Temperatuurgradiënt: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Botgeholpen oplossing voor doorverwijzing: Continue functie - Verwijzing(en) gewijzigd naar Continue functie (analyse) |
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix |
||
Regel 1:
De '''temperatuurgradiënt''' is een [[gradiënt (wiskunde)|gradiënt]] die beschrijft in welke richting en hoe sterk de [[temperatuur]] op één bepaalde plek het snelst verandert. Deze gradiënt is een dimensionale grootheid die bij gebruik van [[SI-stelsel|SI]]-[[Natuurkundige eenheid|eenheden]] wordt uitgedrukt in [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] per [[meter]].
== Wiskundige beschrijving ==
Aangenomen kan worden dat de temperatuur ''T'' een [[intensieve grootheid]] is, wat wil zeggen een [[Continue functie (analyse)|continue]] en [[differentieerbaarheid|differentieerbare]], enkelwaardige [[functie (wiskunde)|functie]] in de driedimensionale ruimte (in dit verband vaak [[scalair veld]] genoemd), ofwel:
:<math>T=T(x,y,z)</math>
waarbij ''x'', ''y'' en ''z'' binnen het [[Cartesisch coördinatenstelsel]] de [[coördinaten]] zijn van de betreffende plek. De temperatuurgradiënt is dan de [[Vector (wiskunde)|vector]]grootheid die als volgt kan worden gedefinieerd:
:<math>
\nabla T = \begin{pmatrix}
{\frac{\partial T}{\partial x}},
{\frac{\partial T}{\partial y}},
{\frac{\partial T}{\partial z}}
\end{pmatrix}</math>
== Toepassingen ==
{{
Bij het opstellen van [[Weer (meteorologie)|weer]]- en [[klimaat]]modellen spelen temperatuurgradiënten een grote rol. Door de absorptie van zonlicht op en in de buurt van het aardoppervlak neemt de [[verticale temperatuurgradiënt]] toe, hetgeen kan leiden tot [[Atmosferische convectie|convectie]] (de vorming van [[wolk]]en en [[Neerslag (atmosfeer)|neerslag]]). Bekeken op wereldschaal betekent dit dat de dynamiek van de atmosfeer kan worden beschouwd als een poging om het warmteverschil tussen de [[Geografische pool|polen]] en de [[evenaar]] enigszins te compenseren, door een herverdeling van de warme en koude lucht (en van water). Temperatuurgradiënten spelen daarnaast een belangrijke rol in de [[geologie]] en de [[geothermie]] en bij zaken als [[diffusie]], [[warmtestraling]] en [[warmtegeleiding]]. In een scheidingswand tussen twee ruimtes is de temperatuurgadiënt het verloop van de temperatuur in die scheidingswand (als gevolg van een temperatuursverschil tussen de twee ruimtes) als functie van de plaats in die scheidingswand.
==Zie ook==
* [[Wet van Fourier]]
[[Categorie:Natuurkunde]]
| |||