Oostenrijkse Volkspartij: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →‎Verkiezingen 2008: -/- spaties voor <ref> (verzoek op WP:VPB)
Mar(c) (overleg | bijdragen)
k 5x ref na leesteken, interpunctie, Duitse datumnotatie naar Nederlands
Regel 18:
De '''Oostenrijkse Volkspartij''' (''Österreichische Volkspartei'', afgekort '''ÖVP''') is een [[Oostenrijk]]se [[politieke partij]]. De partij werd onmiddellijk na het herstellen van de Federale Republiek Oostenrijk in 1945 opgericht en is sindsdien een belangrijke speler in de Oostenrijkse politiek.
 
== Platform ==
Met betrekking tot de sociale politiek is de ÖVP een klassieke [[conservatisme|conservatieve]] beweging, die staat voor eerbied voor traditie en stabiliteit van de sociale orde. De ÖVP heeft zich in het verleden vooral geprofileerd als een katholieke en anti-socialistische partij.
 
Regel 25:
De positie van de Oostenrijkse Volkspartij binnen het traditionele [[politieke spectrum]] is moeilijk vast te stellen. Enerzijds zijn de standpunten van de partij met betrekking tot het economisch beleid enigszins liberaal te noemen als ze gezien worden in de context van het politieke landschap van Europa. Tevens zijn de standpunten over sociale kwesties als rechts aan te merken in de context van het politieke landschap van bijna iedere westerse [[democratie]]. Anderzijds zijn de standpunten met betrekking tot het economisch beleid dichter verwant aan de klassieke [[sociaaldemocratie]] dan aan die van het klassieke [[kapitalisme]]. De partij bepleit onmiskenbaar meer economische interventie dan de meeste partijen in Europa.
 
=== Standpunten 2013 ===
De volgende standpunten werden door de ÖVP ingenomen in aanloop naar de [[Oostenrijkse parlementsverkiezingen 2013|parlementsverkiezingen van 2013]]:
 
Regel 40:
| Afschaffen [[Bondsraad (Oostenrijk)|Bondsraad]] als tweede kamer van het parlement || [[File:Dark Red x.svg|20px]]
|-
| Gelijktrekken pensioengerechtigde leeftijd van mannen en vrouwen || [[File:Yes check.svg|20px]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
| Invoeren [[basisinkomen]] || [[File:Dark Red x.svg|20px]]
Regel 48:
| Verplichte dienstverlening langdurig werklozen || [[File:Yes check.svg|20px]]
|-
| Wederom invoeren studiebeurs || [[File:Yes check.svg|20px]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
| Kunstmatige bevruchting homoseksuele en alleenstaande Oostenrijkers || [[File:Dark Red x.svg|20px]]
Regel 63:
|}
 
== Demografie ==
De Oostenrijkse Volkspartij is hoofdzakelijk populair onder de Oostenrijkse middenklasse, grote en kleine bedrijfseigenaars en landbouwers. In het bijzonder wordt de partij gesteund door een meerderheid van de ambtenaren in Oostenrijk, een opmerkelijk grote en invloedrijke groep. Dit is toe te schrijven aan de grootte en het werkingsgebied van de overheids[[bureaucratie]] van Oostenrijk. Gemiddeld zijn de aanhangers van de ÖVP redelijk hoog opgeleid en relatief rijk. Volgens een aantal recente openbare opinieonderzoeken geniet van de ÖVP een groeiende populariteit bij jongere kiezers.
 
