Lijst van IOC-landcodes

Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) gebruikt drieletterige afkortingen voor de deelnemende landen en teams, de NOC-codes. Vermeld zijn de codes voor de huidige 206 Nationale olympische comité's, alsmede die voor de neutrale en gelegenheidteams en de voormalige landen. Deze codes worden ook gebruikt voor weergave van de resultaten met toenmalige afwijkende codes.

Veel van de door het IOC gebruikte codes wijken af van de ISO 3166-1. Deze afkortingen worden ook gebruikt door onder andere de organisatie van de Paralympische Spelen, de wereldatletiekbond World Athletics, de wereldzwembond FINA en de organisatie van de Gemenebestspelen. Bijvoorbeeld de FIFA hanteert voor meer dan 20 landen een andere afkorting (al dan niet analoog aan de ISO-afkorting).

Geschiedenis

Op de Winterspelen van 1956 (Cortina d'Ampezzo) en de Zomerspelen van 1960 (Rome) werden voor het eerst drielettercodes gebruikt in de officiële rapporten voor de deelnemende landen. In deze rapporten werd nog veelal de Italiaanse variant gebruikt (bijvoorbeeld GIA voor Japan, afgeleid van Giappone, etcetera). Voor de opvolgende Spelen werd doorgaans de code ook afgeleid van de landsnaam in de eigen taal, bijvoorbeeld Spaans voor Mexico 1968.

Voor aanvang van de Winterspelen in 1972 waren de afkortingen inmiddels gestandaardiseerd door het IOC en hoofdzakelijk afgeleid van de Engelse of Franse landsnaam, al vonden er nadien nog vele wijzigingen plaats. Bijvoorbeeld NED in plaats van HOL voor Nederland vanaf 1992, TPE (Chinees Tapei) voor ROC (Republic of China (Taiwan)), in 1979 aangepast na herintreding van de Volksrepubliek China in de olympische beweging.

