Wikipedia

Gebruiker:JakobHosp/Kladblok/Zwagermieden

< Gebruiker:JakobHosp/Kladblok

[1][2]De Zwagermieden is een weidegebied in de Nederlandse provincie Friesland en is eigendom van Staatsbosbeheer en een aantal boeren. Het waterrijke gebied wordt begrensd door de Petsloot, de Kollumerzwaagstervaart, Easterbroeksterwei en de Miedwei en bestaat uit laaggelegen veen en klei-op-veen.[3] Het gebied ligt op en aan de noordelijke flank van het Drents Plateau op de overgang van het oudere zandlandschap naar het jongere vveen en kleilandschap. Het gebied is aangewezen voor (agrarische) natuurontwikkeling en bevat naast percelen van Land van Ons ook een in 2004 nieuw aangelegd SBB Natuurreservaat. Mogelijk dat dit reseveraat gerealiseerd is via de ruilverkaveling Kllumerland. Samen met Lauwersmeer, Houtwiel, Ottema-Wiersma reservaat en Groote Wielen complex maakt het onderdeel van van een natte as van natuurgebieden. In het centrum van het gebied liggen een paar broekbosjes. De plassen zijn begin vorige eeuw drooggelegd[4].

Vroeger liep in de Zwagermieden het stroomdal van de Oude Zwemmer, een waterloop ten noordoosten van de Zwagermieden die in de Petsloot uitkomt. In het natuurgebied zijn nog sporen te vinden van vier plassen die hier vroeger lagen. Zoals het moeras De Brekken aan de Petsloot.

Geologie, Prehistorie, Landschaphistorie

bewerken

De Ondergrond werd gevormd in het Saalien of Drenthien (370.000-130.000 jaar geleden) toen het landijs heel Noord West Europa bedekte en tot Midden Nederland kwam. Bij deze voorlaatste ijstijd lag 300m landijs op Noord-Nederland waarbij het Drents Plateau, de Hondsrug en de oerbeekdalen als de Hunze en Drentse Aa door het smeltwater ontstaan zijn een dikke keileemlaag afkomstig van het landijs. Bij de laatste ijstijd 20.000 jaar geleden bereikt het landijs Zwagermieden niet en ontstaat een duinlandschap en stuifzanden zoals de Friese Wouden met hun zandafzettingen. In de laatste ijstijd, het Weichselien ontstonden pingo’s of vorstheuvels doordat grote concentraties water in de ondergrond bevroren (permafrost). Ondergronds water zette door bevriezing uit en vormde een grote ijslens en de bovenliggende grond werd opgetild tot een heuveltje. Toen het klimaat weer warmer werd tijdens het [Holoceen] smolt het ijs en vormde een wal rond het nu ontstane meer. De oude Beekdalen werden opgevuld met dekzand. 2000 jaar terug is alle koude weg en tijdens het interglaciaal komt de zee omhoog en verdwijnt de Noordwesthoek van Europa onder hoogveen. Het gebied is dan kwelder en wordt niet bewoond[5].

Middeleeuwen

bewerken

Tijdens de Grote Ontginning komen de nieuwe bewoners vanuit de kleigebieden via de toen ontstane beeklopen en veenriviertjes het gebied in. Sinds de 13e eeuw wordt turf gewonnen uit Zwagermieden dat tijdens het interglaciaal ontstaan is. Rondom 1400 verdwijnt de bewoning van de nu lagere mieden naar de dan hogere zandruggen[6]. Tegen het einde van de Middeleeuwen was de ontgining voltooid. Mieden zijn laaggelegen hooilanden die niet bemest werden omdat ze vaak ver van de boerderij lagen[7] [8] [9].

Na de Gouden Eeuw

bewerken

Door afgraven van het veen en door inklinking is de bewoning verschoven naar de zandruggen en liggen de Mieden lager en zijn veel natter door ontwatering waardoor alleen hooi gewonnen wordt in de drogere zomer. Na de 18e eeuw wordt ook het veen onder de kleilaag gewoonen en daar wijzen de verlande petgaten met riet en de wijken en kanalen op[10].

