Constantius I Chlorus: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Volgorde
k typo, interpunctie
Regel 30:
 
==Jonge jaren==
De ''[[Historia Augusta]]'' beweerde dat Constantius de zoon was van Eutropius, een man van [[adel|adellijke]] afkomst uit het noorden van [[Dardania (regio)|Dardania]]<ref>[http://www.roman-colosseum.info/roman-emperors/constantius-chlorus.htm Romeinse Colosseum] </ref> in de provincie [[Moesië|Moesia Superior]], en van Claudia, een nicht van de keizers [[Claudius II]] en [[Quintillus]].<ref> ''[[Historia Augusta]]'', ''Het leven van Claudius'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Historia_Augusta/Claudius*.html#13 13]</ref> Moderne historici denken dat deze familierelatie van zijn moeder een ​​[[Genealogie (geschiedkunde)|genealogisch]] [[fictie]] is, die door haar kleinzoon, [[Constantijn I de Grote|Constantijn I]] in het leven is geroepen.<ref> {{aut|Southern}}, blz. 172</ref>. Zijn familie zou van tamelijk eenvoudige komaf zijn geweest.<ref name="Martindale, blz. 227"> Martindale, blz. 227</ref> Zijn vader was mogelijk een broer of halfbroer van [[Eutropia]], de echtgenote van keizer [[Maximianus]].
 
Constantius was onder keizer [[Aurelianus]] lid van de ''[[Protectores Augusti Nostri]]''. Hij vocht in het oosten tegen het afgescheiden [[Palmyreense Rijk]].<ref name = "Potter, blz. 288 "> Potter, blz. 288 </ref> Hoewel de bewering dat hij onder het bewind van keizer [[Probus]] tot [[Dux (aanvoerder)|dux]] zou zijn benoemd waarschijnlijk een verzinsel is,<ref name="Martindale, blz. 228"> Martindale, blz. 228 </ref> <ref>''[[Historia Augusta]]'', ''Het leven van Probus'' 22:3 </ref> bereikte hij binnen het leger zeker de rang van ''[[tribuun]]''. Tijdens het bewind van [[Marcus Aurelius Carus|Carus]] (282-283) werd hij verheven tot de positie van ''[[praeses]]'', of [[Romeins gouverneur|gouverneur]] van de provincie [[Dalmatië (Romeinse provincie)|Dalmatië]] .<ref>{{aut|Odahl, Charles Matson}}, Constantine and the Christian Empire. New York: Routledge, 2004. blz. 16 </ref> Er wordt geopperd dat hij in 284-285 van kant wisselde om de aanspraken van de toekomstige keizer [[Diocletianus]] te ondersteunen, vlak voordat deze in juli 285 [[Carinus]], de zoon van Carus, in de [[slag van de Margus]] versloeg.<ref>{{aut|Potter}}, blz. 280 </ref>
 
In 286 verhief Diocletianus een militaire collega, [[Maximianus]], tot co-keizer op de troon van de westelijke provincies,.<ref name="Southern, blz. 142"> {{aut|Southern}}, blz. 142 </ref>. Diocletianus nam zelf de oostelijke provincies voor zijn rekening. Dit was het begin van het proces dat uiteindelijk tot de verdeling van de [[Romeinse Rijk]] in twee helften, het [[West-Romeinse Rijk]] en het [[Byzantijnse Rijk|Oost-Romeinse Rijk]] zou leiden. In 288, zijn periode als gouverneur nu over, werd Constantius [[Praefectus praetorio|Praetoriaans prefect]] in het westen onder Maximianus <ref> {{aut|DiMaio}} ,''Constantijn I Chlorus'';. Canduci, blz. 119 </ref> Gedurende 287 en 288 was Constantius, onder bevel van Maximianus, betrokken bij een oorlog tegen de [[Alemannen]]. Hij voerde aanvallen uit op het grondgebied van de barbaarse stammen over de [[Rijn]] en de [[Donau]].<ref name="Southern, blz. 142"> {{aut|Southern}}, blz. 142 </ref> Om de banden tussen de keizer en zijn krachtige militaire dienaar te versterken scheidde Constantius in 289 van zijn vrouw (of concubine) [[Helena (heilige)|Helena]] en trad hij in het huwelijk met de dochter van keizer Maximianus, [[Flavia Maximiana Theodora|Theodora]].<ref> Potter, blz. 288, Canduci, blz. 119 </ref>
 