== Geschiedenis ==
{{Zijbalk politiek Oostenrijk}}
De Oostenrijkse Volkspartij is de opvolger van de Christelijke Sociale Partij, een conservatieve beweging die in 1893 door [[Karl Lueger]], burgemeester van [[Wenen]] en hoogst controversiële rechtse [[populist]] wordt opgericht. In haar huidige vorm werd de Oostenrijkse Volkspartij onmiddellijk na de [[restauratie (macht)|restauratie]] van de onafhankelijkheid van Oostenrijk in 1945 opgericht; ze wordt sindsdien vertegenwoordigd in de beide Federale Assemblage. In termen van het aantal federale zetels in het Assemblage, is de ÖVP constant de grootste of op één na grootste partij geweest. In 2004 verloor de partij voor het eerst haar meerderheid in de deelstaat [[Salzburg (deelstaat)|Salzburg]].
Regel 72:
Na de Oostenrijkse verkiezingen van 1999 vormde de ÖVP in 2000 een [[coalitie]]regering met de rechtse populistische [[Vrijheidspartij van Oostenrijk]] van [[Jörg Haider]]. Dit veroorzaakte wijdverspreide verontwaardiging in Europa, en veertien leden van de [[Europese Unie]] legden informele diplomatieke [[sanctie (straf)|sancties]] tegen het federale beleid van Oostenrijk op. Een paar later maanden werden deze sancties opgeheven als resultaat van een onderzoek door drie vroegere Europese [[eerste minister]]s, de zogenaamde "drie wijze mannen". In november 2002 resulteerden de algemene verkiezingen in een monsteroverwinning (42.27% van de stemmen) voor de Volkspartij onder de leiding van federale [[kanselier (Oostenrijk)|kanselier]] [[Wolfgang Schüssel]]. De Vrijheidspartij van Haider, die in 1999 nog iets groter was dan de partij van Schüssel, werd gedegradeerd tot 10.16% van de stemmen. Bij de verkiezingen van 1 oktober 2006 daalde dit tot 34,2%, waardoor de ÖVP haar status als grootste partij verloor.
 
=== Verkiezingen 2008 ===
De [[Oostenrijkse parlementsverkiezingen 2008|parlementsverkiezingen in september 2008]] werden uitgeschreven nadat ÖVP-leider [[Wilhelm Molterer]] op [[7 juli]] zijn partij uit de regering vanwege de onenigheid tussen conservatieven en sociaaldemocraten over de EU-politiek van de regering. Hij had geen vertrouwen meer in de ‘grote coalitie’ van conservatieven en sociaaldemocraten. „Het is genoeg”, zo verklaarde Molterer volgens Oostenrijkse media. Hij zei te zullen aandringen op vervroegde verkiezingen.<ref>[http://www.nrc.nl/buitenland/article1159980.ece/Regeringscrisis_Wenen Regeringscrisis Wenen]</ref>. De sociaaldemocraten gingen kort hierna akkoord om vervroegde verkiezingen te organiseren. Parlementsvoorzitter Barbara Prammer (SPÖ) bevestigde dat haar partij een parlementair initiatief om nieuwe verkiezingen te organiseren zou steunen.<ref>[http://www.hln.be/hln/nl/960/Buitenland/article/detail/339340/2008/07/07/Akkoord-over-vervroegde-verkiezingen-in-Oostenrijk.dhtml Akkoord over vervroegde verkiezingen in Oostenrijk]</ref>.
 
Nadat de stemmen werden geteld, bleek dat de rechtse partijen veel stemmen hadden gewonnen. De grootste partij bleef volgens de prognoses de sociaaldemocratische SPÖ, al komt die uit op 29 procent, tegen 35 twee jaar geleden. En de christendemocratische ÖVP ging omlaag van 34 naar 25 procent, het slechtste resultaat in de partijgeschiedenis. Voor het eerst in de geschiedenis van Europa mochten ook 16- en 17-jarigen hun stem uitbrengen.<ref>[http://static.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2008/9/28/280908_oostenrijk.html Populistisch-rechts winnaar in Oostenrijk]</ref>. ÖVP-leider Molterer noemde de nederlaag volgens persbureau AP "zeer pijnlijk" en "zeer dramatisch".<ref>[http://www.nrc.nl/buitenland/article2001008.ece/Winst_voor_rechtse_partijen_Oostenrijk Winst voor rechtse partijen Oostenrijk]</ref>.
 
Op [[29 september]] trad Molterer af als partijleider, en werd opgevolgd door [[Josef Pröll]], demissionair minister van Land- en Bosbouw en Milieu. Pröll kreeg van de partijleiding „de vrije hand” om de ÖVP uit de misère te halen. Over andere personele wisselingen aan de top van de partij liet hij zich tijdens een persconferentie na zijn benoeming tot partijleider niet uit. Na het debacle bij de verkiezingen werd in de partij ook druk gespeculeerd over de posities van fractieleider en oud-kanselier [[Wolfgang Schüssel]] en partijsecretaris [[Hannes Missethon]]. Pröll liet zich evenmin uit over de opstelling van de ÖVP in de gestarte besprekingen over de vorming van een nieuwe regering. Die stond onder leiding van SPÖ’er [[Werner Faymann]]. Diens voorkeur ging uit naar hernieuwde samenwerking met de conservatieven.<ref>[http://www.nrcnext.nl/nieuws/internationaal/article2003493.ece/Nieuwe_leider_Oostenrijkse_conservatieven Nieuwe leider Oostenrijkse conservatieven]</ref>.
 
