Tokusatsu: verschil tussen versies

{{nihongo|'''Tokusatsu'''|特撮}} is een [[Japans]] [[leenwoord]] dat kan slaan op zowel "[[special effect]]s" in zijn algemeenheid als op een [[filmgenre|genre]] van Japanse live-action films en televisieseries die volop gebruik maken van special effects. Buiten Japan wordt de term vooral voor die tweede betekenis gebruikt.

Tokusatsu gaat in feite terug tot het oude Japanse theater, vooral [[kabuki]]. Moderne tokusatsu kreeg echter pas vorm vanaf de jaren 50 van de 20e eeuw.

De film ''[[Godzilla (film 1954)|Godzilla]]'' uit 1954 wordt gezien als een van de pioniers van special effects die vandaag de dag standaard zijn voor tokusatsuseries. Zo introduceerde deze film de [[suitmation]] techniek — het gebruik van een acteur in een pak gecombineerd met een set van miniatuurgebouwen om een enorm monster te spelen.

In 1957 verscheen de eerste tokusatsu filmreeks met een superheld in de hoofdrol: [[Super Giant]] <ref>{{imdbLink titleIMDb titel|id=0049809|label= Sûpâ jaiantsu}}</ref>. De gemaskerde helden bleken populairder dan de enorme monsters, en het jaar erop verscheen de televisieserie ''[[Moonlight Mask]]'' (''Gekko Kamen'')<ref>{{imdbLink titleIMDb titel|id=0299307|label=Gekkô kamen}}</ref>.

Tokusatsuseries over superhelden bleven een populair onderwerp in de jaren 60, maar waren vrijwel allemaal hetzelfde. Slechts een paar series waren duidelijk anders. Dit veranderde in 1966 met ''[[Ambassador Magma]]'' (''Magma Taishi'', in de Verenigde Staten uitgezonden als ''The Space Giants'')<ref>{{imdbLink titleIMDb titel|id=0268826|label=Magma taishi}}</ref> en ''[[Ultraman]]''<ref>{{imdbLink IMDb titletitel|id=0060038|label=Urutoraman: Kûsô tokusatsu shirîzu}}</ref>. Deze series introduceerden het [[Kyodai Hero]] subgenre, waarin een held van normaal formaat naar enorm formaat kan groeien om een vijand te bevechten.<ref>Porter, Hal. ''The Actors: an image of the new Japan'', pg. 168 ISBN 0-207-95014-8</ref>

{{nihongo|'''Suitmation'''|スーツメーション|Sūtsumēshon}} is een van de belangrijkste technieken gebruikt bij tokusatsu. De term slaat op het proces waarbij monsters (vooral die van enorm formaat) worden neergezet door een acteur in een pak in een miniatuurlandschap. Het is niet precies bekend waar de term vandaan komt, maar vermoed wordt dat de term is bedacht om deze techniek te onderscheiden van [[Ray Harryhausen]]’s bekende [[stop-motion]] techniek.

* Ginga-roid Cosmo X

* Evolver

* Gynoids: SAD Story

* Moeyo! Dragon Girls

Hoewel tokusatsu zijn oorsprong in Japan heeft, komen het genre en de bijbehorende technieken ook buiten Japan steeds meer voor.

In Engeland verscheen in 1961 een Britse variant op de Godzilla films getiteld ''[[Gorgo (film)|Gorgo]]'', die dezelfde suitmation techniek toepaste als de Godzilla films. Hetzelfde jaar verscheen in [[Denemarken]] de film ''[[Reptilicus]]''. Deze film gebruikte een marionet in een miniatuurlandschap om een enorm monster neer te zetten.

In [[Frankrijk]] verscheen in 2000 de serie [[Jushi Sentai France Five]], die was gebaseerd op de Super Sentai series. Een andere serie gebaseerd op Super Sentai verscheen in 2006 in [[Thailand]]: ''[[Sport Ranger]]''.

<references />

* Grays, Kevin. ''Welcome to the Wonderful World of Japanese Fantasy'' (''Markalite'' Vol. 1, Summer 1990, Kaiju Productions/Pacific Rim Publishing)

* Yoshida, Makoto & Ikeda, Noriyoshi and Ragone, August. ''The Making of "Godzilla Vs. Biollante" - They Call it "Tokusatsu"'' (''Markalite'' Vol. 1, Summer 1990, Kaiju Productions/Pacific Rim Publishing)

* Godziszewski, Ed. ''The Making of Godzilla'' (''G-FAN'' #12, November/December 1994, Daikaiju Enterprises)

* Ryfle, Steve. ''Japan's Favorite Mon-Star: The Unauthorized Biography of Godzilla''. ECW Press, 1999. ISBN 1-55022-348-8.

* {{en}} [http://www.henshinonline.com/ Henshin! Online]