Wikipedia

Associatie van klokjesgentiaan en borstelgras: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Johan N (overleg | bijdragen)
53.764 bewerkingen
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 2:
| naam = Associatie van klokjesgentiaan en borstelgras
| afbeelding = Plante à determiner.JPG
| afbeeldingtekstonderschrift= Associatie van klokjesgentiaan en borstelgras met [[heidekartelblad]]
| grootte = 270px
| klasse = ''[[Nardetea]]'' (Heischrale graslanden)
| orde = ''[[Nardetalia]]''
Regel 13 ⟶ 12:
}}
 
De '''associatie van klokjesgentiaan en borstelgras''' (''Gentiano pneumonanthes-Nardetum'') is een [[associatie (vegetatiekunde)|associatie]] van het [[verbond van de heischrale graslanden]], een [[plantengemeenschap]] die te vinden is als stroken of vlekken binnen andere schrale graslanden zoals [[natte heide]]n, met een combinatie van [[grassenfamilie|gras]]sen, grasachtige planten en kleinbloemige [[kruidachtige plant|kruiden]].
 
==Naamgeving, etymologie en codering==
*Synoniem: ''Gentiano pneumonanthes-Nardetum strictae'' <small>Preising 1950 nom. inv.</small>
*Nederlands: Associatie van liggende vleugeltjesbloem en heidekartelblad
* [[Syntaxoncode]] (Nederland): 19Aa2
 
De naam ''Gentiano pneumonanthes-Nardetum'' is afgeleid van de wetenschappelijke namen van twee opvallende soorten voor de associatie, de [[klokjesgentiaan]] (''Gentiana pneumonanthe'') en het [[borstelgras]] (''Nardus stricta'').
 
==Kenmerken==
===Algemeen===
Deze plantengemeenschap vinden we vooral in stroken of vlekken binnen andere schrale vegetaties, zoals [[natte heide]] of [[blauwgrasland]]en. Ze komt voor op vochtige tot natte, [[Moerig materiaal|moerige]] of [[veen (grondsoort)|venige]] plaatsen op [[kalk]]arm, [[leem|lemig]] zand of op veen.
 
De [[grondwater]]spiegel is tenminste een deel van het jaar hoog, maar kan in droge perioden tot meer dan een meter onder het maaiveld dalen. Het grondwater zorgt voor een relatief hoge [[base (scheikunde)|basenverzadiging]].
 
===Structuur===
Vegetaties van de associatie van klokjesgentiaan en borstelgras zijn van het verbond het meest heideachtig. Ze bezitten met een (beperkte) [[boomlaag]] en een ontwikkelde [[struiklaag]] met voornamelijk [[dwergstruik]]en.
 
De [[kruidlaag]] is zeer goed ontwikkeld en wordt gedeeld door verscheidene [[grassenfamilie|gras]]sen en grasachtige planten, en kleinbloemige [[overblijvende plant|overblijvende]] [[kruidachtige plant|kruiden]].
 
De [[moslaag]] is in vergelijking met de andere associaties van het verbond goed ontwikkeld.
 
==Onderverdeling==
In de associatie van klokjesgentiaan en borstelgras worden in Vlaanderen drie [[sub-associatie (vegetatiekunde)|sub-associaties]] onderscheiden met een duidelijk gescheiden verspreidingsgebied. Er
werden provisoire namen aan toegekend, die nog niet op de literatuur getoetst zijn op geldigheid.
 
Regel 43 ⟶ 42:
 
===Sub-associatie ''ericetosum cinereae''===
Een subassociatie die eerder [[atlantische regio|atlantisch]] gericht is, met vooral [[rode dophei]], [[valse salie]], [[brem (plant)|brem]], [[mannetjesereprijs]], [[stijve ogentroost]], [[gewone brunel]], [[kleine klaver]], [[smalle weegbree]], [[heermoes]] en [[witte klaver]].
 
