Ard Schenk

Nederlands schaatser

Adrianus (Ard) Schenk (Anna Paulowna, 16 september 1944) is een Nederlandse voormalige langebaanschaatser. Schenk werd driemaal wereldkampioen allround bij de amateurs en eenmaal bij de profs. Daarnaast won hij drie gouden olympische titels en werd hij even vaak Europees kampioen bij de amateurs en een keer bij de profs.

Ard Schenk Vlag van Nederland
Ard Schenk
Persoonlijke informatie
Volledige naam Adrianus Schenk
Geboortedatum 16 september 1944
Geboorteplaats Anna Paulowna
Geboorteland Vlag van Nederland Nederland
Sportieve informatie
Specialisatie(s) Allround
Trainer/coach Anton Huiskes
Actieve jaren 1963-1974
Medailleoverzicht
Evenement Goud Zilver Brons
Olympische Winterspelen 3 1 0
WK Allround 3 2 2
WK Sprint 0 0 2
EK Allround 3 1 0
Totaal (16 medailles) 9 4 4
Medailles
Portaal  Portaalicoon   Schaatsen

De jaren dat Schenk zijn schaatssuccessen vierde, gaan door voor het tijdperk van 'Ard en Keessie'. Met Keessie wordt Kees Verkerk bedoeld, zijn belangrijkste Nederlandse rivaal op het ijs. Schenk en Verkerk waren tijdens hun schaatsloopbaan immens populair in Nederland.

Biografie

bewerken
 
Ard Schenk in 1965.
Polygoon-journaal over de nationale kampioenschappen schaatsen in 1965.

Schenk werd geboren als zoon van de boer Klaas Schenk, die later coach van de Nederlandse schaatsploeg zou worden, en Elisabeth Bakker.

Schenk maakte deel uit van een zeer sterke lichting, die in de jaren zestig opkwam. In 1965 debuteerde hij onder leiding van coach Anton Huiskes met een derde plaats bij de WK allround. Het jaar daarna werd hij Europees kampioen in dezelfde discipline, en aan het eind van het seizoen stond hij eerste op de wereldranglijst.

Aanvankelijk werd Schenk in Nederland overklast door Verkerk, die in 1966 wereldkampioen werd en in 1967 zowel het EK als het WK op zijn naam schreef. Ook kwam Schenk nog weleens ten val, zoals in 1967 bij de EK, in 1969 bij de WK en in 1972 bij de Olympische Spelen. Vanaf 1970 was hij drie jaar achter elkaar de beste schaatser bij de amateurs ter wereld. In 1970 en 1972 combineerde hij de wereldtitel met de Europese. In 1971 werd hij wereldkampioen met winst op drie van de vier afstanden en reed hij dat seizoen op de 1500 meter in Davos voor het eerst onder de twee minuten, in 1972 won hij ze allemaal.

Bij de Olympische Spelen van 1972 in Sapporo verspeelde Schenk met een val zijn kansen op de 500 meter, maar daarna was hij van zeldzame klasse: hij won het goud op de drie overige afstanden. Bij de 10.000 meter werd op aandringen van trainer Leen Pfrommer de startvolgorde gewijzigd, zodat Verkerk in plaats van Schenk als eerste zou starten. Verkerk had totdat Schenk op het ijs verscheen, de beste tijd neergezet.[1]

Schenk grossierde in wereldrecords: hij reed er achttien gedurende zijn carrière. Aan het eind van het seizoen 1970-1971 stonden alle records, behalve die op de 500 meter, kleine vierkamp en sprintvierkamp op zijn naam (1000, 1500, 3000, 5000, 10.000 meter, grote vierkamp). Hij was ook de eerste die onder de vijftien minuten reed op de 10.000 meter en de 1500 meter binnen de twee minuten.

Aan het eind van het seizoen 1972 stapte Schenk, samen met een dozijn andere topschaatsers, over naar het nieuw opgestarte profcircuit van de International Speed Skating League en werd daar één keer wereldkampioen. Tot 1976 stond Schenk bovenaan de wereldranglijst aller tijden, de zogenaamde Adelskalender.

Na zijn actieve loopbaan was Schenk kort schaatsverslaggever bij Studio Sport. Later trad hij op als chef de mission van de Nederlandse afvaardiging bij de Olympische Winterspelen van 1992, 1994 en 1998. Sinds 1 november 2012 is hij ambassadeur van het schoonrijden.[2] Van beroep was hij fysiotherapeut in Purmerend.

Schenk verkocht zijn medailles en besteedde dit geld aan verschillende vakanties waaronder het maken van een trip door Amerika met een Ford Galaxie, die hij na afloop aan de jeugd van New York heeft geschonken.

Onderscheidingen

bewerken

Privéleven

bewerken

Schenk trouwde op 18 oktober 1975 te Amstelveen met Christine Schermeij, die zes weken later plotseling overleed aan hartklachten. In 2004 trad hij opnieuw in het huwelijk.

