Vakwetenschap: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Zie ook: minus overdaad |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
== Algemeen ==
De wetenschappelijke wereld of [[wetenschappelijke gemeenschap]] bestaat uit het geheel van [[wetenschapper]]s, hun onderlinge relaties en interacties, en verschillende organisaties hieromheen. Deze gemeenschap is onder te verdelen in [[vakgebied]]en, die als subgemeenschappen fungeren.
Karakteristieken van een wetenschappelijke discipline zijn:<ref>Rita Temmerman (2000)
* Een specifiek onderwerp ofwel formeel onderwerp van studie
* Een specifieke studieaanpak, die spreekt uit eigen procedures en onderzoeksmethoden en technieken
* Een theoretisch raamwerk, waarin de procedures en methodes een bepaalde plek hebben
* Een georganiseerde kennis over het onderwerp met verschillende onderzoeksprogramma's in de zin van [[Imre Lakatos]]
* Een specifieke beroepsgroep met een specifieke opleiding en een forum voor wetenschapsontwikkeling, en
* Een specifiek maatschappelijk draagvlak, dat de beroepsgroep, haar opleiding en wetenschapsontwikkeling steunt
Met name de laatste drie karakteristieken gelden voor de wetenschap in het geheel, en zijn bepalend voor een gewone wetenschappelijke discipline.<ref name="JEA94"/>
Regel 24:
* [[Wetenschappelijk genootschap|Wetenschappelijke genootschappen]] met als doel om de vakdiscipline te promoten en de kennis erover te verspreiden en populariseren.
* [[Symposium (wetenschap)|wetenschappelijke symposia]], ook wel congressen of conferenties, zijn bijeenkomsten voor onderzoekers en belangstellenden voor de presentatie en discussie van hun werk. Samen met wetenschappelijke tijdschriften voorzien symposia in een belangrijk kanaal om ideeën en informatie uit te wisselen tussen wetenschappers.
* [[Wetenschappelijk tijdschrift]]en, ook kortweg
=== Opkomst van een vakgebied ===
Volgens Kamen (2001) is een wetenschappelijk vakgebied een gebied van [[Wetenschappelijk onderzoek|studie]] met een centrale [[onderzoeksobject|focus]]. Een nieuwe vakdiscipline kan als volgt ontstaan: [[wetenschapper]]s van verschillende vakgebieden komen bij elkaar en komen er achter dat hun vakgebieden onderling raakvlakken hebben. Later markeren ze deze dag als de oorsprong van hun nieuwe discipline. Zo ontstonden nieuwe wetenschappelijke vakgebieden als [[biochemie]] (uit de [[biologie]] en de scheikunde), [[geofysica]] (uit geologie en [[natuurkunde]]), [[psychofysiologie]] (uit psychologie en [[fysiologie]]), [[econometrie]] (economie en wiskunde) en [[radioastronomie]] (natuurkunde en [[astronomie|sterrenkunde]]). Een dergelijke krachtenbundeling vanuit twee (of meer) vakgebieden resulteert in een snellere toename van [[kennis]] door de combinatie van bestaande knowhow en onderzoekstechnieken, dan wanneer het onderzoek onafhankelijk van elkaar vanuit de oorspronkelijke vakgebieden zou zijn verricht.<ref>Gary Kamen (2001)
=== Ontwikkeling van een vakgebied ===
De Amerikaanse [[Wetenschapsfilosofie|wetenschapsfilosoof]] [[Thomas Kuhn]] was in zijn boek ''The Structure of Scientific Revolutions'' (1962), de eerste die het idee naar voren bracht, dat wetenschap niet geleidelijk [[evolutie|evolueert]] maar door [[Paradigma (wetenschapsfilosofie)|paradigma]]wisselingen sprongsgewijs verandert. Een paradigma is volgens Kuhn een samenhangend stelsel van [[model (wetenschap)|modellen]] en [[theorie]]ën, die een denkkader vormen waarmee de '[[werkelijkheid]]' geanalyseerd wordt, en die door een groep binnen een vakdiscipline wordt gedragen. Volgens Kuhn doorloopt een wetenschappelijke discipline de volgende opeenvolgende fasen:<ref>[[Thomas Kuhn]] (1962)
* Prewetenschap; er is nog geen [[paradigma (wetenschapsfilosofie)|paradigma]] dus is er geen overeenstemming
* Normale wetenschap; er is een paradigma, dus eenstemmigheid, waardoor vooruitgang mogelijk is
| |||