Groenbedekker
Een groenbedekker, ook wel dekgewas of vanggewas genoemd, is een gewas dat hoofdzakelijk wordt geteeld om de bodem te beschermen. In de akkerbouw wordt het vaak ingezet om achtergebleven stikstof uit de bodem op te nemen, zodat deze voedingsstof tijdens de winter niet uitspoelt.[1] Daarnaast bedekt het gewas de bodem in de winter, waardoor de kans op erosie aanzienlijk afneemt.[2] Groenbedekkers helpen ook bij het tegengaan van onkruidgroei en winderosie (verstuiving). Bovendien doorwortelt een vanggewas de bouwvoor, wat bodemverdichting helpt voorkomen.
Toepassing
bewerken.jpg)
Omdat het gewas meestal niet wordt geoogst, blijft alle koolstof die de plant uit de lucht haalt achter in de bodem. Bovendien kan de akkerbouwer de opgenomen voedingsstoffen in het voorjaar opnieuw ter beschikking stellen aan het toekomstige teelt door het vanggewas onder te werken. Men spreekt dan over een groenbemester, die de vastgelegde stikstof opnieuw vrijgeeft. Op die manier wordt het vanggewas dus een groenbemester.[3]
Vanggewassen worden vaak in het najaar gezaaid, na de oogst van de hoofdteelt. Deze gewassen kunnen, voordat de winter begint, nog voor voldoende bodembedekking zorgen. Een alternatief is om het vanggewas onder te zaaien tijdens het zaaien van maïs in het voorjaar.
Vanaf 2006 is het verplicht om op zand- en lössgronden direct na de oogst van snijmaïs een vanggewas in te zaaien om uitspoeling tegen te gaan.
Rogge, gerst of andere grassen wordt bijvoorbeeld op stuifgevoelige grond in de bloembollenteelt gebruikt. Dit gewas wordt dan ruim voor de opkomst van het eigenlijke gewas, de bloembolgewassen, doodgespoten en sterft dan langzaam af, waardoor de bodem er nog lang bescherming van geniet.[4]
In sommige landen probeert men om de inheemse flora in te zetten als dekgewas, om zo delen van de bedreigde vegetatie weer een kans te geven. In Zuid-Afrika heeft men dat bijvoorbeeld als mogelijkheid onderzocht met inzet van soorten uit de fynbos- en renosterveld-vegetatie rond de wijngaarden in de streek van Stellenbosch. Het experiment was echter niet erg succesvol.[5]
Voorbeelden van vanggewassen
bewerken- Winterrogge;
- Bladrammenas;
- Gele mosterd;
- Bladkool;
- Gras, vooral Westerwolds raaigras;
- Een mengsel van bovenstaande;
- Italiaans raaigras (bij het onderzaaien van maïs);
- Engels raaigras (bij het onderzaaien van maïs).
Gewasbescherming
bewerkenEen vanggewas kan organismen, zoals insecten en aaltjes lokken en er zo voor zorgen dat het hoofdgewas niet of minder aangetast wordt. Zo wordt bladrammenas ingezet bij de bestrijding van het bietencystenaaltje en aardappelmoeheid.
Zie ook
bewerken- ↑ Vanggewassen en groenbemesters. wiki.groenkennisnet.nl. Geraadpleegd op 19 april 2025.
- ↑ Groenbedekkers | B3W Community. www.b3w.vlaanderen.be. Gearchiveerd op 20 mei 2024. Geraadpleegd op 19 april 2025.
- ↑ Dillen, J. (2023). Vanggewas wordt groenbemester. Infofiche Begeleidingsdienst Betere Bodem- en Waterkwaliteit (B3W), versie 1, publicatiedatum: januari 2023, 2p.
- ↑ Bijlage I bij de beslissing op bezwaar dd. 29 april 2011 inzake Roundup Evolution (11228 N) WGGA W5. Gearchiveerd op 23 juni 2023. Geraadpleegd op 21 september 2016.
- ↑ (en) Evaluation of Indigenous Fynbos and Renosterveld Species for Cover Crop Management in the Vineyards of the Coastal Wine Grape Region, South Africa, J.C. Fourie.