== [[Bondspresident (Oostenrijk)|Bondspresidenten]] [[1945]]-heden–heden ==
{| border="0" style="border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF"
|- align="center" bgcolor="#cccccc"
! Afbeelding !! Persoon !! Periode !! Opmerking
|- align="left"
| [[File:Bundesarchiv Bild 183-M0921-014, Beglaubigungsschreiben DDR-Vertreter in UNO new.png|70px]] || <center>[[Kurt Waldheim]]<br><small>(1918-20071918–2007)</small> || [[8 juli]] [[1986]] &mdash; [[8 juli]] [[1992]] || <small>Verdacht van (betrokkenheid bij)<br>bij) oorlogsmisdaden in [[Tweede Wereldoorlog|W.O. II]]</small>
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Thomas Klestil.jpg|70px]] || <center>[[Thomas Klestil]]<br><small>(1932-20041932–2004)</small> || [[8 juli]] [[1992]] &mdash; [[6 juli]] [[2004]] || <small>Overleden twee dagen voor het verstrijken<br>verstrijken van zijn tweede <br>ambtstermijn</small>
|}
 
== [[Bondskanselier (Oostenrijk)|Bondskanseliers]] [[1945]]-heden–heden ==
{| border="0" style="border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF"
|- align="center" bgcolor="#cccccc"
! Afbeelding !! Persoon !! Periode !! Kabinet(ten)
|- align="left"
| [[File:Figl leopold 01.jpg|70px]] || <center>[[Leopold Figl]]<br><small>(1902-19651902–1965)</small> || [[20 december]] [[1945]] &mdash; [[2 april]] [[1953]] || <small>[[Kabinet-Figl I|Figl I]] (20.12. dec 1945-08.11. – 8 nov 1949)<br>[[Kabinet-Figl II|Figl II]] (08.11.8 nov 1949-28.10. okt 1952)<br>[[Kabinet-Figl III|Figl III]] (28.10. okt 1952-02.04. – 2 apr 1953)</small>
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Julius-Raab-1961.jpg|70px]] || <center>[[Julius Raab]]<br><small>(1891-19641891–1964)</small> || [[2 april]] [[1953]] &mdash; [[11 april]] [[1961]] || <small>[[Kabinet-Raab I|Raab I]] (02.04.2 apr 1953-29.06. juni 1956)<br>[[Kabinet-Raab II|Raab II]] (29.06. juni 1956-16.07. juli 1959)<br>[[Kabinet-Raab III|Raab III]] (16.07. juli 1959-03.11. – 3 nov 1960)<br>[[Kabinet-Raab IV|Raab IV]] (03.11.3 nov 1960-11.04. apr 1961)</small>
|- align="left"
| [[File:Alfons Gorbach 1965.jpg|70px]] || <center>[[Alfons Gorbach]]<br><small>(1898-19721898–1972)</small> || [[11 april]] [[1961]] &mdash; [[2 april]] [[1964]] || <small>[[Kabinet-Gorbach I|Gorbach I]] (11.04. apr 1961-27.03. mrt 1963)<br>[[Kabinet-Gorbach II|Gorbach II]] (27.03. mrt 1963-02.04. – 2 apr 1964)</small>
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Bundesarchiv B 145 Bild-F020439-0011, Detail Bundeskanzler Josef Klaus.jpg|70px]] || <center>[[Josef Klaus]]<br><small>(1910-20011910–2001)</small> || [[2 april]] [[1964]] &mdash; [[21 april]] [[1970]] || <small>[[Kabinet-Klaus I|Klaus I]] (02.04.2 apr 1964-19.04. apr 1966)<br>[[Kabinet-Klaus II|Klaus II]] (19.04. apr 1966-21.04. apr 1970)</small>
|- align="left"
| [[File:W Schuessel7.jpg|70px]] || <center>[[Wolfgang Schüssel]]<br><small>(*1945)</small> || [[4 februari]] [[2000]] &mdash; [[11 februari]] [[2007]] || <small>[[Kabinet-Schüssel I|Schüssel I]] (04.02.4 febr 2000-28.02. febr 2003)<br>[[Kabinet-Schüssel II|Schüssel II]] (28.01. jan 2003-11.02. febr 2007)</small>
|- align="left"
| [[File:Sebastian Kurz - OSZE 2017 (35813680586) (cropped).jpg|70px]] || <center>[[Sebastian Kurz]]<br><small>(*1986)</small> || [[18 december]] [[2017]] &mdash; heden || <small>[[Kabinet-Kurz|Kurz]] (18.12. dec 2017-heden)</small>
|}
 
