Gebruiker:Arjuno3/Geografie van Indonesië
Indonesië is een archipelstaat in Zuidoost-Azië, gesitueerd tussen de Indische Oceaan en de Stille Oceaan. De Indonesische archipel strekt zicht uit over een afstand van 5120 km van oost naar west en 1760 km van noord naar zuid,[1] en bestaat uit duizenden eilanden —de genoemde aantallen variëren van 13.466 tot 18.307 eilanden— waarvan er 922 permanent door mensen worden bewoond.[2][a] De vijf belangrijkste eilanden zijn: Sumatra, Java, Borneo (Kalimantan), Sulawesi en Nieuw-Guinea (Papua). Daarnaast bezit het land twee belangrijke eilandgroepen, de Kleine Soenda-eilanden (Nusa Tenggara) en de Molukken (Maluku), en zestig kleinere eilandgroepen. Vier van de grotere eilanden worden gedeeld met andere landen: Borneo met Maleisië en Brunei; Sebatik, dat zich aan de noord-oostkust van Borneo bevindt, met Maleisië; Timor met Oost-Timor; en het eiland Nieuw-Guinea wordt gedeeld met Papua New Guinea.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Map_of_Indonesia_Demis.png/400px-Map_of_Indonesia_Demis.png)
Indonesië heeft een oppervlakte van 1.904.569 km², inclusief 93.000 km² aan inlandse zeegebieden (zeestraten, baaien en andere watergebieden). Met inbegrip van de erkende territoriale wateren beslaat het totale oppervlakte (land en zee) van Indonesië ongeveer 5 miljoen km². De Indonesische regering claimt bovendien een exclusieve economische zone, waarmee het totale oppervlak ongeveer 7,9 miljoen km² zou beslaan.[6][7]
Geologisch gezien is Indonesië een transcontinentaal land dat bestaat uit eilanden die deel uitmaken van Azië en Australië. Gedurende het Pleistoceen waren de Grote Soenda-eilanden (Borneo, Sulawesi, Java en Sumatra) verbonden met het Aziatische vasteland, terwijl Nieuw-Guinea verbonden was met Australië.[8][9] Door de zeespiegelstijging aan het eind van het Pleistoceen ontstonden de Straat Karimata, Javazee en Arafurazee die de eilanden van het vasteland scheidden.
Geologie
bewerkenEen aantal van de belangrijkste eilanden —Sumatra, Java, Madura en Borneo— bevindt zich op de Soendaplaat.[b] Deze eilanden worden (samen met Sulawesi) ook wel aangeduid als de Grote Soenda-eilanden. In het uiterste oosten van Indonesië ligt Nieuw-Guinea, dat zich op de Australische Plaat bevindt. De zee boven het continentaal plat van Soenda en Sahul[c] heeft een gemiddelde diepte van minder dan 300 m. Tussen beide continentale platten liggen Sulawesi, de Kleine Soenda-eilanden en de Molukken die een tweede eilangroep vormen, omgeven door veel diepere zeeën die een diepte van 4500 m kunnen bereiken.
Het eiland Sulawesi bevindt zich op drie verschillende tektonische microplaten: de Bandaplaat, Molukkenplaat en Soendaplaat. De beweging van deze platen heeft een verhoogde seismische en vulkanische activiteit tot gevolg, met name in het noordoostelijke deel van het eiland, en heeft geleid tot de vorming van vulkanen in Noord-Sulawesi en eilandbogen als de Sangihe- en Talaudeilanden, ten zuidwesten van de Filipijnentrog.[13][14][15]
De Kleine Soenda-eilanden bestaan uit twee enigszins parallel lopende eilandbogen die zich oostwaarts uitstrekken van Bali naar de zuidelijke Molukken. De binnenste boog is een voortzetting van de Alpidegordel en wordt gevormd door bergen en vulkanen die zich uitstrekken van Sumatra via Java, Bali naar Flores en eindigen in de vulkanische Banda-eilanden. Samen met de Kai-eilanden, Tanimbar-eilanden en andere kleine eilanden in de Bandazee, bezitten de Banda-eilanden het kenmerkende mengsel van Aziatisch en Australaziatisch planten- en dierenleven van het Wallaceagebied.[16] De buitenste boog van de Kleine Soenda-eilanden is een geologische voortzetting van de keten van kleine eilanden ten zuid-westen van Sumatra en bestaat uit Nias, Mentawai en Enggano. Deze keten verdwijnt onder het zeeoppervlak ten zuiden van Java en komt weer aan de oppervlakte in vorm van de bergachtige eilanden Soemba en Timor.
