Portaal:Mexico

Introductie

Mexico (Spaans: México) is een land in Noord-Amerika, grenzend aan de Verenigde Staten, Belize en Guatemala. Sinds 1821 is het erkend als onafhankelijk land. Mexico is een federatie van 31 staten en één autonome stad, met een president als staatshoofd. De hoofdstad is Mexico-Stad, gelegen op 2240 meter boven zeeniveau. De metropool rond Mexico-Stad is met ruim 20 miljoen inwoners een van de grootste steden ter wereld. De metropolen Guadalajara en Monterrey tellen ongeveer 5 miljoen inwoners elk. In totaal had het land in 2015 ongeveer 120 miljoen inwoners. De meest gesproken taal is het Spaans. lees verder >>>

overzicht bewerk

januari in de Mexicaanse geschiedenis

1 januari 1861 - Liberale troepen nemen Mexico-Stad in, Benito Juárez wordt president.
13 januari 1916 - overleden: Victoriano Huerta
16 januari 1917 - De Duitse minister Zimmermann stuurt het Zimmermanntelegram met het verzoek aan Mexico deel te nemen aan de Eerste Wereldoorlog aan de zijde van Duitsland.
17 januari 1922 - geboren: Luis Echeverría
3 januari 1924 - Felipe Carrillo Puerto en de zijnen worden gefusilleerd.
1 januari 1927 - De Cristero's beginnen hun opstand.
1 januari 1994 - Mexico sluit zich aan bij de NAFTA. In Chiapas komt het EZLN in opstand.

bewerk

Geschiedenis

De geschiedenis van Mexico omvat duizenden jaren van Meso-amerikaanse beschavingen. In 1521 veroverde de Spaanse conquistador Hernán Cortés het rijk van de Azteken, waarmee 300 jaar Spaanse overheersing begon. De Mexicaanse Onafhankelijkheidsoorlog werd in 1810 op gang gezet door Miguel Hidalgo. In 1821 werd Mexico onafhankelijk van Spanje. In de Mexicaans-Amerikaanse Oorlog verloor het land een derde van haar grondgebied aan de Verenigde Staten. Na een burgeroorlog en een Franse inverventie wist Benito Juárez in 1867 definitief de liberale republiek te vestigen. In 1910 brak de Mexicaanse Revolutie uit, gericht tegen de dictator Porfirio Díaz. De Revolutie ontaarde al snel in een burgeroorlog, met leiders als Pancho Villa en Emiliano Zapata. In 1917 werd een nieuwe grondwet geproclameerd, en in 1929 werd de Institutioneel Revolutionaire Partij (PRI) opgericht, die Mexico 71 jaar autoritair zou regeren. Tussen 2000 en 2012 regeerde de conservatieve Nationale Actiepartij (PAN). In 2012 won de Institutioneel Revolutionaire Partij wederom de verkiezingen. Sinds 2018 regeert de partij Morena lees verder >>>

bewerk

Politiek

Volgens de grondwet van 1917 is Mexico een federale republiek met een uitvoerende, een wetgevende en een juridische macht. De volksvertegenwoordiging, het Congres van de Unie, bestaat uit de Kamer van Senatoren en de Kamer van Afgevaardigden. De volksvertegenwoordiging wordt deels direct, deels getrapt verkozen. Na een termijn te hebben gediend, is het niet toegestaan in dezelfde functie herkozen te worden. De president van Mexico is zowel staatshoofd als regeringsleider. De huidige president is Andrés Manuel López Obrador van de partij Morena. De conservatieve Nationale Actiepartij (PAN) en de Institutioneel Revolutionaire Partij (PRI) zijn samen met de linkse Partij van de Democratische Revolutie (PRD) de belangrijkste oppositiepartijen. lees verder >>>

bewerk

Cultuur

De Mexicaanse cultuur is voornamelijk een mengeling van inheemse Indiaanse culturen met de Spaanse cultuur. Later zijn hier weer invloeden uit de Verenigde Staten en Afrika bijgekomen. Mexico is wereldwijd bekend wegens haar traditie van volkskunst. Bekend zijn onder andere het aardewerk uit Oaxaca, handwerkfiguren uit Tomala en sarapes uit Saltillo. Na de Mexicaanse Revolutie leidde een nieuwe generatie kunstnaars een nieuwe nationale kunstbeweging in, waarin politieke, historische en volksthema's verwerkt werden. De schilders Rivera, Orozco en Siqueiros zijn bekend om hun muurschilderingen waarbij ze de idealen van de revolutie uitdroegen, terwijl Rufino Tamayo en Frida Kahlo meer surrealistische werken schildreden. Bekende Mexicaans schrijvers zijn Nezahualcoyotl, Juana Inés de la Cruz, José Joaquín Fernández de Lizardi, Juan Rulfo en Octavio Paz. De Mexicaanse muziek is buitengewoon divers en kent een breed scala aan muziekstijlen. Het meest bekende muziekgenre is de ranchero, gespeeld door mariachi's. Deze stijl wordt gezien als ouderwets, maar wordt desalniettemin op prijs gesteld en is even populair als moderne muziek. lees verder >>>

