Toneelacademie Maastricht: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Dryke (overleg | bijdragen)
→‎Bekende alumni: Bo Maarten toegevoegd
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
k |{{Largethumb}}| is redundant, gebruik voortaan |thumb|
Regel 21:
 
== Geschiedenis ==
[[Bestand:1 - Maastricht - 20149924 - RCE (cropped).jpg|{{largethumb}}thumb|De Toneelacademie (links) in 1962. Café Tribunal op de hoek van de Ezelmarkt was de stamkroeg van veel toneelacademiestudenten]]
[[Bestand:Maastricht - rijksmonument 27283 - Lenculenstraat 33 20100703.jpg|{{largethumb}}thumb|Toneelacademie, oostvleugel]]
[[Bestand:20150207 Open air theater at Academy of Dramatic Arts; Maastricht.jpg|{{largethumb}}thumb|Openluchttheatertje aan de [[Jeker]]]]
De Toneelacademie Maastricht werd in 1950 opgericht op initiatief van de dichter-politicus [[Bernard Verhoeven]] met subsidie van de gemeente Maastricht. Verhoeven was in 1949 directeur van de [[Jan van Eyck Academie]] geworden en vond dat er ook een theaterafdeling moest komen. De opleiding was aanvankelijk bedoeld als [[Rooms-katholieke Kerk|katholieke]] pendant van de [[De Theaterschool (Amsterdam)|Toneelschool Amsterdam]]. Anderen die aan de wieg van de Maastrichtse toneelschool stonden, waren de kunst- en theaterminnende pastoor Linssen, de in de oorlog in Limburg ondergedoken acteur [[Albert van Dalsum]] en de Vlaamse acteur en regisseur [[Joris Diels]]. Bernard Verhoeven werd in 1950 de eerste directeur. Theaterdocenten uit de begintijd waren onder anderen Joris Diels en de destijds bekende hoorspelregisseur Willem Tollenaar.<ref name="ue531">Ubachs/Evers (2005), p. 531: 'Toneelacademie'.</ref><ref>Scheelings/Dickhaut/Luijten (1986), pp. 45-47.</ref>
 
Na Bernard Verhoeven (1950-60) waren achtereenvolgens directeur: Willem Tollenaar (1961-70), Nico de Vrede (1970-78), Jacques Giesen (1979-1993), Leo Swinkels (1993-2013) en Ann Olaerts (2013-2014).
Regel 31:
Sinds 1986 is aan de toneelschool de ''Jekerstudio – European Centre for Performing Arts'' verbonden, een plek waar jong Europees theatertalent terechtkan voor verdieping van en reflectie op een internationale beroepspraktijk. Dit wordt onder meer gerealiseerd door de organisatie van masterclasses, workshops en vakinhoudelijke conferenties en festivals, onder andere de ''European Opera Academy''.
 
In 2016 werd het ''Platform European Theatre Academies'' (PLETA) opgericht, een internationaal platform waarin 8 theateracademies uit 8 verschillende Europese landen samenwerken en uitwisselen. Vanuit de Toneelacademie Maastricht zijn er meerdere lectoraten (onderzoekscentra) ontstaan: het lectoraat 'Autonomie en Openbaarheid in de Kunsten', dat wil bijdragen aan de versterking van het kunstonderwijs en de kunstpraktijk, en 'Technology Driven Art', dat binnen de kunstopleidingen van Zuyd Hogeschool de invloed van nieuwe technologische ontwikkelingen op artistieke processen onderzoekt.
 
== Huisvesting ==
De Toneelacademie Maastricht is gevestigd in een gebouwencomplex aan de [[Lenculenstraat]] in het Maastrichtse [[Jekerkwartier]], waar ook een aantal andere kunstopleidingen zijn gevestigd. De westelijke vleugel in [[Maaslandse renaissance]]stijl is het oudste deel: hier was van 1695 tot 1913 het [[protestant]]s [[weeshuis]] gevestigd en van 1914 tot 1951 de voorloper van het [[Bonnefantenmuseum]]. De oostelijke vleugel in neorenaissancestijl kwam in 1913 tot stand en huisvestte aanvankelijk een [[Meer uitgebreid lager onderwijs|ULO]]-school voor meisjes.<ref name="ue531" />
 
In de eerste 25 jaar van haar bestaan deelde de Toneelacademie de gebouwen met onder andere de [[Jan van Eyck Academie]] (tot 1961), het Stedelijk Muzieklyceum en [[Conservatorium Maastricht]] (tot 1965), het [[Groot Limburgs Toneel]] (1965-75) en de Limburgse Academie van Bouwkunst (tot 1975). Van 1983 tot 1985 werd het gehele complex ingrijpend verbouwd en uitgebreid door architectenbureau Dautzenberg. Onder het plein tussen de twee hoofdvleugels werd onder andere een theaterzaal en foyer gebouwd. Tussen dit half-ondergrondse gebouw en het riviertje de [[Jeker]] bevindt zich een klein [[openluchttheater]].<ref>Scheelings/Dickhaut/Luijten (1986), pp. 5, 47-51.</ref>
Regel 47:
 
== Selectie en reputatie ==
De Toneelacademie Maastricht heeft een solide artistieke reputatie in Nederland en Vlaanderen.<ref>[https://web.archive.org/web/20180208123728/http://www.toneelacademie.nl/PDF/Johan%20Simons%20ontvangt%20Teken%20van%20Verdienste%20Maastricht.pdf Smaakmaker Toneelacademie Johan Simons ontvangt Teken van Verdienste Maastricht] op ''toneelacademie.nl'', 14 mei 2010.</ref><ref>[https://www.parool.nl/binnenland/prijs-voor-jarige-toneelacademie-maastricht~a1046506/ Prijs voor jarige Toneelacademie Maastricht], in ''[[Het Parool]]'', 6 nov. 2010.</ref> De selectie voor de opleiding is streng. Zo worden tot de voltijdse dagopleiding tot acteur over het algemeen niet meer dan 10 studenten toegelaten. [[Paul de Leeuw]], [[Theo Maassen]] en [[Marc-Marie Huijbregts]] meldden zich aan, maar werden afgewezen. Ook de latere directeur Jacques Giesen werd als leerling afgewezen. [[Monique van de Ven]], [[Fred Goessens]], [[Jeroen van Koningsbrugge]] en [[Carice van Houten]] verlieten de opleiding al na één jaar. Monique van de Ven, [[Greet Vissers]], [[Willem van de Sande Bakhuyzen]] en [[Ger Thijs]] ontvingen in 2000 alsnog een erediploma.
 
De kleinschalige opleiding heeft in haar ruim 60-jarig bestaan een lange reeks [[acteur]]s, [[regisseur]]s en [[toneelschrijver]]s afgeleverd.<ref>Zie [http://www.toneelacademie.nl/NL/alumni 'Alumni' op website toneelacademie.nl].</ref> Onder de acteurs bevinden zich drie tweevoudige [[Theo d'Or]]-winnaressen en minstens vijf [[Louis d'Or (prijs)|Louis d'Or]]-winnaars. Ook werden een groot aantal [[Gouden Kalf (filmprijs)|Gouden Kalveren]] uitgereikt aan Toneelschool Maastricht-[[alumnus|alumni]]; in 2013 onder andere voor [[Gouden Kalf (filmprijs)#Beste acteur|beste filmacteur]], [[Gouden Kalf (filmprijs)#Beste actrice|beste filmactrice]], [[Gouden Kalf (filmprijs)#Beste mannelijke bijrol|beste mannelijke bijrol in film]] en [[Gouden Kalf (filmprijs)#Beste acteur in televisiedrama|beste acteur in televisiedrama]]. Van de in Maastricht opgeleide regisseurs zijn de bekendste: [[Willem van de Sande Bakhuyzen]], [[Johan Simons]] en [[Theu Boermans]]. Bekende tekstschrijvers zijn [[Maria Goos]], [[Sjoerd Pleijsier]] en [[Tamar van den Dop]].
 
Eind 2017 kwam de Toneelacademie Maastricht negatief in het nieuws in het kader van de [[MeToo (hashtag)|#metoo]]-media-aandacht: een van de docenten werd geschorst omdat hij studenten seksueel geïntimideerd zou hebben.<ref>{{Citeer web|url=https://nos.nl/op3/artikel/2200996-acteurs-over-toneeldocent-maastricht-jarenlange-seksuele-intimidatie.html|titel=Acteurs over toneeldocent Maastricht: jarenlange seksuele intimidatie|bezochtdatum=2018-01-17|taal=nl}}</ref> Ook het feit dat de betreffende docent vaak samen met studentes douchte werd als intimiderend ervaren.<ref>{{Citeer web|url=https://www.volkskrant.nl/binnenland/douchen-met-de-docent-hoorde-er-gewoon-bij~a4557325/|titel=Douchen met de docent hoorde er gewoon bij|bezochtdatum=2018-01-17|auteur=Mark Misérus|werk=De Volkskrant|taal=nl}}</ref> Begin 2018 bleek, na onderzoek van de Volkskrant, dat de leiding al sinds 2005 van deze beschuldigingen op de hoogte was.<ref>{{Citeer web|url=https://www.volkskrant.nl/binnenland/toneelacademie-maastricht-wist-al-in-2005-van-seksueel-grensoverschrijdend-gedrag~a4557379/|titel=Toneelacademie Maastricht wist al in 2005 van seksueel grensoverschrijdend gedrag|bezochtdatum=2018-01-17|auteur=Mark Misérus|werk=De Volkskrant|taal=nl}}</ref> Deze zaak is in 2017 en 2018 door externe commissies onderzocht. De docent is naar aanleiding hiervan uit zijn functie ontheven. Eerder waren gedragsregels opgesteld en werd een aparte douchecabine voor docenten gebouwd. De Toneelacademie Maastricht heeft hierop, in samenwerking met andere theateropleidingen, een landelijke gedragscode opgesteld.
 
== Bekende alumni ==
Regel 228:
 
== Externe links ==
* [http://www.toneelacademie.nl Officiële website]
 
{{Appendix|2=