Regel 110:
{| border="0" style="border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF"
|- align="center" bgcolor="#cccccc"
! Afbeelding !! Persoon !! Periode
|- align="left"
| [[File:Figl leopold 01.jpg|70px]] || <center>[[Leopold Figl]]<br><small>(1902-19651902–1965)</small> || [[1945]] &mdash; [[1952]]
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Julius-Raab-1961.jpg|70px]] || <center>[[Julius Raab]]<br><small>(1891-19641891–1964)</small> || [[1952]] &mdash; [[1960]]
|- align="left"
| [[File:Alfons Gorbach 1965.jpg|70px]] || <center>[[Alfons Gorbach]]<br><small>(1898-19721898–1972)</small> || [[1960]] &mdash; [[1963]]
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Bundesarchiv B 145 Bild-F020439-0011, Detail Bundeskanzler Josef Klaus.jpg|70px]] || <center>[[Josef Klaus]]<br><small>(1910-20011910–2001)</small> || [[1963]] &mdash; [[1970]]
|- align="left"
| [[File:Ico user profile blank.png|70px]] || <center>[[Hermann Withalm]]<br><small>(1912-20031912–2003)</small> || [[1970]] &mdash; [[1971]]
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Ico user profile blank.png|70px]] || <center>[[Karl Schleinzer]]<br><small>(1924-19751924–1975)</small> || [[1971]] &mdash; [[1975]]
|- align="left"
| [[File:Ico user profile blank.png|70px]] || <center>[[Josef Taus]]<br><small>(*1933)</small> || [[1975]] &mdash; [[1979]]
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Alois Mock.jpg|70px]] || <center>[[Alois Mock]]<br><small>(*1934)</small> || [[1979]] &mdash; [[1989]]
|- align="left"
| [[File:Josef Riegler Steiermark.jpg|70px]] || <center>[[Josef Riegler]]<br><small>(*1938)</small> || [[1989]] &mdash; [[1991]]
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Vienna 2013-05-03 Stadtfest - Dr. Erhard Busek on occasion of opening 'Wiener Stadtfest' 2013.jpg|70px]] || <center>[[Erhard Busek]]<br><small>(*1941)</small> || [[1991]] &mdash; [[1995]]
|- align="left"
| [[File:W Schuessel7.jpg|70px]] || <center>[[Wolfgang Schüssel]]<br><small>(*1945)</small> || [[1995]] &mdash; [[2007]]
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:Wilhelm Molterer.jpg|70px]] || <center>[[Wilhelm Molterer]]<br><small>(*1955)</small> || [[2007]] &mdash; [[2008]]
|- align="left"
| [[File:Josef Proell.jpg|70px]] || <center>[[Josef Pröll]]<br><small>(*1968)</small> || [[2008]] &mdash; [[2011]]
|- align="left" bgcolor="#EFEFEF"
| [[File:HBM Spindelegger1.jpg|70px]] || <center>[[Michael Spindelegger]]<br><small>(*1959)</small> || [[2011]] &mdash; [[2014]]
|- align="left"
| [[File:Reinhold Mitterlehner Viennale 2012.jpg|70px]] || <center>[[Reinhold Mitterlehner]]<br><small>(*1955)</small> || [[2014]] &mdash; [[2017]]
|- align="left"
| [[File:Kurz2017.jpg|70px]]|| <center>[[Sebastian Kurz]]<br><small>(*1986)</small> || sinds [[2017]]
|}
 
== Afdelingen in de deelstaten ==
{| class="wikitable"
|-bgcolor=efefef align=center
Regel 152:
|colspan=3|
|-align=center
| [[File:OEVP Burgenland.jpg|80x50px]] || [[ÖVP Burgenland]] || [[Burgenland]]
|-
|colspan=3|
Regel 188:
|}
 
== Externe link ==
* [http://www.oevp.at/ Officiële website]