Huidige landen

Code	Land/NOC	voormalige gebruikte codes
AFG	Afghanistan	in 1964 AGR, in 1968 AGL (van Spaans Argelia)
ALB	Albanië
ALG	Algerije
AND	Andorra
ANG	Angola
ANT	Antigua en Barbuda
ARG	Argentinië
ARM	Armenië
ARU	Aruba
ASA	Amerikaans-Samoa
AUS	Australië
AUT	Oostenrijk	(van Frans Autriche)
AZE	Azerbeidzjan
BAH	Bahama's
BAN	Bangladesh
BAR	Barbados	in 1964 BAD
BDI	Burundi
BEL	België
BEN	Benin	in 1964 DAY, van 1968-1976 DAH (van Dahomey)
BER	Bermuda
BHU	Bhutan
BIH	Bosnië en Herzegovina	ZS in 1992 BSH
BIZ	Belize	van 1968-1972 HBR (van Frans Honduras britannique)
BLR	Wit-Rusland
BOL	Bolivia
BOT	Botswana
BRA	Brazilië
BRN	Bahrein
BRU	Brunei
BUL	Bulgarije
BUR	Burkina Faso	van 1972-1984 VOL (van Opper-Volta)
CAF	Centraal-Afrikaanse Republiek	in 1968 AFC
CAM	Cambodja	in 1964 CAB, van 1972-1976 KHM (van Khmerrepubliek)
CAN	Canada
CAY	Kaaimaneilanden
CGO	Congo-Brazzaville	in 1964 COB
CHA	Tsjaad	in 1964 CHD
CHI	Chili	WS 1956 + ZS 1960 CIL (van Italiaans Cile)
CHN	China	in 1952 PRC (van Engels People's Republic of China)
CIV	Ivoorkust	(van Frans Côte d'Ivoire) in 1964 IVC, in 1968 CML (van Spaans Costa de Marfil)
CMR	Kameroen
COD	Congo-Kinshasa	in 1968 COK (van Congo-Kinshasa) van 1972-1996 ZAI (van Zaïre)
COK	Cookeilanden
COL	Colombia
COM	Comoren
CPV	Kaapverdië
CRC	Costa Rica	in 1964 COS, WS 1984 CTC
CRO	Kroatië
CUB	Cuba
CYP	Cyprus
CZE	Tsjechië
DEN	Denemarken	ZS 1960 DAN (van Italiaans Danimarca) WS 1968 DIN (van Spaans Dinamarca)
DJI	Djibouti
DMA	Dominica
DOM	Dominicaanse Republiek
ECU	Ecuador
EGY	Egypte	in 1960 RAU (van Italiaans Repubblica Araba Unita) in 1964 UAR (van Engels United Arab Republic) in 1968 RAU (van Spaans República Árabe Unida)
ERI	Eritrea
ESA	El Salvador
ESP	Spanje	van 1956-1964 + WS 1968 SPA
EST	Estland
ETH	Ethiopië	in 1960 + 1968 ETI
FIJ	Fiji	in 1960 FIG (van Italiaans Figi)
FIN	Finland
FRA	Frankrijk
FSM	Micronesië
GAB	Gabon
GAM	Gambia
GBR	Groot-Brittannië	WS 1956-1960 GRB, in 1964 GBI
GBS	Guinee-Bissau
GEO	Georgië
GEQ	Equatoriaal-Guinea
GER	Duitsland
GHA	Ghana	in 1952 GCO
GRE	Griekenland
GRN	Grenada
GUA	Guatemala	in 1964 GUT
GUI	Guinee
GUM	Guam
GUY	Guyana	van 1948-1964 GUI, uitgezonderd ZS 1960 GUA (van Brits-Guiana)
HAI	Haïti
HKG	Hongkong	van 1960-1968 HOK
HON	Honduras
HUN	Hongarije	WS 1956 + ZS 1960 UNG (van Italiaans Ungheria)
INA	Indonesië	in 1952 IHO (van Nederlands-Indië), in 1960 INS
IND	India	tot 1936 als Brits-Indië
IRI	Iran	(van Engels Islamic Republic of Iran) van 1956-1988 IRN, uitgezonderd WS 1968 IRA
IRL	Ierland	(van Frans Irlande)
IRQ	Irak	in 1960 + 1968 IRK
ISL	IJsland	WS 1960 + ZS 1064 ICE
ISR	Israël
ISV	Amerikaanse Maagdeneilanden	(van Frans Îles Vierges (des États-Unis))
ITA	Italië
IVB	Britse Maagdeneilanden	(van Frans Îles Vierges britanniques)
JAM	Jamaica
JOR	Jordanië
JPN	Japan	WS 1956 + ZS 1960 GIA (van Italiaans Giappone) WS 1960 JAP
KAZ	Kazachstan
KEN	Kenia
KGZ	Kirgizië
KIR	Kiribati
KOR	Zuid-Korea	WS 1956, ZS 1960, ZS 1968 + ZS 1972 COR COR werd ook gebruikt op de WS 2018 voor het gezamenlijke vrouwen ijshockeyteam
KOS	Kosovo
KSA	Saoedi-Arabië	(van Engels Kingdom of Saudi Arabia) van 1968-1976 ARS (van Frans Arabie saoudite); van 1980-1984 SAU
KUW	Koeweit
LAO	Laos
LAT	Letland
LBA	Libië	in 1964 LYA, WS 1968 LBY
LBN	Libanon	WS 1960 + ZS 1964 LEB; van 1964-2016 LIB
LBR	Liberia
LCA	Saint Lucia
LES	Lesotho
LIE	Liechtenstein	WS 1956, ZS 1964 + WS 1968 LIC
LTU	Litouwen	WS 1992 LIT
LUX	Luxemburg
MAD	Madagaskar	in 1964 MAG
MAR	Marokko	in 1964 MRC
MAS	Maleisië	van 1964-1988 MAL
MAW	Malawi
MDA	Moldavië	in 1994 MLD
MDV	Maldiven
MEX	Mexico
MGL	Mongolië	WS 1968 MON
MHL	Marshalleilanden
MKD	Noord-Macedonië
MLI	Mali
MLT	Malta	van 1960-1964 MAT
MNE	Montenegro
MON	Monaco
MOZ	Mozambique
MRI	Mauritius
MTN	Mauritanië
MYA	Myanmar	van 1948-1988 BIR (van Frans Birmanie), uitgezonderd 1964 BUR
NAM	Namibië
NCA	Nicaragua	in 1964 NCG, in 1968 NIC
NED	Nederland	WS 1956 OLA (van Italiaans Olanda), WS 1960 NET, WS 1960 PBA (van Italiaans Paesi Bassi), ZS 1964 NLD, van 1968-1988 HOL (Holland)
NEP	Nepal
NGR	Nigeria	ZS 1960 NIG, in 1964 NGA
NIG	Niger	in 1964 NGR
NOR	Noorwegen
NRU	Nauru
NZL	Nieuw-Zeeland	in 1960 + WS 1968 NZE
OMA	Oman
PAK	Pakistan
PAN	Panama
PAR	Paraguay
PER	Peru
PHI	Filipijnen	in 1960 + 1968 FIL (van Italiaans/Spaans Filippine)
PLE	Palestina
PLW	Palau
PNG	Papoea-Nieuw-Guinea	van 1976-1980 NGY, van 1984-188 NGU
POL	Polen
POR	Portugal
PRK	Noord-Korea	(van Engels People's Republic of Korea) ZS 1964 + WS 1968 NKO, 1968 CDN (van Spaans Corea del Norte)
PUR	Puerto Rico	in 1960 PRI, in 1968 PRO
QAT	Qatar
ROU	Roemenië	(van Frans Roumanie); van 1956-2006 ROM, uitgezonderd 1964-1968 RUM (van Rumania)
RSA	Zuid-Afrika	(van Engels Republic of South Africa); van 1960-1972 SAF
RUS	Rusland
RWA	Rwanda
SAM	Samoa	1984-1996 WSM (van West-Samoa)
SEN	Senegal	in 1964 SGL
SEY	Seychellen
SGP	Singapore	tot 2016 SIN
SKN	Saint Kitts en Nevis
SLE	Sierra Leone	in 1968 SLA
SLO	Slovenië
SMR	San Marino	van 1960-1964 SMA
SOL	Salomonseilanden
SOM	Somalië
SRB	Servië
SRI	Sri Lanka	van 1948-1972 CEY (van Ceylon), uitgezonderd ZS 1968 CEI (van Spaans Ceilán)
SSD	Zuid-Soedan
STP	Sao Tomé en Principe
SUD	Soedan
SUI	Zwitserland	(van Frans Suisse), WZ 1956 + ZS 1960 SVI (van Italiaans Svizzera) WS 1960 + ZS 1964 SWI
SUR	Suriname
SVK	Slowakije
SWE	Zweden	WS 1956 + ZS 1960 SVE (van Italiaans Svezia) ZS 1968 SUE (van Spaans Suecia)
SWZ	Swaziland	(van Swaziland, oude naam van Eswatini)
SYR	Syrië	in 1968 SIR (van Spaans Siria)
TAN	Tanzania
TGA	Tonga	in 1984 TON
THA	Thailand
TJK	Tadzjikistan
TKM	Turkmenistan
TLS	Oost-Timor	(van Timor-Leste)
TOG	Togo
TPE	Chinees Taipei	(van Chinees Taipei) van 1956-1960 RCF (Republic of China, Formosa), van 1964-1968 TWN (Taiwan), 1972-1976 ROC (Republic of China)
TTO	Trinidad en Tobago	van 1964-1968 TRT, van 1972-2012 TRI
TUN	Tunesië
TUR	Turkije
TUV	Tuvalu
UAE	Verenigde Arabische Emiraten
UGA	Oeganda
UKR	Oekraïne
URU	Uruguay	in 1968 URG
USA	Verenigde Staten	ZS 1960 SUA (van Italiaans Stati Uniti d'America), ZS 1968 EUA (van Spaans Estados Unidos de América)
UZB	Oezbekistan
VAN	Vanuatu
VEN	Venezuela
VIE	Vietnam	in 1964 VET, van 1968-1976 VNM (feitelijk Zuid-Vietnam)
VIN	Saint Vincent en de Grenadines
YEM	Jemen
ZAM	Zambia	in 1964 NRH (van Noord-Rhodesië)
ZIM	Zimbabwe	van 1960-1972 RHO (van Rhodesië)

