Remifentanil

Remifentanil
Chemische structuur
Farmaceutische gegevens
Beschikbaarheid (F)	NA (intraveneuze toediening)
Metabolisatie	afbraak door niet-specifieke plasma- en weefselesterasen
Halveringstijd (t1/2)	1-20 minuten
Gebruik
Geneesmiddelengroep	Anesthetica, analgetica
Merknamen	Ultiva
Indicaties	pijnstilling
Voorschrift/recept	Ja
Toediening	injectie, intraveneus
Risico met betrekking tot
Zwangerschapscat.	C
Databanken
CAS-nummer	132875-61-7
ATC-code	N01AH06
PubChem	60815
DrugBank	DB00899
Chemische gegevens
Molecuulformule	C20H28N2O5
IUPAC-naam	methyl 1-(3-methoxy-3-oxopropyl)-4-(N-phenylpropanamido) piperidine-4-carboxylate
Molmassa	376,447 g/mol g/mol
Portaal	Geneeskunde

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Remifentanil (merknaam Ultiva) is een krachtig, kortwerkend synthetisch opioïde met een sterke analgetische werking. Het wordt samen met andere anesthetica gebruikt tijdens chirurgische ingrepen en bij sedatie voor procedures.

Algemeen bewerken

Remifentanil is een synthetische opioïde pijnstiller met een snelle inwerking en een snelle uitwerking.^[1] Het wordt onder andere gebruikt bij hersenchirurgie,^[2] rugchirurgie,^[3] hartchirurgie,^[4] en bariatrische chirurgie.^[5] Het werkingsmechanisme is gelijk aan dat van de andere opioïden, maar door zijn farmacokinetisch profiel^[6] is het uitermate geschikt voor een snel postoperatief herstel.^[7]

Toediening bewerken

Remifentanil wordt toegediend als “remifentanil hydrochloride” en wordt bij volwassenen toegediend als continu infuus in doses van 0,05 microgram per kilogram per minuut tot 0,5 microgram per kilogram per minuut. Kinderen kunnen hogere doses, tot 1 microgram per kilogram per minuut, nodig hebben.^[8] De dosis voor sedatie ligt lager en ligt tussen 0,025 en 0,1 microgram per kilogram per minuut. Over het algemeen worden bij toedienen van sedatie andere sedativa toegediend samen met remifentanil. Remifentanil kan toegediend worden bij totale intraveneuze anesthesie (TIVA). Hierbij worden computergecontroleerde infuuspompen gebruikt om een target controlled infusion toe te dienen. De gebruiker geeft een gewenste plasmaconcentratie in, waarna de pomp een infusiesnelheid berekent, gebaseerd op patiëntfactoren zoals leeftijd en gewicht. Dankzij de korte halveringstijd van remifentanil kan de gewenste plasmaconcentratie snel bereikt worden en zal er een snelle uitwerking zijn bij stopzetten van het infuus.

Door zijn korte halveringstijd is remifentanil ideaal voor intense pijn van korte duur. Het wordt vaak gebruikt voor poliklinische ingrepen omdat het tot een snel herstel van reflexen en cognitieve functies leidt. Het wordt gebruikt als pijnstilling bij bevallingen, maar is hierbij minder efficiënt en onveiliger dan epidurale analgesie.^[9] Remifentanil wordt in combinatie met propofol ook gebruikt voor anesthesie bij patiënten die electroconvulsieve therapie ondergaan.^[10] Door de zeer snelle uitwerktijd is het niet geschikt als postoperatieve pijnstilling. Bij ingrepen waarbij veel napijn verwacht wordt moet naast remifentanil ook een andere pijnstiller gegeven worden.

Metabolisme bewerken

In tegenstelling tot andere synthetische opioïden wordt remifentanil niet in de lever gemetaboliseerd, maar ondergaat het snelle hydrolyse door niet-specifieke plasma- en weefselesterasen. Dit betekent dat er geen stapeling optreedt en de halveringstijd 4 minuten blijft, zelfs na een infuus van 4 uur. Remifentanil wordt gemetaboliseerd tot een molecule die 4600 keer minder potent is dan de oorspronkelijke molecule.^[11]

Nevenwerkingen bewerken

Remifentanil is een specifieke μ-receptor agonist. Hierdoor veroorzaakt het een verminderde sympathische tonus, ademhalingsdepressie en analgesie. Toediening gaat gepaard met een dosisafhankelijke daling van de hartfrequentie, arteriële bloeddruk en ademhalingsfrequentie. Spierstijfheid wordt soms waargenomen. De meest voorkomende nevenwerkingen die patiënten melden als ze remifentanil krijgen, zijn een gevoel van extreme duizeligheid en intense jeuk, vaak rond het gelaat. Misselijkheid kan soms optreden, maar is kortdurend van aard door de korte halveringstijd van het geneesmiddel.

Een specifieke nevenwerking van remifentanil is opioïd-geassocieerde postoperatieve hyperalgesie,^[12] een fenomeen dat kan tegengegaan worden door gelijktijdige toediening van ketamine of dexmedetomidine.

Potentie bewerken

Remifentanil is ongeveer twee maal zo potent als fentanyl en 100-200 maal zo potent als morfine.

