Mexicaanse algemene verkiezingen 2024
Mexicaanse algemene verkiezingen zijn aangekondigd voor zondag 2 juni 2024.[1] Er zijn zowel landelijke als lokale verkiezingen.
| Mexicaanse algemene verkiezingen 2024 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Datum | 2 juni 2024 | ||||||
| Land |  Mexico
| ||||||
| Te verdelen zetels | Senaat: 128 | ||||||
| Vorige President van Mexico | Andrés Manuel López Obrador | ||||||
| Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
| |||||||
Landelijk zal er gestemd worden voor:
- Een president, de opvolger van Andrés Manuel López Obrador.
- 128 leden van de Senaat.
- 500 leden voor de Kamer van Afgevaardigden.
Lokaal zal er gestemd worden voor:
- 8 gouverneurs, in de volgende deelstaten: Chiapas, Guanajuato, Jalisco, Morelos, Puebla, Tabasco, Veracruz en Yucatán.
- 1 regeringsleider van Mexico-Stad
- 19.625 ambten in deelstaten en gemeentes.
Landelijke verkiezingen bewerken
Als gevolg van de resultaten bij vorige verkiezingen, zijn zeven politieke partijen door het Nationaal Electoraal Instituut toegelaten om deel te nemen aan de landelijke verkiezingen van 2024: de drie regeringscoalitiepartijen Morena, Partij van de Arbeid (PT) en Groene Ecologische Partij van Mexico (PVEM) en vier oppositiepartijen, namelijk de Institutioneel Revolutionaire Partij (PRI), de Nationale Actiepartij (PAN), de Partij van de Democratische Revolutie (PRD) en de Partij van de Burgerbeweging (MC).
Presidentsverkiezingen bewerken
De president wordt verkozen volgens het principe van relatieve meerderheid: de kandidaat met de meeste stemmen wint. Naar schatting zijn een kleine 100 miljoen mensen stemgerechtigd, waarvan ruim een half miljoen buiten Mexico wonen.[2] De nieuwe president zal aantreden op 1 oktober 2024 voor een termijn van zes jaar.
Kandidaten bewerken
Er zijn twee allianties gevormd met drie partijen elk. De regeringscoalitie van Morena, PT en PVEM heeft de alliantie Juntos Hacemos Historia (Samen maken we geschiedenis) gevormd.[3] De oppositiepartijen PRI, PAN en PRD hebben de alliantie Frente Amplio por México (Brede Front voor Mexico) gemaakt.[4] De partij MC heeft aangekondigd zonder alliantie de verkiezingen in te gaan.[5] Kandidaten zonder partij moesten zich melden voor 7 september 2023. Van de ruim twintig aanmeldingen zijn er zes kandidaten toegelaten en hadden tot 6 januari 2024 de tijd om aan de gestelde voorwaarden, waaronder ongeveer een miljoen handtekeningen als steunbetuiging, te voldoen.[6][7] Op basis van voorlopige resultaten werd begin januari 2024 bekend gemaakt dat er geen onafhankelijke kandidaten aan de verkiezingen deel zullen nemen omdat geen van de zes aan de voorwaarden heeft voldaan.[8]
De alliantie van regeringsgezinde partijen heeft een enquete georganiseerd om de persoon aan te wijzen die de campagne gaat coördineren. Via deze enquete is begin september Claudia Sheinbaum aangewezen als campagnecoördinator. Op 19 november werd ze ingeschreven als enige kandidaat namens de partijen Morena, PT en PVEM.[9][10]
De alliantie van oppositiepartijen heeft eveneens een intern proces georganiseerd om de campagneleider aan te wijzen. Nadat alle andere kandidaten zich terugtrokken bleef alleen Xóchitl Gálvez over die aangewezen werd als campagneleider en beoogd presidentskandidaat.[11] Op 15 november werd ze ingeschreven als enige kandidaat namens de partijen PAN, PRI en PRD.[12]
Acht personen meldden zich op 12 november aan bij Movimiento Ciudadano als aspirant-kandidaat. De partij besloot dat zeven personen niet aan de eisen voldeden en schreef op 18 november alleen Samuel García, de gouverneur van Nuevo León in.[13] Hij verkreeg verlof en benoemde een waarnemend gouverneur in Nuevo Leon. Echter, het Hooggerechtshof van Mexico bepaalde dat in dit geval de benoeming prerogatief was van het congres van de deelstaat. Het congres benoemde een waarnemend gouverneur van een oppositiepartij, waarop Samuel García in de nacht van 2 op 3 december liet weten zijn kandidatuur voor het presidentschap in te trekken en zijn gouverneurschap te hernemen.[14] Op 10 januari 2024 kondigde García aan dat Jorge Álvarez Máynez presidentskandidaat zal zijn namens Movimiento Ciudadano.[15]
