Slag om de Afsluitdijk: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 1:
{{Infobox militair conflict
| conflict=Slag om de Afsluitdijk
| image=[[Bestand:Kornwerderzand20080831 013 kazemat.jpg|300px]]
| caption=Een van de kazematten
| date=[[12 mei]] [[1940]] – [[14 mei]] [[1940]]
| place=[[Afsluitdijk]], [[Kornwerderzand]], [[Nederland]]
| result=Nederlandse overwinning
| combatant1={{NL}}
| combatant2=[[Bestand:Flag of Germany 1933.svg|20px]] [[Nazi-Duitsland]]
| commander1=[[Bestand:Flag of the Netherlands.svg|20px]] [[Christiaan Boers]]
| commander2=[[Bestand:Flag of Germany 1933.svg|20px]] [[Kurt Feldt]]
| strength1=225
| strength2=500+
| casualties1=1 dode <br /> 2 gewonden <br /> 2 burgers omgekomen <br /> 10 burgers gewond <br />
| casualties2=5 doden <br /> 25 + gewonden <br /> 4 vliegtuigen verloren <br />
}}
De '''Slag om de Afsluitdijk''' was een poging van [[Nazi-Duitsland]] om in [[1940]] de [[Afsluitdijk]] in te nemen. Deze poging mislukte doordat de [[Nederland]]se troepen, ongeveer 255 soldaten, de Duitsers tegen wisten te houden bij [[Kornwerderzand]]. Ze waren in de minderheid, maar wisten desondanks de 1e Duitse cavaleriedivisie tegen te houden.
 
== De aanleiding ==
De Duitsers vielen Nederland op [[10 mei]] [[1940]] binnen en twee dagen later waren ze bij [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]]. Het plan was om de [[Vesting-Holland]] zowel van de noord-, oost- alsmede de zuidkant aan te vallen. De noordelijke route liep langs de Afsluitdijk, waar 250 Nederlandse soldaten in zware fortificaties de wacht hielden aan de oostzijde van de dijk. Een even zware fortificatie was aan de westzijde, nabij [[Den Oever]], gebouwd.
 
== De slag ==
Hoewel de Duitsers zich bewust waren van het feit dat de Afsluitdijk zwaar gefortificeerd was met [[kazematten]], werd er besloten om een poging te wagen om de Afsluitdijk over te steken. Op 12 mei, nadat de [[Wonsstelling]] was ingenomen, rukten de Duitsers op naar de Afsluitdijk<ref>[http://www.noorderbreedte.nl/onder.php3?artikel=2594 noorderbreedte.nl - De slag om de Afsluitdijk]</ref>. Ze kwamen hier om vijf uur 's middags aan. De Duitse onderneming mislukte. Dat kwam mede door de kanonneerboot [[Hr. Ms. Johan Maurits van Nassau (1933)|Johan Maurits van Nassau]] die vanaf de Doove Balg in de Waddenzee een Duitse batterij bij Kornwerd onder vuur nam. De Duitsers werden door de beschieting gedwongen hun artillerie terug te trekken. Het schip werd twee dagen later overigens door Duitse bommenwerpers bij [[Callantsoog]] tot zinken gebracht. Zeventien bemanningsleden verloren daarbij het leven.
 
Na het afwijzen van de eerste gewapende Duitse verkenning op de dijk, waarbij hoogstens een kleine formatie verkenners tot voorbij de knik in de dijk de Nederlandse stelling benaderde, werd een tweede poging voorbereid. Op 13 mei werd een zware artilleriebeschieting op de zwaarste forten gericht. Enkele Duitse duikbommenwerpers werden ook ingezet. Een 500 kg bom sloeg weliswaar een flink stuk beton van één van de hoofdkazematten, maar de meters dikke wanden lieten nog voldoende bescherming over. Enkele Duitse vliegtuigen werden beschadigd of neergeschoten. De Duitse artilleriebarrage werd niet meer gevolgd door een tweede actie op de dijk zelf. Aan Duitse kant had de commandant van de 1e Kavallerie Division, generaal [[Kurt Feldt|Feldt]], besloten om met scheepsruimte over het IJsselmeer te gaan en ten noorden van Amsterdam te landen. Daarmee eindigde de belegering van Kornwerderzand.
 
Uiteindelijk gaf Nederland zich over na het [[bombardement op Rotterdam]]. De stelling bij Kornwerderzand is de enige Nederlandse stelling die de Duitsers heeft weten tegen te houden in de meidagen van 1940, en tevens een van de weinige veldslagen die de Duitsers verloren tijdens hun [[Blitzkrieg]] tegen [[West-Europa]].
 
==Trivia==
Mede naar aanleiding van vroeger werk van [[Eppo Brongers]], een bekende publicist over de gebeurtenissen in de [[Duitse aanval op Nederland in 1940|meidagen]] van [[1940]], ontstond een hardnekkige mythe rond een vermeend bloedbad dat onder de aanvallende Duitsers zou zijn aangericht door de verdedigers van de forten bij het sluiscomplex te Kornwerderzand. Er zouden vele honderden Duitsers zijn gesneuveld. Deze verhalen kwamen voort uit geruchten tijdens en kort na de [[Duitse aanval op Nederland in 1940|meidagen]], waarbij bewoners in de regio verhalen over vrachtwagens vol lichamen rond spreiden. Hoewel ook Brongers inmiddels zijn versie van het gebeuren heeft herzien, blijft bij vele de mythe hardnekkig van een bloedbad. In werkelijkheid kwamen slechts drie Duitse militairen om het leven bij de "aanval" en nog twee bij een eerdere verkenning.
 
Mede naar aanleiding van vroeger werk van [[Eppo Brongers]], een bekende publicist over de gebeurtenissen in de [[Duitse aanval op Nederland in 1940|meidagen]] van [[1940]], ontstond een hardnekkige mythe rond een vermeend bloedbad dat onder de aanvallende Duitsers zou zijn aangericht door de verdedigers van de forten bij het sluiscomplex te Kornwerderzand. Er zouden vele honderden Duitsers zijn gesneuveld. Deze verhalen kwamen voort uit geruchten tijdens en kort na de [[Duitse aanval op Nederland in 1940|meidagen]], waarbij bewoners in de regio verhalen over vrachtwagens vol lichamen rond spreiden. Hoewel ook Brongers inmiddels zijn versie van het gebeuren heeft herzien, blijft bij vele de mythe hardnekkig van een bloedbad. In werkelijkheid kwamen slechts drie Duitse militairen om het leven bij de "aanval" en nog twee bij een eerdere verkenning.
 
Een tweede debat over de kwestie ziet op de vraag of er nu een Duitse aanval of een verkenning plaatsvond. [[Eppo Brongers]], niet wars van enige epische inkt in de pen, houdt vol dat er sprake was van een bataljonsaanval. De officiële geschiedschrijving, zoals door het [[Nederlands Instituut voor Militaire Historie]] gedebiteerd in het werk "Mei 1940 - de gebeurtenissen op Nederlands grondgebied", houdt vast aan een gewapende verkenning. Objectief gezien is er voor de versie van het NIMH (veel) meer te zeggen dan die van Brongers. Alleen al vanuit het perspectief van noodzakelijke ontplooiingsruimte zou voor meer dan een goed bewapende compagnie op de Afsluitdijk geen ruimte zijn (geweest). Het Duitse archief is ter zake overigens onduidelijk, waardoor de zaak 'onbeslist' blijft.
 
==Zie ook==
* [[Kazemattenmuseum]]
 
{{refs}}
 
{{Appendix}}
{{Coor title dms|53|4|27|N|5|20|13|E|region:NL}}