Grootegast (plaats)
Grootegast (Gronings: Grodegast, Fries: Gruttegast) is een dorp in het Westerkwartier in de provincie Groningen in Nederland. Het dorp behoort tot de gelijknamige gemeente Grootegast. Het dorp heeft 3.357 inwoners (januari 2010)[1].
Plaats in Nederland | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Provincie | Groningen | ||
Gemeente | Grootegast | ||
Coördinaten | 53° 13′ NB, 6° 16′ OL | ||
Algemeen | |||
Inwoners (januari 2010) |
3.357 | ||
Detailkaart | |||
Locatie in de gelijknamige gemeente | |||
|
Geschiedenis
Het dorp ('als Majorgast') is rond het jaar 1000 ontstaan en werd vanaf 1400 geprofileerd als tegenhanger van Lutjegast. Het dorp bevat een 17e eeuwse kerk, het zogenaamde Witte Kerkje. Deze werd in 1829 gerestaureerd[2].
Het dialect
Het Grootegaster dialect, het Westerkwartiers, is duidelijk een grensgeval. Taalkundig zijn de invloeden van drie provincies merkbaar: het dialect is een variant van het Gronings, maar qua verstaanbaarheid lijkt het meer op het Drents; het accent en de grammatica klinken echter nogal Fries en dat is verklaarbaar uit het feit dat 100 jaar geleden nagenoeg heel Lutjegast nog Fries sprak. Grootegast is een grensdorp en dat is ook nu nog te merken aan het aantal dorpsbewoners van Friese afkomst en de vele zakelijke en sociale contacten met Friesland.