Misbruik bewerken

Remifentanil kan als μ-receptor agonist euforie veroorzaken en potentieel misbruikt worden.^[13]^[14] Door zijn snelle metabolisatie en korte halveringstijd is de kans op misbruik vrij klein. Toch zijn er gevallen van remifentanil-misbruik beschreven.^[15]^[16]

Ontwikkeling en marketing bewerken

Remifentanil werd ontwikkeld om een sterk analgeticum te zijn dat niet opstapelt in de weefsels.^[17]

Remifentanil is gepatenteerd door Glaxo Wellcome Inc..^[18]

Zie ook bewerken

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Remifentanil, IV opioid analgesic, Remi | Ultiva. www.ultiva.com. Geraadpleegd op 30 november 2015.
↑ Gesztesi Z, Mootz BL, White PF. The use of a remifentanil infusion for hemodynamic control during intracranial surgery. Anesth Analg. 1999;89(5):1282-1287
↑ Grottke O, Dietrich PJ, Wiegels S, Wappler F. Intraoperative wake-up test and postoperative emergence in patients undergoing spinal surgery: a comparison of intravenous and inhaled anesthetic techniques using short-acting anesthetics. Anesth Analg. 2004;99(5):1521-1527.
↑ Knapik M, Knapik P, Nadziakiewicz P, et al. Comparison of remifentanil or fentanyl administration during isoflurane anesthesia for coronary artery bypass surgery. Med Sci Monit. 2006;12(8):P133-P138
↑ De Baerdemaeker LEC, Jacobs S, Pattyn P, Mortier EP, Struys MMRF. Influence of intraoperative opioid on postoperative pain and pulmonary function after laparoscopic gastric banding: remifentanil TCI vs sufentanil TCI in morbid obesity. Br J Anaesth. 2007;99(3):404-411.
↑ Michelsen LG, Hug CC Jr. The pharmacokinetics of remifentanil. J Clin Anesth 1996;8:679–82
↑ Guy J, Hindman BJ, Baker KZ, et al. Comparison of remifentanil and fentanyl in patients undergoing craniotomy for supratentorial space-occupying lesions. Anesthesiology. 1997;86(3):514-524.
↑ Weale NK, Rogers CA, Cooper R, Nolan J, Wolf AR (februari 2004). Effect of remifentanil infusion rate on stress response to the pre-bypass phase of paediatric cardiac surgery. Br J Anaesth 92 (2): 187–94. PMID 14722167. DOI: 10.1093/bja/aeh038.
↑ Stocki D, Matot I, Einav S, Eventov-Friedman S, Ginosar Y, Weiniger C (Mar 2014). A randomized controlled trial of the efficacy and respiratory effects of patient-controlled intravenous remifentanil analgesia and patient-controlled epidural analgesia in laboring women.. Anesthesia and Analgesia 118 (3): 589–97. PMID 24149580. DOI: 10.1213/ANE.0b013e3182a7cd1b.
↑ Ulusoy H H (Feb 2014). Sevoflurane/remifentanil versus propofol/remifentanil for electroconvulsive therapy: comparison of seizure duration and haemodynamic responses.. J Int Med Res 42 (1): 111–119. PMID 24398757. DOI: 10.1177/0300060513509036.
↑ Hoke JF, Cunningham F, James MK, Muir KT, Hoffman WE (april 1997). Comparative pharmacokinetics and pharmacodynamics of remifentanil, its principle metabolite (GR90291) and alfentanil in dogs. J. Pharmacol. Exp. Ther. 281 (1): 226–32. PMID 9103501.
↑ Santonocito C, Noto A, Crimi C, Sanfilippo F (april 2018). Remifentanil-induced postoperative hyperalgesia: current perspectives on mechanisms and therapeutic strategies. 2018 (11): 15-23. DOI: 10.2147/LRA.S143618.
↑ Ternes, J. W., & O'Brien, C. P. (1990). The opioids: Abuse liability and treatments for dependence. Advances in alcohol & substance abuse, 9(1-2), 27-45.
↑ Panlilio, L. V., & Schindler, C. W. (2000). Self-administration of remifentanil, an ultra-short acting opioid, under continuous and progressive-ratio schedules of reinforcement in rats. Psychopharmacology, 150(1), 61-66.
↑ Baylon, G. J., Kaplan, H. L., Somer, G., Busto, U. E., & Sellers, E. M. (2000). Comparative abuse liability of intravenously administered remifentanil and fentanyl. Journal of clinical psychopharmacology, 20(6), 597-606.
↑ Levine, A. I., & Bryson, E. O. (2010). Intranasal self-administration of remifentanil as the foray into opioid abuse by an anesthesia resident. Anesthesia & Analgesia, 110(2), 524-525.
↑ Feldman, P. L. (2006). Discovery and Development of the Ultrashort-acting Analgesic Remifentanil. Drug Discovery and Development, Drug Discovery, 1, 339.
↑ Gatlin, Larry Alan, Shirley Ann Heiman, and Janet Sue Lewis. "Stable formulations of remifentanil." U.S. Patent No. 5,866,591. 2 Feb. 1999.

