Pons Aemilius: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Xqbot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: la:Pons Aemilius
Linkfix ivm sjabloonnaamgeving met AWB
Regel 1:
{{Infobox antiek monument Rome
<s></s>{{Sjabloon:Antiek monument in Rome
| naam=Pons Aemilius
| naam afbeelding=PonteRottoEdIsolaTiberinaByRoeslerFranz.jpg
| tekst1=De Pons Aemilius
| Locatie=[[Forum Boarium]] - [[Trastevere]]
| datum=[[179 v.Chr.]]
| opdrachtgever=[[Marcus Aemilius Lepidus I|M. Aemilius Lepidus]] en
[[Marcus Fulvius Nobilior|M. Fulvius Nobilior]]
| type=[[Brug (bouwwerk)|Brug]]
| overig1=Herbouwd
| overig2=[[12 v.Chr.]] door [[Imperator Caesar Augustus|Augustus]]
| kaartnaam=Plan Rome - Pons Aemilius.png
| tekst2=Locatie van de Pons Aemilius (in rood)
|}}
De '''Pons Aemilius''' ([[Nederlands]]:''Brug van Aemilius''), tegenwoordig bekend als '''Ponto Rotto''', is een brug uit de tweede eeuw v.Chr. in [[Rome (stad)|Rome]].
 
==Brug van Aemilius en Fulvius==
Oorspronkelijk stond ongeveer op deze locatie een oude houten brug, die aan het begin van de 2e eeuw v.Chr. door een overstroming van de rivier werd verwoest. In [[179 v.Chr.]] gaven de [[censor]]s [[Marcus Aemilius Lepidus I|Marcus Aemilius Lepidus]] en [[Marcus Fulvius Nobilior]] opdracht een nieuwe brug van steen te bouwen. Dit was waarschijnlijk de eerste stenen brug van de stad en hij verbond de wijk Transtiberim (het huidige [[Trastevere]]) met het [[Forum Boarium]]. De belangrijke [[Via Aurelia]] kwam over de Pons Aemilius de stad binnen. Oorspronkelijk stond de brug bekend als ''Pons Maximus'', maar al na enige decennia werd hij alleen nog als Pons Aemilius aangeduid. Hoewel de brug naar Aemilius is vernoemd, beweert de Romeinse geschiedschrijver [[Titus Livius|Livius]] dat alleen Fulvius opdracht gaf tot de bouw<ref>{{Aut|[[Livius]]}}, 40.51.4.</ref>.
 
In eerste instantie bestond de brug alleen uit stenen pijlers met daarop een houten brugdek. Nadat dit dek in 156 v.Chr. al eens door een overstroming was verwoest lieten in de censors [[Publius Cornelius Scipio Aemilianus Africanus minor|Scipio Africanus]] en [[Lucius Mummius Achaicus|Lucius Mummius]] [[142 v.Chr.]] ook stenen bogen op de pijlers plaatsen.
 
==Herbouw door Augustus==
De brug staat in een bocht van de Tiber waar de stroming erg sterk is en heeft daaronder altijd veel te lijden gehad. Aan het einde van de 1e eeuw v.Chr. was de constructie al zo verzwakt dat [[Augustus (maand)|Augustus]] zich genoodzaakt zag de brug geheel te herbouwen. Hierbij kreeg de nieuwe Pons Aemilius een iets andere oriëntatie ten opzichte van de brug van Fulvius. De nieuwe brug werd gebouwd uit [[tufsteen]] en bekleed met [[travertijn]], dat elegant werd versierd. Grote openingen boven de pijlers moesten bij hoog water de druk enigszins verminderen. De brug van Augustus had zes grote bogen en twee kleinere als oprit op de beide oevers.</br> />
Ter herinnering aan zijn restauratie liet Augustus een marmeren [[Triomfboog|ereboog]] oprichten bij het bruggenhoofd. Hierop stond een inscriptie die melding maakte van de herbouw in 12 v.Chr. In [[280]], werd de Pons Aemilius opnieuw verwoest tijdens een overstroming, maar werd wederom hersteld.
 
==Ponte Rotto==
De antieke brug werd vanaf de 9e eeuw '''Pons Sancte Marie''', genoemd naar de kerk ''Santa Maria Egiziaca'' (oorspronkelijk de [[Tempel van Portunus]]), die bij het bruggenhoofd op de oostelijke oever stond. In 1230 werd de Pons Aemilius wederom verwoest en opnieuw in 1557. Pas 25 jaar later besloot [[Paus Gregorius XIII]] de brug weer te herbouwen. Loden pijpen werden aan de brug bevestigd, waarmee stromend water naar het steeds groter groeiende Trastevere kon worden getransporteerd.
 
Op [[kerstavond]] 1597 ontstond de grootste overstroming uit de geschiedenis van Rome, waarbij het water tot vijf meter boven het straatniveau rees. De Pons Aemilius raakte hierdoor zwaar beschadigd. De oostelijke helft van de brug was volledig weggespoeld, slechts drie bogen bleven gespaard. De brug werd daarna niet meer gerepareerd en bleef voor de helft in het water staan, waardoor hij zijn huidige naam "Ponte Rotto" (''gebroken brug'') heeft gekregen. In 1853 werd een ijzeren voetgangersbrug aan de antieke brug bevestigd, die de beide oevers weer met elkaar verbond. De oude brug bleek echter al binnen enkele jaren het gewicht van de ijzeren constructie niet meer te kunnen dragen en deze werd in 1887 weer afgebroken. Hierop werd direct naast de Pons Aemilius een nieuwe brug gebouwd, de [[Ponte Palatino]]. Voor de bouw hiervan werden de eerste twee bogen van de Pons Aemilius op de westelijke oever afgebroken. De derde boog bleef staan, vermoedelijk omdat men het gewoon niet de moeite en kosten waard vond om deze ook af te breken. Bij archeologisch onderzoek in de rivier werden de fundamenten van pijlers van de eerste brug van Fulvius weer teruggevonden, deze liggen iets noordelijker dan de brug van Augustus.
[[ImageBestand:Roma-ponterotto01.jpg|thumb|none|Ponte Rotto]]
 
==Trivia==
*Volgens de overlevering werd in [[221]] het dode lichaam van de gehate keizer [[Heliogabalus]] vanaf de Pons Aemilius in de rivier gegooid.
*De brug heeft door de eeuwen heen veel verschillende namen gehad. Zo stond de brug bekend als:
**Pons Maximus, de oorspronkelijke naam
**Pons Aemilius
Regel 46:
{{bronnen|bronvermelding=
*{{Aut|L. Richardson, jr}}, ''A New Topographical Dictionary of Ancient Rome'', Baltimore - London 1992. P. 296-297 {{ISBN|0801843006}}
*{{Aut|A. Claridge}}, ''Rome (Oxford Archaeological Guides)'', London 1998. P.227-228 {{ISBN|019288003-9}}
*[http://roma.freewebpages.org/roma2-04e.htm Virtual Roma - "There once was in Rome - Broken Bridge"]
----
{{references}}
}}
 
{{commons|Ponte Rotto}}