Leo Vroman: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
aanvullingen |
|||
Regel 18:
| website =
}}
'''Leo Vroman''' ([[Gouda]], [[10 april]] [[1915]] – [[Fort Worth]], [[22 februari]] [[2014]]) was een [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]s-[[Verenigde Staten|Amerikaans]] [[dichter]], ([[Toneelstuk|toneel]])[[schrijver]], [[tekenaar]], [[Kunstschilder|schilder]], [[Biologie|bioloog]] en [[Hematologie|hematoloog]]. In Nederland is hij vooral bekend als dichter; zelf beschouwde hij zich allereerst als wetenschapper. Vroman woonde en werkte vanaf 1947 in de [[Verenigde Staten]] en werd er in 1951 Amerikaans staatsburger. Toch geldt hij als een van Nederlands grootste dichters. In 1964 ontving hij de [[P.C. Hooft-prijs]].
== Biografie ==
Vroman was van [[Joden|Joodse]] afkomst en woonde tot aan het begin van de [[Tweede Wereldoorlog]]
Na de inval van de Duitsers op 10 mei 1940 vertrok Vroman op 14 mei met een taxi vanuit Utrecht naar Scheveningen. Onderweg deed hij zijn ouderlijk huis in Gouda aan en nam hij afscheid van zijn ouders, die een paar honderd gulden en zijn paspoort hadden klaargelegd. Met een zeilboot wist Vroman naar [[Engeland]] te ontkomen. Vandaar reisde hij verder naar [[Nederlands-Indië]]. In [[Batavia (Nederlands-Indië)|Batavia]] voltooide hij zijn studie. Toen de Japanners Nederlands-Indië binnenvielen, werd Leo Vroman geïnterneerd en verbleef in verschillende [[Jappenkampen in Nederlands-Indië|jappenkampen]] (onder andere in [[Bandung|Bandoeng]], [[Cilacap (plaats)|Cilacap]], [[Batavia (Nederlands-Indië)|Batavia]], [[Singapore]], [[Osaka]] en [[Nagaoka]]).▼
▲Na de inval van de Duitsers op 10 mei 1940 vertrok Vroman op 14 mei met een taxi vanuit Utrecht naar Scheveningen. Onderweg deed hij zijn ouderlijk huis in Gouda aan en nam hij afscheid van zijn ouders, die een paar honderd gulden en zijn paspoort hadden klaargelegd. Met een zeilboot wist Vroman naar [[Engeland]] te ontkomen. Vandaar reisde hij verder naar [[Nederlands-Indië]]. In [[Batavia (Nederlands-Indië)|Batavia]] voltooide hij zijn studie. Toen de Japanners Nederlands-Indië binnenvielen, werd Leo Vroman geïnterneerd en verbleef in verschillende [[Jappenkampen in Nederlands-Indië|jappenkampen]] (onder andere in [[Bandung|Bandoeng]], [[Cilacap (plaats)|
Na de Tweede Wereldoorlog, toen hij na zijn gevangenschap in [[Manila]] verbleef, wilde de Nederlandse overheid hem als soldaat naar Nederlands-Indië sturen.<ref name="Arjen">Arjen Fortuin, [http://www.nrc.nl/boeken/2014/02/22/leo-vromen-ik-word-nog-een-natuurwet Leo Vroman: ik word nog een natuurwet] NRC Handelsblad, 22 december 2006 (herpublicatie 22 februari 2014)</ref> Hij weigerde en op advies van een oom vertrok hij naar Amerika,<ref name="Arjen"/> waar hij in [[New York City|New York]] terechtkwam en werkte als wetenschappelijk onderzoeker ([[Hematologie|hematoloog]]) op het gebied van de bloedstolling.
Vroman trouwde op 10 september 1947 met de [[antropologie|antropologe]] [[Tineke Vroman|Tineke Sanders]], met wie
De [[Hogereburgerschool|HBS]] waar hij in zijn jeugd op zat, heet nu de '[[GSG Leo Vroman|Goudse Scholengemeenschap Leo Vroman]]'. Hij werd benoemd tot [[ereburger]] van Gouda. Op 16 juni 1989 ontving hij in de [[Martinikerk (Groningen)|Martinikerk]] in [[Groningen (stad)|Groningen]], in het bijzijn van koningin Beatrix, het [[eredoctoraat]] in de Letteren van de [[Rijksuniversiteit Groningen]].
In 2009 werd een documentaire over het echtpaar Vroman gemaakt: ''Soms is liefde eeuwig''. Op 10 april 2013, de dag dat hij 98 jaar oud werd, schreef hij voor de website van [[HP/De Tijd]] een blog over herinneringen aan eerdere verjaardagen.<ref>[http://www.hpdetijd.nl/2013-04-10/leo-vroman-is-jarig-ik-heb-geen-leeftijd/ Leo Vroman: “Ik heb geen leeftijd, leeftijden zijn kinderachtig”] Nick Muller, HP/De Tijd, 10 april 2013
== Wetenschappelijke carrière ==
Leo Vroman [[Wetenschappelijke promotie|promoveerde]] in 1958 aan de [[Universiteit Utrecht|Rijksuniversiteit Utrecht]]. Zijn [[proefschrift]] was getiteld ''Surface contact and thromboplastin formation''. In 1967 verscheen zijn wetenschappelijke boek ''Blood''. In 1970 ontving hij de Individual Science Award, Wayne State University, [[Detroit (Michigan)]]. In 1987 kreeg hij de zilveren penning van de [[Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen]].
== Vroman als dichter ==
Zijn
Criticus [[Kees Fens]] noemde Vroman ooit 'de vlakbijste dichter' van Nederland.
Bekende dichtregels van Leo Vroman uit het gedicht ''Vrede'' zijn:
{{cquote|:kom vanavond met verhalen
:hoe de oorlog is verdwenen
Regel 49:
Een paar citaten van zijn hand:{{Bron?||2011|06|22}}
{{cquote|:
:Eerlijk duurt wel vaak het langst, maar verliest het van de angst.
:Wie pijn beschouwt als dure plicht, mag lachen met een dood gezicht.
}}
-->
| |||