Atoombommen op Hiroshima en Nagasaki: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Labels: Ongedaan maken Ongedaan gemaakt Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website Link naar doorverwijspagina |
"106 augustus"? "39 augustus"? eind 1945 "250.0000000" dodelijke slachtoffers? dan hoeft de rest al nauwelijks meer bekeken te worden; wie dat toch doet ontdekt al snel dat de bulk van deze bewerkingen is overgeschreven van https://historianet.nl/oorlog/tweede-wereldoorlog/hiroshima-de-dag-dat-de-bom-ontplofte en daar niet is gepubliceerd onder een vrije licentie, zie https://historianet.nl/over-historianet/juridische-informatie , dus een auteursrechtenschending is Label: Ongedaan maken |
||
Regel 1:
[[Bestand:Atomic cloud over Hiroshima - NARA 542192 - Edit.jpg|miniatuur|De [[paddenstoelwolk]] boven [[Hiroshima (stad)|Hiroshima]]]]
[[Bestand:Nagasakibomb.jpg|miniatuur|De paddenstoelwolk boven [[Nagasaki (stad)|Nagasaki]]]]
De '''atoombomaanvallen op Hiroshima en Nagasaki''' zijn twee [[luchtaanval]]len met [[kernwapen|atoombommen]] die in [[1945]] door de [[United States Army Air Forces|Amerikaanse luchtmacht]] zijn uitgevoerd. Op
Eind 1945 waren als gevolg van de aanvallen circa 250.0000000 mensen om het leven gekomen. Als gevolg van [[stralingsziekte]] en [[kanker]] zouden nog enige honderdduizenden slachtoffers zijn gevallen.▼
▲Eind 1945 waren als gevolg van de aanvallen circa 250.
== Achtergrond ==
Nadat [[Leó Szilárd]] en [[Albert Einstein]] president [[Franklin Delano Roosevelt|Roosevelt]] schriftelijk hadden gewaarschuwd dat [[Adolf Hitler|Hitler]] mogelijk een nieuwe bom ontwikkelde die in één klap hele steden kon vernietigen, begonnen de Amerikanen in 1939 een onderzoek naar de verrijking van uranium. [[Nazi-Duitsland]] had het potentieel om een kernwapen te ontwikkelen en te bouwen. Het land beschikte over een behoorlijke uraniumvoorraad en Duitse wetenschappers stonden hoog aangeschreven. Ondanks deze dreiging kwam het onderzoek in de VS naar de mogelijkheden van kernsplijting moeizaam op gang. Er werd weinig prioriteit aan gegeven en de beschikbaar gestelde financiële middelen waren dan ook gering. Het waren de Britten die aandrongen op meer actie van de Amerikanen. Zij voerden ook diverse onderzoeken uit en kwamen tot de conclusie dat de kritische massa splijtbare stof voor het op gang brengen van een nucleaire kettingreactie kleiner was dan aanvankelijk aangenomen. Ongeveer 12 kilo in plaats van de enkele tonnen waar eerder van uit werd gegaan. Er werd hierna wel meer prioriteit gegeven aan het project, maar er werden pas echt grootschalig middelen vrijgemaakt toen de
Het
Toen Duitsland op 8 mei 1945 capituleerde had nog geen enkel land een werkend prototype voltooid. Op 16 juli vond de eerste test-explosie plaats (de [[plutoniumbom]] ''[[Trinity (atoombom)|Trinity]]''). Vervolgens kwamen twee atoombommen gereed voor gebruik, namelijk een [[uraniumbom]] (''[[Little Boy]]'') en een plutoniumbom (''[[Fat Man]]''). Er zou lang zijn nagedacht of deze bommen ook ingezet moesten worden. Veel geleerden als [[Józef Rotblat]] waren tegen: de bom was ontwikkeld om Hitler voor te zijn, maar nu was Duitsland verslagen. Uiteindelijk besloten de VS de bom tegen Japan te gebruiken. Het hierbij gehanteerde argument was dat een atoombomaanval de oorlog met Japan zou bekorten waardoor onder meer veel Amerikaanse soldatenlevens gespaard zouden blijven. De Amerikaanse ervaringen op [[Okinawa (eiland)|Okinawa]] speelden hierbij een belangrijke rol. Tijdens de [[slag om Okinawa]] (van 1 april tot 21 juni 1945) hadden de Amerikanen als gevolg van felle Japanse tegenstand en [[kamikaze]]aanvallen onverwacht hoge verliezen geleden. Het Amerikaanse leger redeneerde dat het veroveren van het vasteland van Japan op vergelijkbare tegenstand zou stuiten en nog veel meer doden zou kosten.