==Jaren als Caesar==
===Benoeming tot Caesar===
Op 1 maart 293 werd Constantius door Maximianus formeel tot Caesar benoemd. <ref>{{aut|Birley}}, blz. 382 </ref> Hij nam de naam Flavius Valerius aan.<ref name="Southern, blz. 147">{{aut|[[Pat Southern|Southern]]}}, blz. 147 </ref> Maximianus' stiefdochter [[Flavia Maximiana Theodora]] was sinds [[289]] Constantius' vrouw, nadat hij was gescheiden van Helena. Hij kreeg het bevel over de Romeinse provincies [[Gallië]], [[Britannia (Romeinse provincie)|Britannia]] en mogelijk [[Hispania (Romeinen)|Hispania]]. Om het machtsevenwicht in het imperium te behouden verhief mogelijk op 21 mei 293 in [[Plovdiv (stad)|Philippopolis]] Diocletianus, de oostelijke Augustus<ref name="Southern, blz. 145"> {{aut|Southern}}, blz. 145</ref> [[Galerius]] tot zijn Caesar.<ref name="Potter, blz. 288"/> Constantius was de seniore van de twee Caesars. In officiële documenten werd hij altijd voor Galerius genoemd.<ref name="Southern, blz. 147"> Southern, blz. 147</ref> Constantius vestigde zijn hoofdstad in [[Augusta Treverorum]] (Trier).
 
===Inname van Bononia (Boulogne-sur-Mer)===
Nadat hij Caesar was geworden was Constantius' eerste taak om de [[usurpator|Romeinse usurpator]] [[Carausius]], die zichzelf in 286 in Britannia en Noord-[[Gallië]] tot keizer had uitgeroepen, te bestrijden.<ref name="Potter, blz. 288 "/> In het najaar van 293 versloeg Constantius de strijdkrachten van Carausius in Gallië. Hij nam [[Boulogne-sur-Mer|Bononia]] (Boulogne) in.<ref>{{aut|Birley}}, blz. 385 </ref> Deze gebeurtenissen leidden tot de moord op Carausius door zijn ''[[rationalis]]'' [[Allectus]], die het bewind over de Britse provincies tot aan zijn dood in 296 uitoefende.
 
[[Bestand:Argenteus-Constantius I-antioch RIC 033a.jpg|thumb|left|300px|Een ''argenteus'' van '''Constantius I Chlorus''', met op de achterzijde de [[tetrarchie|tetrachen]] die een offer brengen na een overwinning op de [[Sarmaten]].]]
 
===Neutraliseren van de Franken===
Constantius bracht de volgende twee jaar door met het neutraliseren van de dreiging van de [[Franken (volk)|Franken]]. De Franken waren bondgenoten van Allectus,<ref name="Southern, blz. 149"> Southern, blz. 149 </ref> dit omdat het noorden van Gallia tot tenminste 295 onder controle van eerst Carausius en later Allectus had gestaan.<ref> {{aut|Birley}}, blz. 387 </ref> In 295 behaalde hij een aantal overwinningen tegen hen in de buurt van de monding van de [[Rijn]].<ref> {{aut|Birley}}, blz. 385-386</ref> Administratieve beslommeringen zorgden ervoor dat hij in deze tijd ten minste één reis naar Italië heeft ondernomen.<ref name="Southern, blz. 149"> {{aut|Southern}}, blz. 149 </ref> Pas toen hij zich voldoende had voorbereid (en alleen toen Maximianus hem uiteindelijk kwam aflossen aan de Rijngrens)<ref name="Southern, blz. 150"> {{aut|Southern}}, blz. 150 </ref> bracht Constantius twee invasievloten bijeen met de bedoeling het [[Engels Kanaal]] over te steken.
 
===Invasie van Britannia===
Regel 57:
 
===Opnieuw strijd tegen de Franken===
In 300 vocht hij tegen de [[Franken (volk)|Franken]] aan de [[Neder-Rijn]]-grens, <ref name="Southern, blz. 152"> {{aut|Southern}}, blz. 152 </ref> als onderdeel van zijn algemene strategie de grens te versterken, Constantius vestigde de [[Franken (volk)|Franken]] in de verlaten delen van [[Gallië]] om zo de verwoeste gebieden opnieuw te bevolken.<ref>{{aut|Birley}}, blz. 373 </ref> Niettemin bleef de Rijngrens de komende drie jaar de aandacht van Constantius in beslag nemen.<ref name="Southern, blz. 152">{{aut|Southern}}, blz. 152 </ref>
 
===Omgang met de Christenvervolgingen===
In 303 werd Constantius geconfronteerd met de keizerlijke edicten over de [[Diocletianic Vervolging|vervolging van de christenen]]. Ingesteld door Diocletianus werden deze edicten in het oosten gretig uitgevoerd door [[Galerius]], die opmerkte dat Constantius de [[Christenen]] goed gezind was. Galerius zag dit als een kans een wit voetje bij de ouder wordende Diocletianus te halen.<ref> {{aut|Potter}}, blz. 338 </ref> Van de vier Tetrarchen deed Constantius de minste moeite om de edicten in de westelijke provincies, die rechtstreeks onder zijn gezag stonden, te implementeren.<ref> {{aut|Potter}}, blz. 339, Southern, blz. 168 </ref> Hij beperkte zich tot het neerhalen van een handvol kerken.<ref name="DiMaio, Constantijn I Chlorus">{{aut|DiMaio}}, ''Constantijn I Chlorus''</ref>
 