===Sub-associatie ''typicum''===
Regel 49 ⟶ 48:
 
==Soortensamenstelling==
Deze associatie heeft voor Nederland als [[kensoort]]en het [[heidekartelblad]] en de [[liggende vleugeltjesbloem]], voor Vlaanderen komt daar ook nog [[tweenervige zegge]] bij. Ondanks de wetenschappelijke naam is [[klokjesgentiaan]] geen kensoort; deze plant komt ook voor in [[natte heide]]n en in [[blauwgrasland]]. Verder vinden we in deze associatie in verhouding veel dwergstruiken, vooral [[gewone dophei]] en [[struikhei]]. Van grassen vinden we onder andere [[pijpenstrootje]], [[tandjesgras]], [[borstelgras]] en [[fijn schapengras]], terwijl de kleinbloemige kruiden vertegenwoordigd worden door onder andere [[tormentil]], [[blauwe knoop]] en [[welriekende nachtorchis]].
 
Ze onderscheidt zich van de andere associaties binnen het verbond door de aanwezigheid van de [[gevlekte orchis]], die in deze vegetatie een optimum heeft, de klokjesgentiaan, gewone dophei, het [[pijpenstrootje]], [[blauwe zegge]], blauwe knoop en [[moerasstruisgras]].
 
De belangrijkste [[kensoort|ken-]] en begeleidende soorten zijn:
Regel 75 ⟶ 74:
! Opmerking
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Zachte berk]]
Regel 82 ⟶ 81:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Zomereik]]
Regel 90 ⟶ 89:
|}
 
; Struiklaag :
{| class="wikitable"
! [[Kensoort]]
Regel 99 ⟶ 98:
! Opmerking
|-
| align="center" |
| align="center" | dA
| align="center" | A
Regel 106 ⟶ 105:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | A
| [[Struikhei]]
Regel 113 ⟶ 112:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | F
| [[Kruipwilg]]
Regel 120 ⟶ 119:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Sporkehout]]
| ''Rhamnus frangula''
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" | O
Regel 134 ⟶ 133:
| sub-associatie ''gentianetosum''
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
Regel 142 ⟶ 141:
|}
 
; Kruidlaag :
 
{| class="wikitable"
Regel 153 ⟶ 152:
|-
| align="center" | kA
| align="center" |
| align="center" | A
| [[Heidekartelblad]]
| ''Pedicularis sylvatica''
|
|-
| align="center" | kA
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Liggende vleugeltjesbloem]]
Regel 168 ⟶ 167:
| align="center" | kV
| align="center" |
| align="center" |
| [[Tweenervige zegge]]
| '' Carex binervis''
Regel 199 ⟶ 198:
| [[Rozenkransje]]
| ''Antennaria dioica''
|
|-
| align="center" | kV
Regel 234 ⟶ 233:
| [[Borstelgras]]
| ''Nardus stricta''
|
|-
| align="center" | kK
Regel 241 ⟶ 240:
| [[Valkruid]]
| ''Arnica montana''
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dA
| align="center" | D
Regel 250 ⟶ 249:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | A
| [[Fijn schapengras]]
Regel 257 ⟶ 256:
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dA
| align="center" | A
Regel 264 ⟶ 263:
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dA
| align="center" | F
Regel 271 ⟶ 270:
| sub-associatie ''gentianetosum''
|-
| align="center" |
| align="center" | dA
| align="center" | F
Regel 278 ⟶ 277:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | F
Regel 285 ⟶ 284:
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dA
| align="center" | O
Regel 292 ⟶ 291:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Pilzegge]]
Regel 299 ⟶ 298:
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dA
| align="center" | O
Regel 306 ⟶ 305:
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" | O
Regel 313 ⟶ 312:
| sub-associatie ''gentianetosum''
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Zwarte zegge]]
Regel 320 ⟶ 319:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Gewoon biggenkruid]]
| ''Hypochaeris radicata''
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Gewoon struisgras]]
Regel 334 ⟶ 333:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Veelbloemige veldbies]]
Regel 341 ⟶ 340:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Gestreepte witbol]]
Regel 348 ⟶ 347:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
Regel 355 ⟶ 354:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
Regel 362 ⟶ 361:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Veldrus]]
| ''Juncus acutiflorus''
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" | O
Regel 376 ⟶ 375:
| sub-associatie ''gentianetosum''
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Stijf havikskruid]]
| ''Hieracium laevigatum''
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Kale jonker]]
| ''Cirsium palustre''
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Moerasrolklaver]]
| ''Lotus pedunculatus''
|
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
| [[Rode dophei]]
| ''Erica cinerea''
| sub-associatie ''ericetosum cinereae''
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
| [[Valse salie]]
| ''Teucrium scorodonia''
| sub-associatie ''ericetosum cinereae''
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
| [[Gewone brunel]]
| ''Prunella vulgaris''
| sub-associatie ''ericetosum cinereae''
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
| [[Kleine klaver]]
| ''Trifolium dubium''
| sub-associatie ''ericetosum cinereae''
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
| [[Smalle weegbree]]
| ''Plantago lanceolata''
| sub-associatie ''ericetosum cinereae''
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
| [[Heermoes]]
| ''Equisetum arvense''
| sub-associatie ''ericetosum cinereae''
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
| [[Witte klaver]]
| ''Trifolium repens''
| sub-associatie ''ericetosum cinereae''
|-
| align="center" |
| align="center" | dS
| align="center" |
| [[Zandstruisgras]]
| ''Agrostis vinealis''
Regel 454 ⟶ 453:
|}
 
