Wikipedia

Lviv

stad in het westen van Oekraïne

Lviv (Geluidsfragment [lʲβ̞iu̯] (info / uitleg), Oekraïens: Львів) is een stad in het westen van Oekraïne met 732.818 inwoners (2001). Het is daarmee de zevende stad van het land.

Lviv
Plaats in Oekraïne Vlag van Oekraïne
Lviv (Oekraïne)
Lviv
Situering
Oblast Flag of Lviv Oblast.svg Lviv
Coördinaten 49° 51′ NB, 24° 1′ OL
Algemeen
Oppervlakte 171 km²
Inwoners
(2021) 		717.486
(4285 inw./km²)
Hoogte 296 m
Politiek
Burgemeester Andrij Sadovy
Overig
Postcode 79000-
Netnummer 322
Aantal rayons 6
Website city-adm.lviv.ua/
Foto's
Панорама центру Львова.jpg
Portaal  Portaalicoon   Oost-Europa
Het wapen van de oude Poolse stad Lwów met het zilveren kruis van de Orde Virtuti Militari.

Lviv ligt in Galicië aan het riviertje de Poltva, op ongeveer 80 kilometer van de grens met Polen, en is het bestuurlijke centrum van de oblast Lviv. De stad is behalve onder haar Oekraïense naam ook onder een groot aantal andere namen bekend of bekend geweest: Lvov (Russisch: Львов en Armeens: Լվով), Lwów (Pools), Lemberg (Nederlands en Duits), Lemberik (לעמבעריק, Jiddisch), Léopol (Frans), Leopoli (Italiaans) en Leópolis (Spaans) (uit Latijn Leopolis). Deze veelheid aan namen weerspiegelt de bewogen geschiedenis van de stad, die cultuurhistorisch tot de belangrijkste steden van Midden-Europa behoort.

Tot 1939 was de stad een centrum van de Poolse nationale cultuur en het Poolse academische leven. Daarnaast was de stad als hoofdstad van Galicië ook belangrijk voor de West-Oekraïense cultuur en Oekraïense politieke bewegingen. Lviv is een UNESCO City of Literature.

GeschiedenisBewerken

Lviv werd gesticht rond 1250, toen vorst Daniël van Galicië-Wolynië voor zijn zoon Lev een burcht liet bouwen, die diens naam zou dragen. Rond de burcht, die al snel in Poolse handen kwam, groeide een belangrijke handelsnederzetting. Er woonden Polen en Roethenen, maar ook Duitsers, Joden en Armeniërs.

In 1772 kwam Lviv bij de Eerste Poolse Deling aan Oostenrijk. Onder Habsburgs bewind brak een bloeitijd aan: als Lemberg, de hoofdstad van het kroonland Galicië-Lodomerië werd het een van de belangrijkste steden van het Habsburgse rijk. In 1784 kreeg de stad van keizer Jozef II een universiteit, waar in vier talen werd gedoceerd. De Universiteit Lwów was belangrijk voor de wederopwekking van de Poolse cultuur in de negentiende eeuw, naast de Jagiellonische Universiteit van Krakau. Tevens ontstond aan de universiteit het Oekraïense nationalisme.

In 1918 viel Oostenrijk-Hongarije uiteen. De stad werd uitgeroepen tot hoofdstad van het onafhankelijke West-Oekraïne, maar uiteindelijk werd de stad als Lwów weer Pools. Ook onder Polen was het toenmalige Lwów een metropool: er woonden toen 318.000 mensen (1939). Een derde daarvan was joods, ongeveer 60% Pools, 7% was Oekraïens. Het platteland met zijn provinciesteden, rond de Poolstalige regionale hoofdstad, vormde een belangrijk centrum van Oekraïense (Galicische, Roetheense) cultuur, die door de Poolse staat echter onderdrukt werd. Lviv bleef Pools totdat Sovjettroepen, als gevolg van de geheime afspraken uit het Molotov-Ribbentroppact, de stad in september 1939 binnenvielen. De Duitsers vielen op 22 juni 1941 de Sovjet-Unie binnen (Operatie Barbarossa) en bezetten de stad van 1941 tot 1944.

