Salomon Jean René de Monchy

Salomon Jean René de Monchy (Rotterdam, 9 maart 1880 - 's-Gravenhage, 26 juni 1961) was een Nederlands esperantist en burgemeester van Arnhem en Den Haag.

S.J.R. de Monchy
Salomon de Monchy als nieuw benoemde burgemeester van Den Haag, in zijn burgemeestersuniform met ambtsketting.
Algemene informatie
Volledige naam	Salomon Jean René de Monchy
Geboren	Rotterdam, 9 maart 1880
Overleden	's-Gravenhage, 26 juni 1961
Partij	VVD
Politieke functies
1921–1934	Burgemeester van Arnhem
1934–1940, 1945–1946	Burgemeester van Den Haag
Portaal    Politiek Nederland

In 1921 werd De Monchy burgemeester van Arnhem. In 1930 gaf András Cseh een Esperantocursus in Arnhem waardoor De Monchy erg geboeid werd en besloot esperantist te worden. Zo liet hij aan de rand van de stad het Arnhems Esperantohuis bouwen. In het voorjaar van 1931 werd het gebouw door hem geopend met een toespraak in het Esperanto en een loterij waarin zes moderne automobielen de hoofdprijzen waren.

In 1934 werd hij benoemd tot burgemeester van Den Haag. In die functie sloot hij in 1937 het huwelijk tussen Prinses Juliana en Bernhard van Lippe-Biesterfeld.

Oorlogsjaren

Tijdens de eerste raadsvergadering na de capitulatie (20 mei 1940) besteedde hij veel aandacht aan het Joodse raadslid M. Joels jr. die zich van het leven had beroofd. In de toespraak verheerlijkte hij ook het Koninklijk Huis en riep de bevolking op zich niet te verzetten en de Duitsers te gehoorzamen. Enkele regionale kranten drukten de toespraak geheel af.

Op Anjerdag, 29 juni 1940 de verjaardag van Prins Bernhard, gaf De Monchy uit vrees van conflicten met de Duitsers opdracht om alle demonstraties de kop in te drukken. De bevolking legde echter spontaan bloemen op het bordes van paleis Noordeinde. Een politieman gaf vanwege de opdracht van De Monchy opdracht aan de paleismedewerkers om de bloemen binnen te leggen. Vervolgens kwam De Monchy langs om de situatie te bekijken en gaf toestemming om de bloemen weer buiten te leggen. Later verscheen er een afgevaardigde van generaal Winkelman om het felicitatieregister te tekenen. Het publiek begon te joelen, Duitsland te beschimpen en het Wilhelmus te zingen. Dit zinde de Duitsers niet en ze verjoegen het publiek. Als represaille werd Winkelman gearresteerd en kreeg secretaris-generaal Frederiks opdracht om De Monchy, die er niets aan kon doen, per 1 juli te ontslaan. De Monchy was een van de eerste burgemeesters die door de bezetter de laan werd uitgestuurd. De Monchy trok zich terug uit Den Haag en bemoeide zich ook niet met het verzet.

Na de oorlog

Meteen na de bevrijding ging De Monchy weer aan de slag als burgemeester van Den Haag. Op 31 december 1946 trad hij af. Hij bleef nog vier jaar Statenlid voor de VVD. In 1950 ontving De Monchy de gouden erepenning van verdiensten van Den Haag alsmede het daaraan verbonden ereburgerschap van de stad.

Vernoemingen

• In Arnhem-Zuid is het Monchyplein (zonder voorvoegsel 'De'). Hier werd op 8 augustus 1936 een groot monument ter ere van de voormalige burgemeester onthuld. Er zat ook een klok in het monument. Tijdens de reconstructie van het plein in 1967 werd het monument afgebroken en niet meer herbouwd.
• In Den Haag is sinds 1953 het Burgemeester De Monchyplein.
• In de Graslaan in Arnhem stond de De Monchyschool - de Malburcht (van 2006 tot 2015).
• In de Lupinestraat in Arnhem staat de De Monchyschool - de Spil (sinds 2007).

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Voorganger: Jhr D.J. de Geer	Burgemeester van Arnhem 1921-1934	Opvolger: H.P.J. Bloemers
Voorganger: L.H.N. Bosch ridder van Rosenthal	Burgemeester van Den Haag 1934-1940	Opvolger: C.L. van der Bilt
Voorganger: H.C. van Maasdijk (wnd)	Burgemeester van Den Haag 1945-1946	Opvolger: W.A.J. Visser

Mediabestanden

Zie de categorie Salomon de Monchy van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.