== Verheffing tot Augustus en overlijden ==
Regel 67:
Tussen 303 en 305 begon Galerius aan een reeks manoeuvres die ervoor moesten zorgen dat hij in een positie zou zijn om na het overlijden van Diocletianus de macht van Constantius over te kunnen nemen.<ref>{{aut|Potter}}, blz. 344 </ref> In 304, Maximianus had een ontmoeting met Galerius, waarschijnlijk om de opvolgingskwestie te bespreken, waarbij Constantius ofwel was niet uitgenodigd ofwel niet in staat was te komen vanwege de situatie op de Rijn.<ref name = "Southern, blz. 152" > {{aut|Southern}}, blz. 152 </ref> Hoewel er voorafgaand aan 303 een stilzwijgende overeenkomst tussen de tetrarchen bestond dat Constantius' zoon, [[Constantijn de Grote|Constantijn]] en Maximianus' zoon [[Maxentius]] tot de rang van Caesar bevorderd zouden worden, wanneer Diocletianus en Maximianus zich uit het [[purper]] zouden hebben teruggetrokken,<ref>{{aut|Potter}}, blz. 340))</ref> had Galerius aan het eind van 304 Diocletianus overtuigd (die op zijn beurt Maximianus had overtuigd) om Galerius’ zijn beschermelingen [[Severus II|Severus]] en [[Maximinus Daia]] als Caesars te benoemen.<ref name="Southern , blz. 152"> Southern, blz. 152</ref>
 
Diocletianus en Maximianus traden op 1 mei 305 terug als co-keizers, mogelijk als gevolg van de slechte gezondheid van Diocletianus.<ref name="DiMaio, Constantijn I Chlorus"/> Voor de verzamelde legers in [[Milaan (stad)|Milaan]], verwijderde Maximianus zijn purperen mantel en overhandigde deze officiëelofficieel aan [[Severus II]], de nieuwe ''Caesar'' van het westen. Constantius werd tot Augustus verheven. Hetzelfde tafereel speelde zich in [[Nicomedia]] onder het gezag van Diocletianus af.<ref>{{aut|Potter}}, blz. 342</ref> Constantius, die in naam de senior keizer was, regeerde de westelijke provincies, terwijl Galerius de oostelijke provincies voor zijn rekening nam. Constantijn, die teleurgesteld was in zijn hoop om tot Caesar te worden genoemd, ontvluchtte het hof van Galerius, nadat Constantius aan Galerius had gevraagd om zijn zoon te laten gaan, omdat hij ziek was.<ref> {{aut|Southern}}, blz. 169, Canduci, blz. 119 </ref> Constantijn voegde zich bij het hof van zijn vader aan de kust van Gallië, net toen deze daar voorbereidingen trof voor zijn campagne in Britannia.<ref> {{aut|Southern}}, blz. 170, Eutropius,''Breviarum''[http://www.forumromanum.org/literature/eutropius/trans10.html # 1 10.1], Aurelius Victor, ''[[Epitome de Caesaribus]]'' [http://www.roman-emperors.org/epitome.htm 39]; Zosimus, ''Historia Nova'' [http://www.tertullian.org/fathers/zosimus02_book2.htm 2]</ref>
 
In 305 strak Constantius het kanaal over naar Britannia. Hij reisde naar het uiterste noorden van het eiland en lanceerde daar een militaire expeditie tegen de [[Picten]]. Hij claimde een overwinning tegen hen en hij nam op 7 januari 306 de titel ''Britannicus Maximus II'' aan.<ref> {{aut|Birley}}, blz. 406 </ref> Nadat hij zich voor de winter had teruggetrokken in [[Eboracum]] ([[York (Engeland)|York]]), was Constantius van plan om zijn campagne in het nieuwe jaar voort te zetten, maar zover zou het niet komen. Op 25 juli 306 stierf Constantius in Eboracum. Toen hij stervende was beval Constantius zijn zoon als zijn opvolger bij zijn leger aan.<ref> Potter, blz. 346 </ref> Zo gebeurde, [[Constantijn I de Grote|Constantijn]] werd door de legioenen in York tot keizer uitgeroepen.<ref> {{aut|Eutropius}}, ''Breviarum' '[http://www.forumromanum.org/literature/eutropius/trans10.html#1 10,1-2]; Canduci, blz. 126 </ref>
 
==Familie==