Van een publiekelijk aangekondigde proefexplosie boven een onbewoond eiland, om zo te demonstreren over welk nieuwe wapen de Amerikanen beschikten, werd afgezien. Het risico bestond immers dat de bom niet zou werken. Ook was men bang dat als de Japanners zouden ontdekken waar de bom zou afgaan, zij bewust geallieerde krijgsgevangenen op die plek zouden onderbrengen.<ref name="tracesofwar.nl">{{Citeer web
== Inzet ==
Regel 53 ⟶ 24:
}}
[[Bestand:Nagasaki 1945 - Before and after (adjusted).jpg|miniatuur|Nagasaki voor en na de bom]]
Op 10 mei, twee dagen na de capitulatie van nazi-Duitsland, begon te Los Alamos een tweedaags overleg over mogelijke doelwitten van atoombomaanvallen op Japan. Gekozen werd in eerste instantie voor [[Yokohama (stad)|Yokohama]], [[Hiroshima (stad)|Hiroshima]], [[Kokura]], [[Niigata (stad)|Niigata]] en [[Kioto (stad)|Kioto]].<ref>{{en}}[http://www.dannen.com/decision/targets.html ''Minutes of Target Committee Meetings on 10 and 11 May 1945'']. [https://web.archive.org/web/20220105115649/http://www.dannen.com/decision/targets.html Gearchiveerd] op 5 januari 2022.</ref> De laatste stad werd geschrapt omdat in deze stad veel historische [[tempel]]s stonden. Het pleidooi voor het schrappen van Kioto als doel wordt gewoonlijk toegeschreven aan japanoloog [[Edwin Reischauer]], maar deze heeft dat ontkend. Volgens Reischauer zou minister van Oorlog [[Henry Stimson]], die er enkele decennia eerder zijn huwelijksreis had gemaakt, Kioto van de lijst hebben geschrapt.<ref>{{Citeer nieuws |titel=The man who saved Kyoto from the atomic bomb |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-33755182 |werk=BBC News |datum=2015-08-08 |bezochtdatum=2024-02-28 |taal=en-GB}}</ref>
Uiteindelijk viel de keuze op [[Hiroshima (stad)|Hiroshima]]. Deze stad had een belangrijke industriële en militaire betekenis en was tijdens de voorafgaande conventionele bombardementen redelijk gespaard gebleven, zodat het effect van een atoombomaanval goed zou kunnen worden nagegaan. De omringende bergen zouden de kracht van de explosie gedeeltelijk focussen op de stad waardoor de verwoesting nog heviger zou zijn. Bovendien was dit de enige grote Japanse stad zonder [[krijgsgevangene]]nkamp, zodat er geen slachtoffers onder de eigen troepen zouden vallen.
