Overleg:Klinker (klank)
Een gedachte: Het onderwerp hulpklinker ontbreekt.
Zoals dit artikel nu is (17 sep 2005) is er eigenlijk geen touw aan vast te knopen. Er verschijnen allerlei termen: gedekte klinker, vrije klinker, tweeklanken en onechte tweeklanken, maar de opsommingen die erbij gegeven worden kloppen niet. In feite ontstaat de verwarring door onvoldoende onderscheid tussen de schrijfwijze en de klank. Bijvoorbeeld:
- er worden 3 (echte) tweeklanken genoemd, in de woorden "geit", "guit" en "goud". Waarom staat "rood" hier niet bij? Ook dat is namelijk een tweeklank: o-oe, al wordt het zo niet geschreven;
- bij de onechte tweeklank staat "meeuw" (klank: i-oe). Waarom staat "mouw" (klank: a-oe) hier niet bij? O ja: omdat die al bij de "zuivere" tweeklanken staat. Maar waarom dat zo is, zie (hoor) ik niet in;
- in welke categorie valt de eu in het woord geur?
- op basis van de klank moet de reeks "raak - reek - riek - rook - Ruud - reuk - roek" gesplitst worden in "raak - riek - Ruud - roek" en "reek - reuk" (echte tweeklanken - luister maar).
Dit moet echt ontward worden.
- Ik onderschrijf bovenstaande kritiek. Ik kan er geen touw aan vastknopen en zie weinig systematiek. Madyno (overleg) 8 apr 2021 11:39 (CEST)
Onderscheid bewerken
Wat is het verschil tussen de uitspraak van de eerste <e> in "beren" en in "leven"? Beide worden toch immers uitgesproken als [e]?--Massy 24 mei 2007 18:19 (CEST)
Reactie op bovenstaande opmerking: Wordt de oo uit "rood" niet als een klinker beschouwd, omdat het diftongeren van die oo foutief is? Heel wat Nederlanders doen het immers, maar het is niet omdat het uit Nederland komt dat het daarom ook een correcte uitspraak is...
Of het diftongeren van een lettercombinatie goed of fout is, hangt af van de taal in kwestie. En in dit artikel gaat het nu toevallig om het Standaardnederlands, dus niet Antwerps, Maastrichts, Gronings of Texels, om maar eens een paar hoeken van het Nederlands taalgebied te noemen. Het antwoord op de eerste vraag: in beren klinkt de e als de i in kip, maar dan langer; in leven wordt de e gediftongeerd als i-ie. In het Standaardnederlands tenminste... Koenb 25 mei 2007 20:53 (CEST)
De <oo> in rood in geen tweeklank, maar een eenklank (monoftong). Als je o-oe uitspreekt, spreek je een dialect. Het gaat om de [o.], een lange monoftong. De eeuw-klank in meeuw is de tweeklank [e.u]. De klank is veranderd onder invloed van het bilabiale laatste gedeelte van de tweeklank (w). Zo is de <ee> in beer ook een lange e-klank. Overigens klopt de huidige informatie in het artikel niet helemaal.
Er is fonologisch geen verschil tussens de e-klank in 'leven' en 'beren'. De klinkers worden wel verschillend uitgesproken, zoals je hoort, maar het zijn geen fonemen. De twee klanken kunnen niet tegenover elkaar gesteld worden in minimale paren, zoals bed en bad. In dit voorbeeld zijn resp. de e en de a verschillende fonemen. De eu-klank is overigens eveneens een eenklank, geen tweeklank. Romanist (overleg)
Beste Romanist, de oo in rood is een zogenaamde fonemische tweeklank die begint met de o zoals in boor en eindigt met de oe zoals in boer. Rood met een oo zoals in boor is echt geen Standaardnederlands, dat lijkt meer op Zuidwestnederlands zoals Zeeuws. Verder is eu in beur een éénklank, maar plak die klank niet in reus, want dan wordt het een Rus. Spelbreker is de letter r, die aan het eind van een klinker door een anatomische omstandigheid bepaalde klanken blokkeert. Daarom worden sommige fonemische tweeklanken voor een r een éénklank. KoenB (overleg) 18 jun 2011 11:07 (CEST)
Waarom wordt er zo gefocust op het Nederlands? Dit is toch de nederlandsTALIGe wikipedia, niet de wikipedia over Nederland. Voor de wijsneuzen onder ons: ja, ik snap ook wel dat je zelf dingen kunt aanpassen, verbeteren etc. Ik ontbeer echter de expertise. vels 17 jun 2009 00:31 (CEST) We hebben het in de Nederlandstalige Wikipedia over het Standaardnederlands, niet over andere talen noch over dialecten. Iedere taal heeft zijn eigen klanksysteem. In een artikel kun je vervolgens ingaan op de verschillen tussen de talen.
Sjwa bewerken
Op school noemden wij die ook wel "de stommeling". Debresser 1 sep 2009 08:10 (CEST)
Fonetisch schrift bewerken
Er worden verschillende fonetische schriften door elkaar gebruikt. Ik stel ervoor om te kiezen tussen:
Trivia bewerken
Onder trivia staat:
- Het woord met de meeste opeenvolgende klinkers in het Nederlands is: zaaiuien.
Ik heb evenwel het idee dat dit woord gewoonlijk wordt uitgesproken met een glottisslag (een medeklinker) tussen zaai en uien, wat deze bewering niet alleen triviaal maar ook onjuist zou maken...
ij of y ? bewerken
Op de pagina "Klinker" staat: Klinker kan verwijzen naar: klinker (klank), een klank (a, e, i, o, u en ij)
Op deze pagina "Klinker (klank)" staat echter: De letters a, e, i, o, u en y worden eveneens klinkers genoemd
Dat is niet in overeenstemming met elkaar. ij is geen letter, dus ik denk dat er op de pagina "Klinker kan verwijzen naar" beter een y kan staan in plaats van ij.
Ik heb het echter nog niet veranderd, want op de pagina "IJ (digraaf)" wordt weer gesteld:
In de Nederlandse taal wordt de ij soms als één letter beschouwd en vormt zij dan samen met de y de 25e letter van het Nederlandse alfabet. Als ij inderdaad in het Nederlands als één letter wordt beschouwd, zou ij een klinker zijn.
Wie kan hier meer eenheid in scheppen? Eric Zwijnenberg
Korte uu bewerken
Is 'kuub' of 'spuug' niet een beter voorbeeld dan een naam (Ruud)?Madyno (overleg) 8 apr 2021 16:02 (CEST)