; Moslaag :
 
{| class="wikitable"
Regel 464 ⟶ 463:
! Opmerking
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
Regel 471 ⟶ 470:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
Regel 478 ⟶ 477:
|
|-
| align="center" |
| align="center" |
| align="center" | O
| [[Gewoon haakmos]]
Regel 494 ⟶ 493:
 
==Bedreiging en bescherming==
Deze associatie zal bij gebrek aan beheer door [[natuurlijke successie]] evolueren tot een [[struweel]]. Toe te passen beheersmaatregelen zijn maaien (beheer als [[hooiland]]) met nabegrazing of continue, extensieve begrazing. Te intensief bemaaien, plaggen of branden kan echter leiden tot een grotere dominantie van [[pijpenstrootje]], waarbij de kwetsbare soorten verdwijnen en enkel een [[rompgemeenschap]] overblijft. Andere bedreigingen zijn de drie V's verdroging, vermesting en verzuring.
 
De associatie van klokjesgentiaan en borstelgras kan ontstaan uit [[natte heide]], vooral uit de gemeenschappen van de sub-associatie ''[[Ericetum tetralicis orchietosum]]'', door maaien, branden of begrazing.
 
{{Appendix|alles|2=
* {{Aut|Schaminée, J., K. Sýkora, N. Smits & M. Horsthuis}}, 2010: ''Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland''. KNNV Uitgeverij, Zeist. ISBN 978 90 5011 309 0
* [http://www.veldwerkplaatsen.nl/bestanden/Field_Guide_Dutch_plantcommunities_2008_Sykora.pdf {{Aut|Sýkora, K.}}, 2008: ''Field Guide Dutch Plant Communities. Species composition and ecology'']
* [http://www.inbo.be/docupload/1521.pdf {{Aut|A.Zwaenepoel, F.T’Jollyn, V.Vandenbussche & M.Hoffmann}}, 2002: ''Systematiek van natuurtypen voor Vlaanderen: 6.5 Graslanden, Heischrale graslanden''. Verslag van het Instituut voor Natuurbehoud 2002.]
Regel 505 ⟶ 504:
{{References}}
}}
 
{{Navigatie Nardetea}}
 
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Associatie_van_klokjesgentiaan_en_borstelgras"