De Molukken liggen op vier verschillende tektonische platen en zijn daarmee geologisch gezien een van de meest complexe Indonesische eilandgroepen. Ze bevinden zich in het noordoosten van de Indonesische archipel en worden in het noorden begrensd door de Filipijnenzee, in het oosten door Nieuw-Guinea, in het zuidwesten door de Kleine Soenda-eilanden en in het zuiden door de Bandazee. De grootste eilanden van deze groep zijn Halmahera, Seram en Buru, die allen steil oprijzen uit een zeer diepe zee en een unieke Wallacea-vegetatie bezitten.[17] Dit abrupte reliëfpatroon, van diepe zee naar hoge bergentoppen, betekent ook dat er maar weinig vlakke kuststroken zijn. De convergentie tussen de Bandaplaat en de Australische Plaat leidde tot de vorming van de Bandaboog, een keten van vulkanische eilanden.[18][19] In het zuiden van de Bandazee bevindt zich de Weberdiepte, met 7,2 km onder de zeespiegel een van de diepste punten van de Indonesische archipel.[20][21]
Volgens geomorfologen maakte het eiland Nieuw-Guinea vroeger deel uit van het Australische continent: beiden liggen op de Sahulplaat en waren gedurende de Laatste ijstijd door een landbrug met elkaar verbonden.[22][23] De tektonische beweging van de Australische plaat leidde tot de vorming van hoge, besneeuwde bergtoppen langs de centrale oost-westgraat van het eiland Nieuw-Guinea, met warme, vochtige alluviale vlaktes langs de kusten.[24] Het Centrale hoogland van Nieuw-Guinea strekt zich over een lengte van meer dan 650 km van oost naar west uit en vormt de bergachtige ruggegraat die het noordelijke en zuidelijke deel van het eiland van elkaar scheidt.[25][26]
Tektonische processen en vulkanisme
bewerkenDe meeste grotere eilanden van Indonesië zijn bergachtig. Op Sumatra, Java, Bali, Lombok, Sulawesi en Seram bereiken de bergtoppen een hoogte van 2000 tot 3000 m.[27] De hoogste bergen van het land bevinden zich in het Jayawijaya- en Sudirmangebergte in Papoea, op het eiland Nieuw-Guinea. De hoogste top, Puncak Jaya of Carstenszpyramide (4884 m), ligt in het Sudirmangebergte. Een reeks vulkanen strekt zich uit van Sumatra tot de Kleine Soenda-eilanden,[28] en loopt vervolgens door via de Banda-eilanden in de Molukken naar het noordoosten van Sulawesi. Van de 400 vulkanen in Indonesië zijn er ongeveer 150 actief.[29] Twee van de krachtigste vulkaanuitbarstingen in de recente wereldgeschiedenis vonden plaats in Indonesië; in 1815 de eruptie van Tambora in Soembawa, die minstens 71.000 doden tot gevolg had, en in 1883 de uitbarsting van de Krakatau waardoor 36.000 doden vielen.[30][31] Hoewel de vulkanische as van erupties de bodemvruchtbaarheid kan verhogen, kunnen de asregens de landbouwgewassen ook beschadigen en de landbouwproductie in sommige gebieden onvoorspelbaar maken. De Merapi op Java is een van de actiefste vulkanen van Indonesië en wordt aangemerkt als een van de zogeheten Decenniumvulkanen, een categorie vulkanen die nauwgezet wordt gevolgd vanwege het potentiële gevaar dat ze vormen voor de omringende bevolking.[32]