Waar nu rietvelden zijn lagen vroeger petgaten lagen waar in de 19e eeuw nog turf gewonnen werd. De boerderijen stonden met het bijbehorende vee en bouwland in het dropslint Zwaagwesteinde, Kollumerzwaag Driesum, Westergeest en De Triemen. Sinds 1800 is het veenweidegebiede weing veranderd. Na de turfwinnning was het veenweidegebied eigenlijk alleen nog maar geschikt als hooiland. In de 20ste eeuw is het gebied rondom "De Dolle" in beheer geweest als weideperceel en hooiland en kent weinig kruiden[11]. De Oude of kleine Zwemer liep vol in dit gebied bij hoog water. Het is een stroom vanuit de middeleeuwen gevoed met zoutwater en voor de middeleeuwen werd de Zwemmer gevoed met zoet water uit het veen. Wat hoog lijkt in het gebied is laag geweest. De klei rug is een kreekrug van vroeger dat vroeger vlak geweest moet zijn geweest. In 1926 is er een weg, een dijk en een sloot aangelegd waardoor het aan het einde van een watergebied is komen te liggen. Met de aanleg van het kanaal konden in 1910 de overige plassen droog gelegdeggen. Het veenweidegebied van de Zwagermieden is heel anders dan het veenweidegebied in Holland.

Infrastructuur, 20ste eeuw, Bodem, Ruilverkavelingen, Natuurbeleidspland

bewerken

Begin jaren '30 werd de ontsluitingsweg de Miedwei aangelegd. De aanleg van greppels zorgde voor verdroging en ontwatering. De grond is knipklei die slecht geschikt is akkerbouw. Het is klei die niet droog wil worden als het nat is en die snel verzuurd. De bodem bevat klei, zand en veen. Op 80cm diepte is vaak keileem aanwezig afkomstig uit de ijstijd en deze keileem is vaak zichtbaar bij sloottaluds. In de jaren zeventig werd 180 hectare aangewezen als natuurgebied en onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur. [12].[13][14] [15] De Zwagermieden is een dal met veengrond tussen twee zandopduikingen van de Friese wouden. De veengrond kan wel zes meter gedaald zijn. 

==Natuurbeleidsplan, Ecologische Hoofdstructuur ==

In 1990 kwam het Natuurbeleidsplan uit. Ruilverkavlingen Kollumerland, Twijzel-Buitenpost en herinrichting Achtkarspelen-Zuid. In 1991 is door de FFF dit gebied geinventariseerd voor tweede tranche relatienota/NBP omdat in de Zwagermieden reservaats en beheersgebieden aangewezen moeten worden. Zwagermieden valt onder ruilverkaveling Kollumerland.


Flora

bewerken

Het landschap van Zwagermieden is al honderden jaren niet aangetast en ook de flora is hier van oudsher aanwezig zonder grootschalige inzaaing met bijzondere planten als Stijve moerasweegbree, kleinste egelskop[16]. De Zwagermieden is een bolwerk voor de Welriekende agrlmonie[17][18]..

Bouwplan

bewerken

Het land wordt extensief gebruikt als wei- en hooiland en enkele boerenpercelen dienen nog als aardappel- en maïsland. De Zwagermieden is vooral een vogelgebied dat volloopt door de Zwemmer. Op het land grazen 20 kleine geharde Ierse Dexter koeien, een ras van ongeveer een meter hoog en voldoen aan ‘Agrarisch met waarden – open gebied’. In het voorjaar wordt de waterstand verhoogd om een plas dras situatie te creeren en zal eind juni gemaaid gaan worden gevolgd door begrazing met koeien en bemesting met vaste mest. De Greppels worden 'verslenkt' en robuster om het water vast te houden. Er zijn nu smalle zwartstroken met niet inheemse bloemen gemaakt. De bedoeling was om voor de kievit zwarte grond met mais aan te legggen omdat kievit veel op akkerland zit. Omdat de jongen daar niet op kunnen groeien is het nut beperkt. Maaisel uit SBB beheerd gebied wordt aangebracht in vijf stroken in het gebied. De bedoeling is dat er ook percelen gehooid gaan worden terwijl hooien steeds minder gebruikelijk is in Nederland. Mogelijk dat ingeschreven wordt op pakketten als reguliere plasdras, greppel-plasdras, kruidenrijk grasland, ruige mest, legselbeheer en grasland met rust periode.


Categorie:Geografie van Friesland Categorie:Landschapsmonument Categorie:Natuurgebied in Friesland Categorie:Polder in Friesland Categorie:Provinciaal landschap

212-De Zwagermieden is een weidegebied in de Nederlandse provincie Friesland


https://nl.wikipedia.org/wiki/Speciaal:Voorvoegselindex?prefix=Ahospers%2FKladblok%2F&namespace=2

Mee bezig
Aan deze pagina of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gebruiker:JakobHosp/Kladblok/Zwagermieden&oldid=67049763"