Anton Geesink
Dr. h.c. Anthonius Johannes (Anton) Geesink (Utrecht, 6 april 1934 - aldaar, 27 augustus 2010)[1][2] was een Nederlands wereldkampioen judo en lid van het Internationaal Olympisch Comité (IOC).
Anton Geesink | ||||
---|---|---|---|---|
Anton Geesink in 1961
| ||||
Persoonlijke informatie | ||||
Volledige naam | Anthonius Johannes Geesink | |||
Geboortedatum | 6 april 1934 | |||
Geboorteplaats | Utrecht | |||
Overlijdensdatum | 27 augustus 2010 | |||
Lengte | 198 | |||
Gewicht | 120 | |||
Sportieve informatie | ||||
Discipline | Judo | |||
Graduatie | 10e Dan | |||
Olympische Spelen | - 1964 | |||
Extra | Lid van het IOC | |||
|
Carrière
Als judoka
De 1,98 m lange en 120 kilo zware Anton Geesink wist in 1961 als eerste niet-Japanner de wereldtitel te behalen in de judoklasse alle categorieën. In 1965 deed hij dit opnieuw in Rio de Janeiro, dit keer in het zwaargewicht. In 1964 won Anton Geesink ook tijdens de Olympische Spelen in Tokio goud in alle categorieën. Judo stond toen voor het eerst op het programma als demonstratiesport en tot ontzetting van het thuispubliek versloeg hij in de finale hun favoriet Akio Kaminaga. Geesink heeft een recordaantal van 21 Europese judotitels, maar werd in 1957, 1958, en 1959 ook nog Nederlands kampioen Grieks-Romeins worstelen. Hij werd tevens vier keer verkozen tot Sportman van het jaar.
Na zijn sportcarrière
Als eerste Europeaan ontving hij in 1986 de 9e dangraad. In oktober 1997 verkreeg hij de 10e Dan, waarmee hij een van de hoogst gegradueerde judoka's ter wereld werd: hij was een van de achttien mensen aan wie tot nu toe de tiende dan werd toegekend, en een van de drie judoka's buiten Japan met deze kwalificatie. De Wereldjudobond IJF nam hem in 2004 op in de Hall of Fame.
Sinds 1987 was Geesink, op persoonlijke titel, lid van het Internationaal Olympisch Comité. Op zijn voorstel werd in het judo de gekleurde sportkleding ingevoerd (de in blauw geklede speler versus de witte) om voor de scheidsrechter en de kijker het spel duidelijker te maken.
Tot een relletje kwam het in 1999, toen Geesink door het IOC berispt werd wegens het aannemen van 5000 dollar van de Olympische organisatie van Salt Lake City, kandidaat voor de Winterspelen van 2002. In 1996 stortte Tom Welch, de toenmalige voorzitter van het bidcomité van Salt Lake City, dat bedrag op de rekening van de stichting Vrienden van Anton Geesink. Volgens Geesink betrof het slechts een terugbetaling van gemaakte reis- en verblijfkosten en is het geld niet bij hem persoonlijk terechtgekomen. 'Puur technisch gezien is Geesink niet in overtreding geweest. Maar we willen dat ook de schijn van belangenverstrengeling wordt voorkomen, vandaar de berisping', zei de Canadees Richard Pound, voorzitter van de onderzoekscommissie. De zaak had verder geen gevolgen voor Geesinks functioneren.
Op 9 december 2005 kreeg Geesink uit handen van de voorzitter van NOC*NSF Erica Terpstra in de Oval Lingotto te Turijn samen met kunstrijdster Sjoukje Dijkstra, roeier Nico Rienks en schaatser Ard Schenk de eerste Fanny Blankers-Koen Trofee uitgereikt. Ook voetballer Johan Cruijff won de FBK Trofee, maar hij kon niet in Turijn aanwezig zijn wegens andere verplichtingen.
Anton Geesink speelde enkele malen in films. Zo speelde hij een bijrolletje in de film Rififi in Amsterdam (1962) naar het boek van W.H. van Eemlandt. In het Italiaanse bijbelspektakel I Grandi Condottieri (1965) speelde hij een van de hoofdrollen, als de geweldenaar Samson.
Anton Geesink overleed op 27 augustus 2010 op 76-jarige leeftijd na een kortstondig ziekbed in een ziekenhuis in Utrecht.
Onderscheidingen
- Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
- Gouden kruis van Verdienste van Oostenrijk.
- Orde van de Heilige Schat toegekend door de Japanse regering.
- Eredoctoraat aan de Kokushikan Universiteit van Tokio, 29 januari 2000.
- Fanny Blankers-Koen Trofee, 9 december 2005
Trivia
- Geesink woonde in een naar hemzelf genoemde straat; de Anton Geesinkstraat in Utrecht.
- De indertijd twaalfjarige Geesink werd door toenmalig bakkersknecht Rijk de Gooyer betrapt op het stelen van een broodje, waarop hij een pak rammel kreeg.
- De Anton Geesinkmars is een muziekstuk dat voor hem gemaakt werd, gespeeld op draaiorgel.
- Een monumentaal borstbeeld van Anton Geesink, gemaakt door beeldend kunstenaar Theo van de Vathorst, staat sinds 1995 vlakbij de historische Jacobikerk in het Utrechtse stadscentrum, vlakbij de bekende volkswijk 'Wijk-C': Anton Geesinks geboortegrond.