Neutrale- en gelegenheidteams

Betreft huidige en voormalige teams.

Code	NOC	extra info
EOR	Olympisch vluchtelingenteam	(van Frans Équipe olympique des réfugiés), ZS 2016 (ROT) + ZS 2020 (EOR)
IOA	Onafhankelijke olympische atleten	ZS 2000 + ZS 2012 + ZS 2016
IOP	Onafhankelijk olympisch deelnemer	ZS 1992 (Joegoslavische deelnemers)
OAR	Olympische Atleten uit Rusland	WS 2018
ROC	Russische ploeg	ZS 2020 + WS 2022
ZZX	Gemengd team op de Olympische Spelen	(Mixed Team: team met sporters uit meerdere landen), ZS 1896-1904
ANZ	Australazië
COR	Korea	gebruikt op de WS 2018 voor het gezamenlijke vrouwen ijshockeyteam van Noord- en Zuid-Korea, eerder ook voor Zuid-Korea (nu KOR)
EUA	Duits eenheidsteam	(van Frans Équipe unifiée d'Allemagne)
EUN	Gezamenlijk team	(van Frans Équipe unifiée / Spaans Equipo Unificado), ZS 1992

Voormalige landen

Code	Land/NOC	voormalige gebruikte codes
AHO	Nederlandse Antillen	in 1960 ATO, in 1964 NAN
BOH	Bohemen
BOR	Noord-Borneo
BWI	West-Indische Federatie	in 1960 + 1968 ANT, in 1964 WID
FRG	Bondsrepubliek Duitsland	WS 1968 ALL (van Frans Allemagne), ZS 1968 ALE (van Spaans Alemania), van 1972-1976 GER
GDR	DDR	in 1968 ADE (van Spaans Alemania Democrática)
MAL	Malakka
SAA	Saarland
SCG	Servië en Montenegro
TCH	Tsjecho-Slowakije	WS 1956 CSL, WS 1960 CZE, ZS 1960 CZS, ZS 1968 CHE
URS	Sovjet-Unie	(van Frans Union des républiques socialistes soviétiques (URSS)), WS 1968 SOV
YAR	Noord-Jemen
YMD	Zuid-Jemen
YUG	Joegoslavië

Bronnen, noten en/of referenties

olympics.com

olympedia.org