Indonesië heeft een relatief grote tektonische en vulkanische activiteit. Het land ligt in het convergentiegebied van verschillende tektonische platen: de Euraziatische, Indo-Australisch, Pacifische en Filipijnse Plaat. De Soenda-megasubductiezone (Sunda megathrust) is een 5500 km lange subductiezone waar de Indo-Australische plaat onder de Birmaplaat en Soendaplaat schuift en zich vanaf Myanmar in het noorden uitstrekt langs de westkust van Sumatra en de zuidkust van Java en de Kleine Soenda-eilanden. Dit tectonische proces heeft geleid tot de vorming van de Soendatrog en de Soendaboog, een keten van vulkanen op Sumatra, Java en de Kleine Soenda-eilanden.[33] Een groot aantal zware aardbevingen vond plaats langs de Soenda-subductiezone, waaronder de zeebeving van 2004 en de verwoestende tsunami die bijna 230.000 doden tot gevolg hadden.[34][35]
Het Noordelijke deel van Sulawesi en de Molukken ligt op de convergentie tussen de Soendaplaat en de Molukkenplaat, een actieve tectonische zone die vulkanische bergketens heeft gevormd, als de Sangihe- en Talaudeilanden.[36] De Noordelijke Molukken en Westelijk Nieuw-Guinea bevinden zich in het gebied waar de Vogelkopplaat, Filipijnse Plaat en Carolineplaat elkaar raken. Het is een seismisch actief gebied waar regelmatig zware aardbevingen voorkomen, zoals die van 2009 in West-Papoea met een magnitude van 7,6 Mw.[37][38][39]
Klimaat
bewerkenDoor zijn ligging langs de evenaar heeft Indonesië het hele jaar een betrekkelijk gelijkmatig klimaat.[40] Het land kent twee seizoenen: het regenseizoen loopt van november tot maart en het droge seizoen van april tot oktober, maar de verschillen in neerslag en temperatuur zijn over het algemeen niet erg groot.
Een aantal regio's, als Borneo en Sumatra, vertonen slechts een licht verschil in temperatuur en neerslag tussen de twee seizoen, terwijl andere regio's, als Nusa Tenggara, een aanzienlijk groter verschil in neerslag vertonen en periodes van duidelijke droogte kennen in het droge seizoen en overstromingen in het regenseizoen. Indonesië heeft over het algemeen een overvloedige neerslag, vooral in West-Sumatra, Noord- en West-Kalimantan, west-Java en westelijk Nieuw-Guinea.
Delen van Sulawesi en een aantal eilanden dat wat dichter bij Australië ligt, als Soemba en Timor, zijn droger, maar dat zijn uitzonderingen. Het gelijkmatig warme zeewater dat 81% van Indonesië's oppervlakte beslaat, zorgt ervoor dat de landtemperaturen vrij constant blijven.[40] De kustvlaktes hebben een gemiddelde temperatuur van 28 °C, de berggebieden in het binnenland een gemiddelde van 26 °C, dalend tot 23 °C in de hoger gelegen bergstreken.[40] De relatieve vochtigheid varieert van 70 tot 90%.
De wind is over het algemeen matig en meestal voorspelbaar. De moesson waait gewoonlijk van juni tot oktober uit het zuiden en oosten, en van november tot maart uit het noordwesten. Tyfoons en grootschalige zware stormen komen niet vaak voor in de wateren van Indonesië; het grootste gevaar voor zeelieden wordt veroorzaakt door de snelle zeestromingen die in zeestraten voorkomen, zoals de Straat Lombok en Straat Sape.
Het grootste deel van Indonesië heeft een tropisch klimaat dat wordt gedomineerd door het tropisch regenwoudklimaat dat op alle grote eilanden van Indonesië te vinden is. Daarnaast bestaat het tropisch moessonklimaat, dat voornamelijk heerst langs de noordkust van Java en de zuid- en oostkust van Sulawesi en Bali. Het tropisch savanneklimaat wordt aangetroffen op geïsoleerde locaties in Midden-Java, het laagland van Oost-Java, de zuidkust van Papoea en op de kleinere eilanden ten oosten van Lombok.