[:0-1] Remifentanil, IV opioid analgesic, Remi | Ultiva. www.ultiva.com. Geraadpleegd op 30 november 2015.

[2] Gesztesi Z, Mootz BL, White PF. The use of a remifentanil infusion for hemodynamic control during intracranial surgery. Anesth Analg. 1999;89(5):1282-1287

[3] Grottke O, Dietrich PJ, Wiegels S, Wappler F. Intraoperative wake-up test and postoperative emergence in patients undergoing spinal surgery: a comparison of intravenous and inhaled anesthetic techniques using short-acting anesthetics. Anesth Analg. 2004;99(5):1521-1527.

[4] Knapik M, Knapik P, Nadziakiewicz P, et al. Comparison of remifentanil or fentanyl administration during isoflurane anesthesia for coronary artery bypass surgery. Med Sci Monit. 2006;12(8):P133-P138

[5] De Baerdemaeker LEC, Jacobs S, Pattyn P, Mortier EP, Struys MMRF. Influence of intraoperative opioid on postoperative pain and pulmonary function after laparoscopic gastric banding: remifentanil TCI vs sufentanil TCI in morbid obesity. Br J Anaesth. 2007;99(3):404-411.

[6] Michelsen LG, Hug CC Jr. The pharmacokinetics of remifentanil. J Clin Anesth 1996;8:679–82

[7] Guy J, Hindman BJ, Baker KZ, et al. Comparison of remifentanil and fentanyl in patients undergoing craniotomy for supratentorial space-occupying lesions. Anesthesiology. 1997;86(3):514-524.

[8] Weale NK, Rogers CA, Cooper R, Nolan J, Wolf AR (februari 2004). Effect of remifentanil infusion rate on stress response to the pre-bypass phase of paediatric cardiac surgery. Br J Anaesth 92 (2): 187–94. PMID 14722167. DOI: 10.1093/bja/aeh038.

[9] Stocki D, Matot I, Einav S, Eventov-Friedman S, Ginosar Y, Weiniger C (Mar 2014). A randomized controlled trial of the efficacy and respiratory effects of patient-controlled intravenous remifentanil analgesia and patient-controlled epidural analgesia in laboring women.. Anesthesia and Analgesia 118 (3): 589–97. PMID 24149580. DOI: 10.1213/ANE.0b013e3182a7cd1b.

[pmid_=_24398757-10] Ulusoy H H (Feb 2014). Sevoflurane/remifentanil versus propofol/remifentanil for electroconvulsive therapy: comparison of seizure duration and haemodynamic responses.. J Int Med Res 42 (1): 111–119. PMID 24398757. DOI: 10.1177/0300060513509036.

[11] Hoke JF, Cunningham F, James MK, Muir KT, Hoffman WE (april 1997). Comparative pharmacokinetics and pharmacodynamics of remifentanil, its principle metabolite (GR90291) and alfentanil in dogs. J. Pharmacol. Exp. Ther. 281 (1): 226–32. PMID 9103501.

[12] Santonocito C, Noto A, Crimi C, Sanfilippo F (april 2018). Remifentanil-induced postoperative hyperalgesia: current perspectives on mechanisms and therapeutic strategies. 2018 (11): 15-23. DOI: 10.2147/LRA.S143618.

[13] Ternes, J. W., & O'Brien, C. P. (1990). The opioids: Abuse liability and treatments for dependence. Advances in alcohol & substance abuse, 9(1-2), 27-45.

[14] Panlilio, L. V., & Schindler, C. W. (2000). Self-administration of remifentanil, an ultra-short acting opioid, under continuous and progressive-ratio schedules of reinforcement in rats. Psychopharmacology, 150(1), 61-66.

[15] Baylon, G. J., Kaplan, H. L., Somer, G., Busto, U. E., & Sellers, E. M. (2000). Comparative abuse liability of intravenously administered remifentanil and fentanyl. Journal of clinical psychopharmacology, 20(6), 597-606.

[16] Levine, A. I., & Bryson, E. O. (2010). Intranasal self-administration of remifentanil as the foray into opioid abuse by an anesthesia resident. Anesthesia & Analgesia, 110(2), 524-525.

[17] Feldman, P. L. (2006). Discovery and Development of the Ultrashort-acting Analgesic Remifentanil. Drug Discovery and Development, Drug Discovery, 1, 339.

[18] Gatlin, Larry Alan, Shirley Ann Heiman, and Janet Sue Lewis. "Stable formulations of remifentanil." U.S. Patent No. 5,866,591. 2 Feb. 1999.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

Ethers:	di-ethylether · vinylether
Cfk's:	chloroform · desfluraan · enfluraan · halothaan · isofluraan · methoxyfluraan · sevofluraan · trichloorethyleen
Barbituraten:	hexobarbital · methohexital · narcobarbital · natriumthiopental · pentothal
Opioïden:	alfentanil · codeïne · fentanyl · heroïne · methadon · pethidine · remifentanil · sufentanil · tramadol
Overig:	droperidol · esketamine · etomidaat · gammahydroxyboterzuur · ketamine · lachgas · propanidid · propofol