Pelikaansvoet

De pelikaansvoet (Aporrhais pespelecani) is een zeeslak die leeft in kolonies in het oostelijke deel van de Atlantische Oceaan van Noorwegen tot de Middellandse Zee en ook in de Zwarte Zee. De slak komt ook voor in Nederlands zeegebied. De pelikaansvoet leeft tussen de 10 en 180 meter diepte in modderige bodem. De lege schelp spoelt soms aan op stranden. De slak wordt niet langer dan 4,5 cm en heeft een geel-bruine kleur.

Pelikaansvoet
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Mollusca (Weekdieren) Klasse: Gastropoda (Slakken) Orde: Littorinimorpha Familie: Aporrhaidae (Pelikaansvoeten) Geslacht: Aporrhais
Soort
Aporrhais pespelecani (Linnaeus, 1758) Originele combinatie Strombus pespelecani
Synoniemen
Lijst Aporrhais quadrifidus da Costa, 1778 Aporrhais pespelicani [sic] Aporrhais aldrovandi Capellini, 1860v Aporrhais pelecanipes Locard, 1891 Fusus fragilis Risso, 1826 Murex gracilis Brocchi, 1814 Rostellaria aladraconis Perry, 1811 Aporrhais pespelecani oblongus Settepassi, 1970 Aporrhais pespelecani robustissimus Settepassi, 1970 Aporrhais pespelecani var. oceanica Bucquoy, Dautzenberg & Dollfus, 1882 Aporrhais pespelecani var. robusta Bucquoy, Dautzenberg & Dollfus, 1882 Aporrhais pespelecani var. violacea Bucquoy, Dautzenberg & Dollfus, 1882 Aporrhais pespelecani var. bilobata Clement, 1873 Aporrhais pespelecani var. viator de Gregorio, 1885 Aporrhais pespelecani var. panormitana de Gregorio, 1885 Aporrhais pespelecani var. aculeus Coen, 1933 Aporrhais pespelecani var. albida Jeffreys, 1867 Aporrhais pespelecani var. incrassata Locard & Caziot, 1900 Aporrhais pespelecani var. vinitincta Coen, 1914 Aporrhais pespelecani var. venetiana Coen, 1931 Aporrhais pespelecani var. bifida Coen, 1931 Aporrhais pespelecani var. longisdigitatus Settepassi, 1977 Aporrhais conemenosi Monterosato, 1890
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
(en) World Register of Marine Species
Portaal    Biologie

Etymologie en nomenclatuur

De specifieke Latijnse naam pespelecani betekent hetzelfde als de gewone naam: "pelikaansvoet". Deze naam is gebaseerd op de vorm van de driepuntige (of vierpuntige) uitgezette buitenlip van de volwassen schelp, die lijkt op de zwemvliezen van een zeevogel zoals een pelikaan.

De soortnaam wordt vaak pespelicani gespeld naar analogie met de moderne spelling van het woord "pelikaan", maar dit is onjuist. Het was niet de originele spelling zoals gebruikt door Linnaeus, de oorspronkelijke taxonateur van de soort, die hij Strombus Pes pelecani noemde. De regels van de zoölogische nomenclatuur stellen dat de oorspronkelijke spelling van een soortnaam de juiste is, zelfs in gevallen waarin het woord oorspronkelijk verkeerd is gespeld of niet in overeenstemming is met de huidige spelling. In dit geval moet de specifieke naam nu echter als één woord worden geschreven, niet als twee, en kan niet worden afgebroken.

Leefgebied

Pelikaansvoeten leven meestal begraven in de zandgrond en voeden zich met fijne voedseldeeltjes, zoals plantaardig detritus en soms diatomeeën, welke ze uit de waterstroom filteren die door hun kieuwen stroomt. Als ze bewegen, kruipen ze een beetje en trekken dan met een ruk aan de behuizing. In de Noordzee planten ze zich in het voorjaar en de zomer voort via eieren waaruit planktonachtige veliger-larven uitkomen.

Bronnen, noten en/of referenties