In de hoger gelegen delen van Indonesië, tussen 1300-1500 meter boven zeeniveau, heerst een koeler klimaattype. In hooglandgebieden, grenzend aan de regenwoudklimaattypen, heerst een oceanisch klimaat (Köppen Cfb) met een vrij uniforme neerslag het hele jaar door, terwijl een subtropisch hooglandklimaat (Köppen Cwb) heerst in de hooglandgebieden met een meer uitgesproken droog seizoen, grenzend aan gebieden met tropische moesson- en savanneklimaattypen.
Boven de 3000 meter heerst een koud, subpolair klimaat, waar vorst en af en toe sneeuw kunnen voorkomen. Het subpolaire oceanische klimaat (Köppen Cfc) heerst tussen 3000 en 3500 meter boven zeeniveau en wordt aangetroffen op de hellingen van de hoogste bergtoppen van Indonesië waar het de overgang vormt tussen oceanische en toendraklimaattypen. Het toendraklimaat (Köppen ET) heerst boven de 3500 meter, op de hoogste bergtoppen van Indonesië, inclusief de permanent besneeuwde toppen in Papoea. In dit klimaatregime zijn de gemiddelde maandtemperaturen lager dan 10°C en is de maandelijkse neerslag uniform.
Klimaatverandering
bewerkenDoor de opwarming van de aarde worden een aantal nieuwe trends zichtbaar in het klimaat van Indonesië. De laatste drie decennia is in Indonesië een temperatuurstijging van 0,2% tot 0,3% per decennium gemeten. Als deze trend doorzet wordt een gemiddelde temperatuurstijging verwacht van 0,9-2,2 °C rond 2060 en 1,1-3,2 °C rond 2100.[41][42]
Ecologie
bewerkenIndonesië maakt deel uit van twee terrestrische ecozones: het Oriëntaals of Indomaleisisch gebied en het Australaziatisch gebied. Deze ecozones zijn verdeeld in drie bioregio's, i.e. grootschalige indelingen van het aardoppervlak gebaseerd op historische en evolutionaire verdelingspatronen van planten- en diersoorten, te weten Soendaland, Wallacea en Nieuw-Guinea. De eilanden van de Indonesische archipel westelijk van de zogeheten Wallacelijn horen bij de bioregio Soendaland, waartoe ook Brunei en Maleisië horen. De flora in deze bioregio is van indomaleisische oorsprong en er komt een groot aantal grote zoogdieren voor, waaronder de neushoorn, Aziatische olifant, tijger en diverse apensoorten. Oostelijk van de Wallacelijn bevinden zich de eilanden die deel uitmaken van de bioregio Wallacea, een overgangsgebied tussen Azie en Australie. De flora heeft grotendeels een Indomaleisische oorsprong, vermengd met Australaziatische elementen. De reptielen en de vogels zijn voornamelijk van Australische oorsprong, terwijl grote zoogdieren ontbreken. De bioregio Nieuw-Guinea, waartoe ook de Aru-eilanden kan worden gerekend, was gedurende de ijstijden door een landbrug met Australië verbonden. De flora van Nieuw-Guinea is voornamelijk van Aziatische origine maar heeft ook veel Australaziatische elementen. De fauna is grotendeels vergelijkbaar met die van Australië.
Borneo (744.108 km²) is het op twee na grootste eiland ter wereld[d] en bezit een inheemse vegetatie die grotendeels bestaat uit laaglandregenwoud, hoewel hiervan inmiddels een belangrijk deel is gekapt, waarbij de overgebleven fauna steeds verder wordt teruggedrongen in het hooglandregenwoud in het binnenland.[43][44] De eilanden van de Noord-Molukken, de oorspronkelijke specerijeneilanden, hebben een afzonderlijke ecoregio die bekend staat als de regenwouden van Halmahera.[45] Een aantal eilanden voor de kust van Nieuw-Guinea hebben ook specifieke biogeografische kenmerken, waaronder de kalksteeneilanden van Biak, bij de ingang van de grote Geelvinkbaai aan de noordwestkant van het eiland.[46][47]
Biodiversiteit
bewerkenTijdzones
bewerkenIndonesië is vanwege zijn uitgestrekheid (5120 km van oost naar west) ingedeeld in drie tijdzones:
- West-Indonesische Tijd (Indonesisch: Waktu Indonesia Barat/WIB): UTC+7. WIB is van kracht op de eilanden Sumatra, Java, en de provincies West-Kalimantan en Midden-Kalimantan.