Van 17 juli tot 2 augustus vond in Berlijn de [[conferentie van Potsdam]] plaats. Een dag eerder hadden de Amerikanen met succes een proefexplosie uitgevoerd, de Trinity-test. De Amerikaanse president [[Harry S. Truman]] was opgetogen wegens het goede nieuws en meldde tijdens de conferentie aan de Russische dictator [[Jozef Stalin]] dat hij een nieuw en krachtig wapen tot zijn beschikking had. Stalin, die ironisch genoeg dankzij [[Klaus Fuchs|Sovjet-spionage]] lang voor Truman op de hoogte was dat de Amerikanen een atoomwapen ontwikkelden, moedigde Truman om het wapen zo goed mogelijk te gebruiken tegen de Japanners.<ref>{{Citeer web |url=https://www.osti.gov/opennet/manhattan-project-history/Events/1945/potsdam_decision.htm |titel=Manhattan Project: Potsdam and the Final Decision to Use the Bomb, July 1945 |bezochtdatum=2024-02-28 |werk=www.osti.gov}}</ref>
Op 26 juli werd de [[verklaring van Potsdam]] uitgegeven. Hierin legden de leiders van de landen die tegen Japan vochten, Harry S. Truman, [[Winston Churchill]] en de Chinese leider [[Chiang Kai-shek]], de voorwaarden voor de Japanse overgave vast. Bepaald werd dat Japan zich onvoorwaardelijk zou moeten overgeven, daar het anders "direct en totaal zou worden verwoest". Maar voor de Japanners was een onvoorwaardelijke overgave onbespreekbaar, omdat zij vreesden voor de goddelijke positie van de keizer (''[[kokutai]]''). Zonder dat de Japanners het beseften werden de voorbereidingen voor de eerste atoombomaanval in de geschiedenis afgerond. Het gebruik van de atoombom moet ook in een ruimere context bekeken worden. Zonder de oorlog in Japan zou de VS niet snel een mogelijkheid krijgen om de impact van het wapen te tonen aan de wereld, in het bijzonder aan de Sovjet-Unie. Deze gebeurtenis moet dus ook worden beschouwd in het kader van de oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie.
=== Hiroshima ===
Regel 89 ⟶ 37:
Een team onder leiding van [[Paul Tibbets]] vloog de [[uraniumbom]] ''[[Little Boy]]'' op 6 augustus in de [[B-29]] bommenwerper ''[[Enola Gay]]'' van [[Tinian]] naar Hiroshima en wierp de bom op 9500 meter hoogte boven de stad af. De explosieve energie bedroeg ongeveer 63 [[Joule|terajoule]], wat overeenkomt met 15 [[TNT-equivalent|kiloton TNT]]. Tijdens de aanval had de stad ongeveer 255.000 inwoners. Toen Little Boy om 8.15 uur explodeerde, kwamen vrijwel direct 78.000 mensen om het leven als gevolg van de enorme [[P-golf|drukgolf]] en de intense hitte die bij de explosie vrijkwam. Een vergelijkbaar aantal mensen raakte gewond. In de daaropvolgende dagen stierven nog veel mensen als gevolg van [[stralingsziekte]].
In Hiroshima verbleven, in tegenstelling tot wat het Amerikaanse opperbevel veronderstelde, wel enkele Amerikaanse krijgsgevangenen. Het betrof hier overlevende bemanningsleden van een bommenwerper die recent was neergeschoten. Deze ongelukkigen kwamen samen met honderden Japanse militairen om in het kasteel van Hiroshima. De bom ontplofte toen zij bezig waren met hun ochtendgymnastiekoefeningen op het exercitieterrein. Allen
Het duurde enkele uren voordat men zich elders in Japan realiseerde dat in Hiroshima iets verschrikkelijks was gebeurd. De uitzending van de nationale omroep was in Hiroshima weggevallen, de belangrijkste [[telegrafie|telegraaf]]lijn van het land was iets ten noorden van de stad verbroken, en vanuit kleine spoorwegstations in de buurt kwamen verwarde berichten over een enorme explosie die zou hebben plaatsgevonden. Ook de verbindingen met het militaire hoofdkwartier in Hiroshima leken weggevallen. Pas nadat vanuit [[Tokio]] een verkenningsvliegtuigje met een piloot en een stafofficier naar de stad was gestuurd, werd duidelijk dat zich daar een ramp van ongekende omvang had voorgedaan. Al op 160 kilometer van de stad was een enorme rookkolom zichtbaar, meldde de tweekoppige bemanning. Het vliegtuig cirkelde rond de stad en landde iets ten zuiden ervan, waarna de officier de verwoestingen rapporteerde aan het hoofdkwartier in Tokio.
Regel 135 ⟶ 83:
Tot de overlevenden behoorden ook circa veertigduizend Koreaanse dwangarbeiders, die na de oorlog vrijwel allemaal naar Korea terugkeerden. Bij een verdrag dat in 1965 werd gesloten zag [[Zuid-Korea]] af van schadevergoeding. In 2005 werd de Japanse regering echter veroordeeld tot schadevergoeding aan veertig van de Koreaanse slachtoffers.{{Bron?||2019|07|24}}
== Herdenkingen, musea ==
| |||