Overleg:Machinefabriek

Terminologie

Op Overleg:Machine-industrie heeft Vier Tildes de vraag gesteld:

... Ook ben ik er niet zeker van of een machinefabriek wel een fabriek is waar machines gemaakt worden. Ik kan me vergissen, maar een machinefabriek is een fabriek waar iets geproduceerd wordt met gebruikmaking van machines. Die machines zijn wel altijd metaalbewerkingsmachines, en de producten zijn van metaal. Het kunnen machines zijn, maar dat hoeft niet. Machinefabrieken zijn eigenlijk machinale werkplaatsen, ontstaan uit smederijen. Een timmerfabriek waar met machines wordt gewerkt is geen machinefabriek, het is een machinale timmerwerkplaats. Dat machinefabrieken ontstaan zijn uit smederijen staat wel in het artikel, maar de definitie "fabriek van machines" ook, en daar twijfel ik aan. Groet, Vier Tildes (overleg) 12 aug 2011 02:02 (CEST)

Op Overleg:Machine-industrie ben ik verder niet meer ingegaan op deze vraagstelling, die ook voornamelijk op dit artikel betrekking heeft. Ik wil dat hierbij nu wel doen:

Het artikel geeft hier een eerste definitie en Vier Tildes komt hier met een tweede definitie, wat met elkaar levert:

1. Een machinefabriek is een fabriek die machines en apparaten maakt.
2. Een machinefabriek is een fabriek waar iets geproduceerd wordt met gebruikmaking van machines.

De vraag blijft vooralsnog of deze tweede definitie klopt? Ik kan daar momenteel geen sluitend antwoord op geven en sta open voor andere meningen...!? -- Mdd (overleg) 12 aug 2011 16:02 (CEST)

• Beste Mdd, naar mijn mening klopt de tweede definitie niet. Het begrip "machinefabriek" is tamelijk bekend. Zo heeft een collega van mij een hele lijst van historische machinefabrieken samengesteld. Op een hal van de scheepswerf "De Schelde" te Vlissingen stond vroeger met levensgrote (en van zee zichtbare) letters: "Engine works" geschreven. Veel bedrijven die stoomketels, motoren en dergelijke maakten hadden het woord "Machinefabriek" in hun naam staan. Wie tegenwoordig op de term googelt vindt bedrijven die machines en apparaten vervaardigen. Fabrieken die gebruikmaken van machines (in vroeger tijden een noviteit) gebruikten uitdrukkingen als "stoom-textielfabriek", "stoom-maalderij" en later ook: "electrische broodfabriek", en dergelijke, maar nimmer de uitdrukking "machinefabriek". Een staalconstructiebedrijf dat, met behulp van machines, onderdelen voor bouwwerken maakt wordt nimmer een machinefabriek genoemd. Ook bedrijven die auto's en fietsen vervaardigen worden nooit een machinefabriek genoemd. Bij scheepswerven is de machinefabriek uiteraard slechts een onderdeel van het bedrijf. Wél zijn er bedrijven die, uiteraard met behulp van machines, machines en apparaten (zoals pompen en compressoren) vervaardigen. Déze worden machinefabrieken genoemd.

Overigens zijn machinefabrieken niet alleen uit smederijen, maar bijvoorbeeld ook uit gieterijen ontstaan.

Fred (overleg) 12 aug 2011 18:02 (CEST)

Dag Fred, de definitie die Mdd uit mijn woorden haalt is een beetje een andere dan ik bedoel. Ik meende dat het kenmerkende van een machinefabriek is dat er in serie producten gemaakt worden, door staal machinaal te bewerken. Dus boren, draaien, frezen, honen, slijpen. Het eindproduct kon evengoed een halffabrikaat zijn als een machine.

Fiets-, auto- of textielfabrieken heb ik daar nooit toe willen rekenen, en constructiebedrijven ook niet.

Die definitie is dus onjuist, het is wel degelijk een fabriek van machines. In het taalcafé las ik al dat Van Dale het ook zo definieert, dan was mijn veronderstelling onjuist. Bedankt voor de moeite. Groet, Vier Tildes (overleg) 12 aug 2011 19:37 (CEST)

Na bwc. @Fred. Bedankt voor deze uitleg, die bevestigt wat ik vermoedde. Wat ik eigenlijk niet weet is of producenten van pompen en compressoren ook machinefabriek genoemd worden? Ik heb net naast dit artikel een artikel opgezet over de machine-industrie. Met name de geschiedenis-secties zijn zeker nog voor verbetering vatbaar. Mvg. -- Mdd (overleg) 12 aug 2011 19:40 (CEST)

@Vier Tildes. Wat je hier stelt Het kenmerkende van een machinefabriek is dat er in serie producten gemaakt worden klopt ook niet. Er is sprake van de hele range van stukproductie en serieproductie tot massaproductie (zie bijvoorbeeld: M.A. Overboom (1996). Sectorstudie machine-industrie. ECN-Beleidsstudies, Petten. p.14-15). -- Mdd (overleg) 12 aug 2011 19:47 (CEST)

Ik snap het niet, ik geef een definitie waarvan ik stel dat die onjuist is, en dan vertel je me dat die definitie ook onjuist is. Wat bedoel je Mdd? Vier Tildes (overleg) 12 aug 2011 20:04 (CEST)

Lijkt me toch duidelijk VT? Mdd geeft alleen maar nog wat preciezer aan waarom de door jou gesuggereerde definitie van "machinefabriek" idd. onjuist is, aan de hand van de toelichting die je zelf eerder gaf: Ik meende dat het kenmerkende van een machinefabriek is dat er in serie producten gemaakt worden. De Wikischim (overleg) 12 aug 2011 20:09 (CEST)

Na bwc. Ik zal het zelf uitlegden. In je eerste woorden hierboven spreek je slechts van "een fabriek waar iets geproduceerd wordt". Pas nu je je woorden opnieuw formuleert spreek je van "in serie producten gemaakt worden". Je vermoedde dus kennelijk dat er sprake was van serieproductie, en dat is door Fred hier niet tegengesproken. Dat leg ik he nu uit, met bronverwijzing. -- Mdd (overleg) 12 aug 2011 20:12 (CEST)

Beste mensen, ik kom hier op terug! Bedankt voor de levendige discussie. Die sectorsudie heb ik trouwens ook in mijn dossier. Die pompen en compressoren worden of werden onder meer door Grasso (Hertogenbossche Machinefabriek Ketelmakerij en IJzer- en Metaalgieterij Henri Grasso) en Begemann (Koninklijke Nederlandsche Machinefabriek v/h E.H. Begemann) vervaardigd. Ze noemden zich beide machinefabriek. Verder kwam ik Ferro Perslucht & Ferro Machinefabriek tegen, waarvan de machinefabriek ruim 16 jaar ervaring in het bouwen van compressoren heeft. Ook Machinefabriek G. Olthof N.V. heeft zijn sporen verdiend in de Vervaardiging van pompen en compressoren. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Zo zie je maar: Pompen en compressoren worden doorgaans gemaakt in fabrieken die zich machinefabriek noemen! Misschien ga ik overigens aan een aantal van dit soort machinefabrieken nog wel een artikeltje wijden... Fred (overleg) 20 aug 2011 21:49 (CEST)