bewerk

Bevolking

In Mexico wonen ongeveer 128 miljoen mensen. 90% daarvan heeft Spaans als moedertaal en 10% van de bevolking heeft een indiaanse taal als moedertaal, waaronder Nahuatl, Yucateeks Maya, Zapoteeks, Mixteeks en Purépecha. Het overgrote deel van de Mexicaanse bevolking, zo'n 80%, is mesties, dat wil zeggen een mengeling van Europeaan en Indiaan. 10% van de bevolking is Indiaans en 9% is Europees. De belangrijkste godsdienst is het christendom (94%), waarvan het rooms-katholicisme het meeste aanhang heeft (89%). Een kwart van de Mexicaanse bevolking woont in of vlakbij Mexico-stad. Andere miljoenensteden in Mexico zijn Ecatepec, Guadalajara, Ciudad Nezahualcóyotl, Monterrey, Puebla, Toluca, Léon, Ciudad Juárez en Tijuana. lees verder >>>

overzicht bewerk

Uitgelicht

De decena trágica (tragische tiendaagse) was een staatsgreep gepleegd door generaal Huerta in 1913. Nadat conservatieve troepen Félix Díaz uit de gevangenis hadden bevrijd vonden er tien dagen lang hevige gevechten plaats in Mexico-stad tussen aanhangers van Díaz en het regeringsleger geleid door Huerta. Het bleek echter dat Huerta een samenzwering had gesmeed met Díaz; nadat de meeste regeringsgetrouwe troepen waren gesneuveld, liet hij president Francisco Madero (afbeelding) gevangennemen en dwong hem tot aftreden. Vier dagen later werden hij en zijn vicepresident Pino Suárez of laffe wijze vermoord. De decena trágica zorgde voor een schokgolf in Mexico, zelfs Madero's tegenstanders waren verontwaardigd over het verraad van Huerta. De staatsgreep leidde een nieuwe bloedige fase in de Mexicaanse Revolutie, waarbij Huerta uiteindelijk het onderspit moest delven.

overzicht bewerk

Foto van de maand

De Popocatépetl bij zonsopkomst.

bewerk

Geografie

Mexico ligt in het zuiden van Noord-Amerika. Het land strekt zich meer dan drieduizend kilometer van het noordwesten tot het zuidwesten uit. In het noorden is Mexico tweeduizend kilometer breed, op het smalste punt (Landengte van Tehuantepec) is dat ongeveer 220 kilometer. Mexico ligt tussen de Grote Oceaan aan de ene kant en de Golf van Mexico en Caribische Zee aan de andere kant. Mexico heeft twee opvallende schiereilanden: Yucatán en Neder-Californië. Op Yucatán na is het land bergachtig, met als belangrijkste massief de uit drie delen bestaande Sierra Madre. In Centraal Mexico bevinden zich een aantal vulkanen, waaronder de Popocatépetl en de Piek van Orizaba, met 5650 meter de hoogste berg van het land). Het klimaat van Mexico loopt uiteen van woestijnklimaat in het noorden tot tropisch regenwoudklimaat in het zuiden en gebergteklimaat in het midden.lees verder >>>

bewerk

Economie

Sinds 1982 is Mexico in toenemende mate een neo-liberale vrijemarkteconomie. In 1994 is Mexico toegedreden tot de Noord-Amerikaanse Vrijhandelsorganisatie (NAFTA). Sindsdien is de export met 170% toegenomen. De lonen zijn echter gedaald en de werkgelegenheid is maar weinig gegroeid. De welvaart is erg ongelijk verdeeld; 40% van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Onder economen bestaat onenigheid of Mexico wel of niet als ontwikkelingsland gezien dient te worden. 18% van de Mexicanen werkt in de landbouw, goed voor 4% van het bruto nationaal product. De grootste sector, zowel qua werkgelegenheid als qua aandeel aan het BNP is de dienstverlening. Om de armoede te ontvluchten proberen veel Mexicanen te migreren naar de Verenigde Staten. De munteenheid van Mexico is de Mexicaanse peso. Mexico is een 's werelds grootste producent van zilver en een belangrijk producent van aardolie. Het belangrijkste agrarische exportproduct is maïs. lees verder >>>

bewerk

Mexico-stad

Mexico-Stad (Spaans: Ciudad de México, CDMX) is de hoofdstad van Mexico. De agglomeratie Mexico-Stad beslaat ook delen van de deelstaat Mexico. De metropool is een van de grootste steden ter wereld. Mexico-Stad zelf heeft 8,9 miljoen inwoners maar de agglomeratie ruim 22 miljoen. De stad is in 1325 door de Azteken gesticht als Tenochtitlán op eilandjes in het Texcocomeer. Mexico-Stad ligt in een dal op 2240 meter boven de zeespiegel. De luchtkwaliteit van de stad is dan ook permanent een probleem. lees verder >>>