Hessel Gerritsz: verschil tussen versies

[[AfbeeldingBestand:Guaiana ofte de Provincien tusschen Rio de las Amazonas ende Rio de Yuiapari ofte Orinoque.jpg|right|thumb|300px|Hessel Gerritsz' kaart van de [[Guyana]]'s voor [[Johannes de Laet]]. (1625)]]

Hij begon in [[Alkmaar (Nederland)|Alkmaar]] als een leerling van [[Willem Blaeu]], die tien jaar ouder was. Hessel Gerritsz verhuisde met Blaeus werkplaats naar Amsterdam, waar hij in 1607 met Geertje Gijsbertsdr van Alkmaar trouwde. Ze kregen acht kinderen. Hessel hertrouwde in 1624 met Aefgen Willemsdr, nadat Geertje was gestorven. Veel van zijn gravures en kaarten werden in de atlassen van Blaeu, [[Johannes Janssonius|Janssonius]] en anderen opgenomen.

[[FileBestand:Hessel Gerritsz - Worldmap of 1612 including the discovery of La Austrialia del Espiritu Santo by Pedro Fernandes de Queirós.png|thumb|Wereldkaart (1612) met de ontdekking van De Queirós.]]

[[AfbeeldingBestand:Hessel Gerritsz - Walruses on Spitsbergen.jpg|thumb|Walrus met jong]]

Hessel Gerritsz vervaardigde in 1612 een wereldkaart waarop de ontdekking van [[Pedro Fernandes de Queirós|De Queirós]] was opgenomen, [[Espiritu Santo|''Austrialia del Espiritu Santo'']], dat nu bekend is als het grootste eiland van [[Vanuatu]], maar toen werd gezien als een deel van het [[Terra Australis|onbekende Zuidland]]. De kaart was bijzonder van invloed op de Nederlandse en Franse weergave van de Stille Oceaan in de 17e en 18e eeuw, en de kaart en De Queirós' naamgeving van het eiland waren mogelijk van invloed bij de vaststelling van de naam ''Australië''.<ref> Mercedes Maroto Camino ''Producing the Pacific: Maps and Narratives of Spanish Exploration'', Rodopi Publishers 2005 </ref> In 1613 publiceerde Hessel Gerritsz "Geschiedenis van het land [[Spitsbergen]]", dat de ontdekking, vroege reizen en de walvisvangst op deze eilanden beschreef. Dit werk toont zijn bijzondere talent als graveur (zie bijvoorbeeld zijn weergave van een walrus met jong). Een ander voorbeeld van die vaardigheid is zijn vaak gereproduceerde postuum portret van de schrijver [[Gerbrand Adriaensz. Bredero|Bredero]] uit 1619.<ref>[http://www.dbnl.org/tekst/bred001groo01_01/bred001groo01_01_0228.htm Stuiveling, G. e.a.] (1983) ''Groot lied-boeck Tweede Deel, G.A. Bredero'', Leiden: Martinus Nijhoff pp.131-133</ref>

[[AfbeeldingBestand:Hessel Gerritsz - Malay Archipelago and Australia.jpg|thumb|Hessel Gerritsz: na 1628 begonnen de contouren van Australië zich af te tekenen.]]

In 1618 vervaardigde Hessel Gerritsz een nieuwe, veel duidelijker kaart van de Indonesische archipel, en ook werd voor het eerst de noordwestkust van [[Australië (continent)|Australië]] in beeld gebracht. In 1622 bundelde hij veel van zijn kaarten in een kaartboek voor de VOC. In dit kaartboek was ook een kaart van de Stille Oceaan opgenomen, mogelijk de kaart die door [[Abel Tasman]] later werd gebruikt tijdens zijn reis rond [[Australië (continent)|Australië]] en [[Nieuw-Zeeland]] in 1642. In 1627 maakte Hessel Gerritsz de ''Caert van't Landt van d'Eendracht'', die geheel was gewijd aan de ontdekkingen van de West-Australische kust. Australië werd oorspronkelijk door [[Dirck Hartog]] ''Eendrachtsland'' genoemd na zijn verblijf aan de kust in 1616. De naam ''Eendrachtsland'' zou tot het eind van de 17e eeuw in gebruik blijven. In 1628 voegde Hessel Gerritsz de ontdekking van de zuidkust door [[François Thijssen]] toe aan deze kaart, waardoor dit de eerste kaart werd waaruit de contouren van Australië naar voren begonnen te komen.

Hessel Gerritsz was dermate geïnteresseerd in de Nieuwe Wereld dat hij, hoewel ongebruikelijk voor een cartograaf in zijn positie, van augustus 1628 tot oktober 1629 meereisde in de vloot van Adriaan Jansz Pater op een tocht naar [[Brazilië]] en de [[Caraïben|Cariben]]. Hij produceerde de kaarten voor het werk van [[Johannes de Laet]], ''Beschrijvinghe van West-Indiën'', uitgegeven in 1630. In het bijzonder zijn kaart van Florida, die was gebaseerd op Franse en Spaanse bronnen, was van zodanig groot belang, dat tot 200 jaar later voor de landtong niet de naam Florida maar ''Tegesta'' werd gebruikt, zoals hij het land had genoemd.<ref>[http://www.georgeglazer.com/maps/florida/delaetflorida.html De Laet map of Florida], ''George Glazer Gallery''. URL bezocht op 9 april 2008.</ref><ref>Tegesta kan ontleend zijn aan de naam van een lokale indianenstam Tequesta (zie Chang-Rodríguez, R. (2006) ''Beyond books and borders'', Bucknell University Press p. 50). Zie tevens [[Tequesta (Florida)]].</ref>

* [http://www.tanap.net/content/voc/maps/maps_making.htm VOC maps and drawings]

* [http://gutenberg.net.au/ebooks06/0600631h.html#ch12 Hessel Gerritsz’s Map of the Pacific]

'''Bronnen:'''

* Gaastra, F.S. e.a. (1992) [http://databases.tanap.net/ead/html/1.04.02/pdf/1.04.02.pdf "De archieven van de Verenigde Oostindische Compagnie, 1602 - 1795"] Den Haag: Nationaal Archief. URL bezocht op 10 april 2008.

* [http://www.nla.gov.au/exhibitions/southland/Char-Hessel_Gerritsz.html South to New Holland - Dutch charting of Australia 1606-1756: Hessel Gerritsz] National Library of Australia. URL bezocht op 10 april 2008.

* Hooker, B. (2007) [http://findingnz.co.nz/af/iaf2_gerritsz.htm Hessel Gerritsz – father of Australia mapping]. Finding New Zealand. URL bezocht op 10 april 2008

* L'Honoré Naber, S.P. (1924) ''Hessel Gerritsz. Beschryvinghe van der Samoyeden Landt en Histoire du Pay Nommé Spitsberghe'' Den Haag: Martinus Nijhoff

'''Noten:'''

{{referencesReferences}}