Records

bewerken

Persoonlijke records

bewerken
Afstand Tijd Datum Baan
500 meter 38,9 15 januari 1971   Davos
1000 meter 1.18,8 20 februari 1971   Inzell
1500 meter 1.58,7 16 januari 1971   Davos
3000 meter 4.08,3 2 maart 1972   Inzell
5000 meter 7.09,8 4 maart 1972   Inzell
10.000 meter 14.55,9 14 maart 1971   Inzell
Nr. Afstand Tijd Datum Baan
1. 1500 meter 2.06,2 26 januari 1966   Davos
2. 3000 meter 4.26,2 29 januari 1966   Inzell
3. 1500 meter 2.05,3 30 januari 1966   Inzell
4. 3000 meter 4.18,4 25 februari 1967   Inzell
5. 1000 meter 1.20,6 28 februari 1967   Inzell
6. 1000 meter 1.20,6 5 februari 1968   Davos
7. 3000 meter 4.12,6 15 januari 1971   Davos
8. 1500 meter 1.58,7 16 januari 1971   Davos
9. Grote vierkamp 171,317 31 januari 1971   Oslo
10. 10.000 meter 15.01,6 14 februari 1971   Göteborg
11. Grote vierkamp 171,130 14 februari 1971   Göteborg
12. 1000 meter 1.18,8 20 februari 1971   Inzell
13. 5000 meter 7.12,0 13 maart 1971   Inzell
14. 10.000 meter 14.55,9 14 maart 1971   Inzell
15. Grote vierkamp 168,248 14 maart 1971   Inzell
16. 3000 meter 4.08,3 2 maart 1972   Inzell
17. 5000 meter 7.09,8 3 maart 1972   Inzell
18. Grote vierkamp 167,420 5 maart 1972   Inzell

Wereldrecords laaglandbaan (officieus)

bewerken
Nr. Afstand Tijd Datum Baan
1. 1500 meter 2.07,2 22 januari 1966   Deventer
2. 10.000 meter 15.13,4 30 januari 1971   Oslo
3. 1500 meter 2.02,3 31 januari 1971   Oslo
4. 5000 meter 7.18,8 13 februari 1971   Göteborg
5. 10.000 meter 15.01,6 14 februari 1971   Göteborg
6. 10.000 meter 15.01,35 3 februari 1972   Sapporo

Adelskalender

bewerken

Ard Schenk heeft twee periodes aan de top van de Adelskalender gestaan: eerst van 30 januari 1966 tot 26 februari 1967 (394 dagen) en een tweede keer van 13 februari 1971 tot 13 maart 1976 (1.855 dagen). In totaal heeft Ard Schenk 2.249 dagen aan de top van de Adelskalender gestaan.

Hieronder staan de persoonlijke records (PR's) waarmee Ard Schenk aan de top van de Adelskalender kwam en de PR's die hij had staan toen hij van de eerste plek verdreven werd. Tevens zijn de gegevens weergegeven van de schaatsers die voor en na hem aan de top van de lijst stonden.

Datum 500 m 1500 m 5000 m 10.000 m Punten Voorganger / Opvolger
26-01-1966 41,6 2.06,9 7.38,6 15.47,8 177,150   Per Ivar Moe
30-01-1966 41,0 2.05,3 7.35,2 16.02,8 176,426
26-02-1967 40,7 2.04,2 7.35,2 15.51,2 175,180
28-02-1967 42,0 2.03,9 7.26,6 15.35,2 174,720   Kees Verkerk
03-02-1968 41,7 2.03,9 7.26,6 15.35,2 174,420   Kees Verkerk
05-02-1968 40,0 2.02,5 7.38,1 15.33,5 173,318   Magne Thomassen
07-02-1968 40,8 2.02,6 7.26,6 15.35,2 173,086   Kees Verkerk
16-01-1971 39,9 1.58,9 7.13,2 15.03,6 168,033   Kees Verkerk
13-02-1971 38,9 1.58,7 7.18,8 15.13,4 168,016
04-03-1972 38,9 1.58,7 7.09,8 14.55,9 166,241
13-03-1976 39,28 1.55,61 7.07,82 14.59,09 165,553   Hans van Helden[3]

Resultaten

bewerken
 
Drie gouden medailles bij de Olympische Spelen van 1972.
Jaar NK Allround EK Allround Olympische Spelen WK Allround WK Sprint EK ISSL WK ISSL
1964   - 13e 1500m 7e
1965   5e  
1966      
1967   15e  
1968   6e 13e 500m
  1500m
 
1969   4e 13e
1970       6e
1971        
1972   34e 500m
  1500m
  5000m
  10000m
   
1973    
1974 6e

Medaillespiegel

bewerken
Kampioenschap Goud   Zilver   Brons  
NK Allround 3 4 1
EK Allround 3 1 0
Olympische Spelen 3 1 0
WK Allround 3 2 2
WK Sprint 0 0 2
EK Allround - ISSL 1 0 0
WK Allround - ISSL 1 0 0
  • Schenk en Verkerk kwamen voor het eerst tegen elkaar uit in Graft op 17 februari 1963. Zij troffen elkaar op de 10 kilometer. Schenk won die afstand, maar Verkerk het eindklassement. Op basis van die resultaten werden beiden opgenomen in de nationale kernploeg.
  • Zanger Johnny Hoes schreef over Schenk en Verkerk het lied "Ard en Keessie" waarmee hij in 1966 de hitparade haalde.
  • Sinds 1990 bestaat er de Ard Schenk Award die jaarlijks wordt uitgereikt.
  • In 2004 eindigde hij op nr. 114 in de verkiezing van de Grootste Nederlander.
  • In 2008 was er onder leiding van Schenk een commissie die in opdracht van de KNSB onderzoek deed naar hervormingen in de sportstructuur.
  • In 2009 verscheen Ard Schenk, de biografie van Bert Wagendorp, Wybren de Boer en Frans Oosterwijk. De eerste oplage (8.000 exemplaren) was binnen vier dagen uitverkocht.
  • In 2011 verscheen Je tweede jeugd begint nu van Schenk, samen met Edwin van den Dungen.
  • In 2020 eindigde Schenk op de 9e plek in de verkiezing van de beste Nederlandse Olympiër aller tijden, georganiseerd door het radioprogramma Langs de lijn en omstreken op NPO Radio 1.[4]
bewerken
Voorganger:
Wim Cornelis
Chef de mission Nederland op de Olympische Winterspelen
1992-1998
Opvolger:
Leo Visser