De Tweede Wereldoorlog verliep rampzalig voor de stad: de nazi's - Duitsers zowel als extreem nationalistische Oekraïners - deporteerden en vermoordden het overgrote deel van de Joodse inwoners. Als gevolg van de Duitse inval in Polen was de Joodse bevolking van de stad door joodse vluchtelingen uit Polen van 125.000 tot 160.000 gegroeid. Vanaf december 1941 werden zij gedwongen in een afgezonderd gedeelte van de stad te gaan wonen: het Getto van Lemberg, van waaruit zij werden weggevoerd naar het concentratiekamp Janovska en het vernietigingskamp Bełżec. Slechts 2000 overleefden de Holocaust. Ook de Joodse culturele gebouwen overleefden de oorlog niet. Voor de oorlog kende de stad 45 synagoges, waaronder de Gouden Roos synagoge uit 1582. Deze synagoges werden vrijwel allemaal vernietigd.[1] De uiteindelijke overwinnaar, de Sovjet-Unie, annexeerde in 1945 de oostelijke strook van Polen, maar ook Lwów. De meeste Poolse inwoners werden gedeporteerd en belandden honderden kilometers westelijker, in gebieden die Polen van Duitsland toegewezen kreeg: die van Lviv kwamen met hun culturele en onderwijsinstellingen vooral in Wrocław, het ontruimde eerdere Breslau in Silezië, terecht waaruit de Duitse bevolking was verdreven (zie Verdrijving van Duitsers na de Tweede Wereldoorlog). Onder andere de universiteit van Lwow werd naar Wrocław verhuisd evenals een aantal Pools-nationale monumenten waaronder standbeelden. In plaats van de Polen en Joden kwamen Oekraïense en Russische immigranten naar wat nu Lviv heette. De stad kwam achter het IJzeren Gordijn te liggen en was veel van haar inwoners, haar geheugen en haar contact met de rest van Europa kwijt. De Nationale Ivan Franko-universiteit van Lviv huisvest evenwel nog steeds een meer dan vier eeuwen oude voormalig Poolse universiteit.

Aan het eind van de jaren 80 was Lviv wederom het centrum van de Oekraïense nationale beweging, een rol die de stad tot op vandaag is blijven spelen. Als reactie op aanhoudende pro-westerse Euromaidan-protesten en de Revolutie van de Waardigheid in Kiev verklaarden leden van het regionale parlement zich op 19 februari 2014 onafhankelijk van de centrale regering in Kiev.[2]

Bevolking in 1931Bewerken

Bevolkingssamenstelling naar geloof in Lviv (Lwów), 1931[3]
Rooms-katholiek 198.212 (63,5%)
Joods 75.316 (24,1%)
Grieks-katholiek (Geünieerd) 35.137 (11,3%)
Anders geclassificeerden (Oosters-orthodox, Luthers, Calvinistisch) 3.566 (1,1%)
Totaal 312.231 (100,0%)

BevolkingBewerken

De bevolking, verdeeld naar etnische achtergrond, zag er in 2001 als volgt uit:

Etnische samenstelling in 2001[4]
Etniciteit Aantal
(× 1000)		 Procentueel
Oekraïners 639,0 88,1%
Russen 64,6 8,9%
Polen 6,4 0,9%
Wit-Russen 3,1 0,4%
Joden 1,9 0,3%
Armeniërs 0,8 0,1%
Totaal 725,2 100%

StadsbeeldBewerken

Het historische centrum van Lviv staat sinds 1998 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. De vele bevolkingsgroepen die er gewoond of geheerst hebben, hebben allemaal hun sporen nagelaten in het stadsbeeld. In het centrum staan monumenten in allerlei stijlen: gotiek, barok, classicisme, jugendstil en neostijlen.

BezienswaardighedenBewerken

SportBewerken

Pogoń Lwów werd in de jaren twintig vier keer Pools landskampioen. Karpaty Lvov speelde tussen 1971 en 1980 zeven seizoenen in de hoogste klasse van de Sovjet-Unie. Na de onafhankelijkheid van Oekraïne werd Karpaty Lviv ook een vaste waarde in de Oekraïense Premjer Liha. Intussen werkten ook FK Lviv en FK Roech Lviv zich op tot de hoogste klasse.

Lviv was speelstad tijdens het Europees kampioenschap voetbal 2012. In de Arena Lviv vonden poulewedstrijden plaats. Als gevolg van de Oekraïnecrisis is de topclub Sjachtar Donetsk tijdelijk uitgeweken van Donetsk naar Lviv.

Lviv was enige tijd kandidaat voor de organisatie van de Olympische Winterspelen 2022, maar trok zijn kandidatuur terug voordat de stemming bij het IOC plaatsvond.

PartnerstedenBewerken

De stad onderhoudt een stedenband met vijf Poolse steden:

Daarnaast bestaan stedenbanden met de niet-Poolse steden:

Geboren in LvivBewerken

Externe linksBewerken

Commons heeft mediabestanden in de categorie Lviv.

NotenBewerken

  1. ↑ Zorgdrager, Heleen en Driebergen, Michiel (2012) "Het noodlot van Lemberg". Historisch nieuwsblad, jrg. 21, nr. 5, p. 78-84.
  2. ↑ Lviv scheidt zich af van regering Oekraïne, RTL Nieuws, 19 februari 2014
  3. ↑ Poolse census van 1931
  4. ↑ (ru) Численность и состав населения Львовской области по итогам Всеукраинской переписи населения 2001 года: Львов. Oekraïense volkstelling 2001. Gearchiveerd op 12 augustus 2010.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lviv&oldid=64034779"