-
Claudia Sheinbaum
Morena-PVEM-PT -
Xóchitl Gálvez
PRI-PAN-PRD -
Jorge Álvarez Máynez
MC
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Campagne bewerken
Op 18 januari 2024 eindigde de termijn van de voorverkiezingen en op 1 maart 2024 begon de campagne.[16] Drie kandidaten werden toegelaten tot de presidentsverkiezingen. Het Nationaal Electoraal Instituut heeft drie momenten aangewezen voor openbare debatten, namelijk 7 en 28 april en 19 mei 2024. Deelname is verplicht voor de drie kandidaten.[17]
Programmapunten bewerken
De kandidaat van de regerende partijen, Claudia Sheinbaum, presenteerde op 1 maart een programma van 100 punten. Het overkoepelende idee was continuïteit, met name wat betreft het beperkende economisch beleid, de verbetering van sociale voorzieningen en de uitvoering van emblematische openbare werken zoals de Mayatrein en het vliegveld Felipe Angeles.[18]
De oppositiekandidaat Xóchit Gálvez presenteerde veiligheid als een van de belangrijkste speerpunten. Ze stelde een harde lijn voor om misdaad te bestrijden, dat in contrast staat tot de slogan Abrazos, no balazos (omhelzingen, geen kogels) van de regering-López Obrador gericht op het wegnemen van de onderliggende lange-termijn oorzaken van misdadigheid.[19]
De oppositiekandidaat Jorge Alvarez Maynez legde bij de presentatie van zijn programma de nadruk op de jeugd. Hij stelde voor het gebruik van marihuana te legaliseren en huisvesting en beurzen voor studenten te verbeteren.[20]
Kamerverkiezingen bewerken
Senaat bewerken
De senaat wordt verkozen voor een periode van 6 jaar. Alle 128 zetels zijn verkiesbaar. Senatoren kunnen eenmaal herkozen worden en maximaal 12 jaar in de Senaat zitting hebben. Elk van de 31 deelstaten en Mexico-Stad levert 3 senatoren, namelijk twee voor de partij met de meeste stemmen en een voor de partij met de op een na meeste stemmen. De overige 32 senatoren worden verkozen door evenredige vertegenwoordiging.[21] De coalities, gevormd voor de presidentsverkiezing, kunnen in elk kiesdistrict bepalen of ze met een gezamenlijke kandidaat of ieder met een eigen kandidaat komen.
Kamer van Afgevaardigden bewerken
De Kamer van Afgevaardigden wordt verkozen voor een periode van drie jaar. Alle 500 zetels zijn verkiesbaar. Afgevaardigden kunnen driemaal herkozen worden en maximaal 12 jaar in de Kamer zitting hebben. Er zijn 300 kiesdistricten. In elk district wint de kandidaat met de meeste stemmen, volgens het principe van relatieve meerderheid. De overige 200 zetels worden toegewezen volgens het principe van evenredige vertegenwoordiging in 5 kiesregios.[22] Coalitiepartijen kunnen een gezamenlijke kandidaat afspreken per kiesdistrict, maar kunnen ook beslissen dat in bepaalde districten iedere partij met een eigen kandidaat komt.
Lokale verkiezingen bewerken
Elke deelstaat heeft zijn eigen electoraal instituut, dat samenwerkt met het Nationaal Electoraal Instituut (INE) voor de organisatie van lokale verkiezingen. Politieke partijen die bij vorige verkiezingen in de deelstaat ten minste 3% van de stemmen hebben gekregen, zijn gerechtigd om deel te nemen in 2024.
In totaal zijn er 19,634 ambten verkiesbaar in 2024, waaronder gouverneurs van deelstaten, afgevaardigden voor de wetgevende macht per deelstaat, burgemeesters en gemeenteraadsleden.[23] Partijen kunnen op lokaal niveau coalities vormen die niet noodzakelijkerwijs samenvallen met de landelijke coalities.
Gendergelijkheid bewerken
Om de gendergelijkheid op het niveau van gouverneurs van deelstaten te bevorderen heeft het Nationaal Electoraal Instituut een vrouwenquotum ingesteld: coalities moeten in ten minste vijf van de negen deelstaten een vrouw kandidaat stellen. [24]
Bronnen, noten en/of referenties
|