC)Cl
InChI	1S/3C4H9.ClH.Sn/c3*1-3-4-2;;/h3*1,3-4H2,2H3;1H;/q;;;;+1/p-1
CAS-nummer	1461-22-9
EG-nummer	215-958-7
PubChem	15096
Wikidata	Q2452578
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnen	H301 - H312 - H315 - H319 - H372 - H410
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P273 - P280 - P301+P310 - P305+P351+P338 - P314 - P501
LD50 (ratten)	(oraal) 129 mg/kg
LD50 (muizen)	(oraal) 60 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vloeibaar
Kleur	kleurloos-geel
Dichtheid	1,20 g/cm³
Smeltpunt	−9 °C
Kookpunt	(bij 13 mbar) 140 °C
Oplosbaarheid in water	(bij 20°C) 0,017 g/L
Onoplosbaar in	water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Tributyltinchloride kan bereid worden door reactie van tin(IV)chloride met tributylaluminium:

$\mathrm {SnCl_{4}\ +\ (C_{4}H_{9})_{3}Al\longrightarrow \ (C_{4}H_{9})_{3}SnCl\ +\ AlCl_{3}}$

Toepassingen

Tributyltinchloride wordt, net zoals andere tributyltinverbindingen (zoals tributyltinhydride), gebruikt als antisepticum tegen schimmels en mijten en teken. Onder andere textiel, leer, papier en hout worden daartegen behandeld. Het werd vroeger ook ingezet als anti-aanslag om de biologische aanslag van algen en zeepokken op de scheepsrompen tegen te gaan. Het gebruik daartoe is echter sterk gereglementeerd en grotendeels worden alternatieve middelen ingezet. Dit vanwege de hoge toxiciteit van organotinverbindingen.

Externe link

• (en) Gegevens van tributyltinchloride in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA