Freatisch vlak: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →‎Effect op gewasopbrengst: -/- spaties voor ref (verzoek op WP:VPB)
aanvulling
Regel 1:
Het '''freatisch vlak''' (van het Griekse φρεά: omhulsel) (ook wel '''grondwaterspiegel''' of '''grondwatertafel''') is de spiegel van het [[grondwater]], die voorkomt in de verzadigde zone en waar alle grondporiën met water gevuld zijn. Het water beneden de grond[[waterspiegel]] wordt freatisch grondwater genoemd, de grond eronder is volledig verzadigd.
 
Voor de meeste planten en bomen is er beneden het freatisch vlak geen [[wortel (plant)|wortelgroei]] mogelijk doordat er geen met lucht gevulde poriën aanwezig zijn en het aanwezige grondwater onvoldoende zuurstof bevat. Moerasplanten en planten die in vaak overstroomde gebieden groeien hebben speciale aanpassingen waardoor de wortels toch voldoende zuurstof krijgen, zoals [[moerascipres]] en [[mangrove]] die [[wortel (plant)#Ademwortel|ademwortels]] hebben, [[rijst]], die met elkaar in verbinding staande luchtkanalen in stengels en wortels heeft en [[wilg]]. Planten hebben een verschillende [[Levensvorm#Londo|mate van afhankelijkheid]] van het freatisch vlak.<ref>{{aut|Londo, G.}} ('''1988''') ''Nederlandse freatofyten[[freatofyt]]en.'' Wageningen. {{ISBN|90-220-0940-8}}</ref>
 
== Vorm ==
Het freatisch vlak kan zichtbaar gemaakt worden door een [[peilbuis]] te plaatsen of gat in de grond te graven tot het grondwater zichtbaar wordt. Daarna moet een poosje gewacht worden, omdat door verwijdering van de grond de druk die deze grond op het grondwater uitoefende verdwenen is en het grondwater dus nog iets omhoog zal komen.
 
Regel 10:
Het freatisch vlak in de grond tussen twee sloten (met gelijkblijvend [[peil]]) heeft 's winters een bolle en 's zomers een holle vorm, doordat 's winters de hoeveelheid neerslag groter is dan de verdamping. 's Zomers is dit net andersom.
 
== Water boven het freatisch vlak ==
Het boven het freatisch vlak aanwezige grondwater ([[bodemvocht]]) komt voor als:
* [[capillaire zone|capillair grondwater]], dat in de dunne poriën, kleiner dan 30 [[Micrometer (lengtemaat)|micrometer]] zit en nog contact maakt met het grondwater. Door de [[Capillariteit|capillaire werking]] stijgt het grondwater in de poriën. In [[zand]]lagen kan het water via [[capillariteit]] enkele [[centimeter]]s boven het freatisch vlak uitstijgen, bij een [[klei]]laag kunnen dit door de kleine poriën meerdere meters zijn.
Regel 17:
* [[zwelwater]], dat in de vaste bodemdeeltjes van [[klei]] en [[humus]] zit.
 
== Effect op gewasopbrengst ==
[[Bestand:Rudd PartReg.png|thumb|Opbrengst van suikerriet en diepte van de grondwaterstand, Australië. De kritische diepe is 0,6&nbsp;m.<ref>Rudd, A.V. and C.W Chardon 1977. ''The effects of drainage on cane yields as measured by water table height in the Machnade Mill area.'' In: Proceedings of the 44th Conference of the Queensland Society of Sugar Cane Technology, Australia.</ref><ref>Software voor partiële regressie met horizontaal segment: [https://www/waterlog.info/partreg.htm]{{dode link|datum=september 2017 |bot=InternetArchiveBot}}</ref>]]
 
Regel 35:
|}
 
==Referenties Zie ook ==
* [[Freatofyt]] of grondwaterplanten
 
{{Appendix|2=
{{References}}
}}
 
[[Categorie:Civiele techniek]]