Agglutinatie (taalkunde): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Maiella (overleg | bijdragen)
detail (typografie: gedachtestreepje)
Regel 1:
'''Agglutinatie''' is een [[morfologie (taalkunde)|morfologisch]] verschijnsel waarbij [[affix]]en zoals [[suffix|achtervoegsels]] aan een woord worden toegevoegd teneinde de betekenis ervan verder te specificeren. Het begrip ''agglutinatie'' werd door de Duitse taalkundige [[Wilhelm von Humboldt]] geïntroduceerd om talen uit morfologisch oogpunt te classificeren. Het is afgeleid van het [[Latijn]]se werkwoord ''agglutinare'', dat ''samenlijmen'' betekent.
 
Talen waarin gebruik wordt gemaakt van agglutinatie - dat wil zeggen dat woorden in [[morfeemMorfeem|morfemen]] met elk een eigen betekenis kunnen worden opgesplitst - heten agglutinerende talen. Ze zijn tevens synthetisch omdat ze ertoe neigen morfemen aan één woordvorm te rijgen, in tegenstelling tot [[analytische talen]] als het [[Nederlands]], [[Frans]] en [[Engels]] waar de functie van morfemen grotendeels wordt overgenomen door op zichzelf staande woorden (voorzetsels, bezittelijke voornaamwoorden, enz.). Agglutinerende talen dienen ook onderscheiden te worden van de flecterende synthetische talen (zie verder) - hoewel het verschil hier beduidend kleiner is.
 
Prominente voorbeelden zijn het [[Turks]] en het [[Japans]].
Regel 31:
 
== Agglutinatie in flecterende talen ==
Wanneer één morfeem ''meer dan één'' betekenis tegelijk in zich kan dragen (zie ook [[portmanteaumorfeem]]), bijvoorbeeld "persoon + tijd + modus" bij een [[werkwoord]], of "grammaticale functie + getal" bij een [[zelfstandig naamwoord]], worden - teneinde begripsverwarring te vermijden - dergelijke talen niet "agglutinerend" genoemd, maar "flecterend". In flecterende talen blijft de woordvorming in de regel beperkt tot stam + een of twee morfemen, in tegenstelling tot de polysynthetische talen (zie hoger).
 
== Agglutinatie in analytische talen ==