- Centraal-Indonesische Tijd (Waktu Indonesia Tengah/WITA): UTC+8. WITA is van kracht op de eilanden Sulawesi, Bali, en de provincies Oost-Nusa Tenggara, West-Nusa Tenggara, Oost-Kalimantan en Zuid-Kalimantan.
- Oost-Indonesische Tijd (Waktu Indonesia Timur/WIT): UTC+9. WIT is van kracht in de provincies Maluku, Noord-Molukken, Papoea, West-Papoea, Zuidwest-Papoea, Zuid-Papoea, Centraal-Papoea en Hoogland-Papoea.
Bestuurlijke indeling
bewerkenIndonesië is verdeeld in 38 provincies die een bestuurlijke tussenlaag vormen tussen de centrale overheid en de regentschappen en stadsgemeentes. In 1999 telde het land nog 26 provincies en sindsdien zijn er twaalf bijgekomen door afsplitsingen van bestaande provincies: Noord-Molukken, West-Papoea, Banten, Bangka-Belitung, Gorontalo, Riau-eilanden, West-Sulawesi, Noord-Kalimantan (2012) en sinds 2022 Centraal-Papoea, Hoogland-papoea, Zuid-Papoea en Zuidwest-Papoea.[48][49] Negen provincies —Atjeh, Jakarta, Yogyakarta, Papoea en West-Papoea, Centraal-Papoea, Hoogland-papoea, Zuid-Papoea en Zuidwest-Papoea— hebben een speciale status met een grotere mate van autonomie ten aanzien van de centrale overheid en grotere wetgevende voorrechten dan de andere provincies. Atjeh heeft het privilege om sommige aspecten van een eigen rechtssysteem te creëren en heeft daar in 2003 een vorm van sharia ingevoerd.[50] Yogyakarta kreeg een speciale status toegekend uit erkenning voor de sleutelrol die het toenmalige sultanaat speelde bij het ondersteunen van de republikeinen tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog en haar bereidheid om zich bij de onafhankelijke republiek Indonesië aan te sluiten.[e] Papoea, voorheen Irian Jaya, kreeg in 2001 een speciale autonome status en werd in 2003 opgesplitst in Papoea en West-Papoea,[51][52] en in 2022 verder opgedeeld tot een totaal van zes provincies. Jakarta heeft een speciale status als hoofdstad van het land (Daerah Khusus Ibukota, DKI).
Provincies
bewerkenWapen | Provincie | Afk. (ind.) |
ISO[56] | Provincie-hoofdstad | Bevolking (2022)[57] | Oppervl. (km²) | Bev.- dichtheid per km² (2022) |
Geografische eenheid | Aantal steden (kota) |
Aantal regent schappen (kabupaten) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Atjeh | Aceh | ID-AC | Banda Aceh | 5.407.900 | 56.835 | 95 | Sumatra | 5 | 18 | |
Bali | Bali | ID-BA | Denpasar | 4.415.100 | 5.590 | 790 | Kleine Soenda-eilanden | 1 | 8 | |
Bangka-Belitung | Babel | ID-BB | Pangkalpinang | 1.494.600 | 16.690 | 90 | Sumatra | 1 | 6 | |
Banten | Banten | ID-BT | Serang | 12.252.000 | 9.353 | 1.310 | Java | 4 | 4 | |
Bengkulu | Bengkulu | ID-BE | Bengkulu | 2.060.100 | 20.128 | 102 | Sumatra | 1 | 9 | |
Centraal-Java | Jateng | ID-JT | Semarang | 37.032.400 | 34.337 | 1.078 | Java | 6 | 29 | |
Centraal-Kalimantan | Kalteng | ID-KT | Palangka Raya | 2.741.100 | 153.444 | 18 | Kalimantan | 1 | 13 | |
Centraal-Papoea | Papua Tengah | ID-PT | Nabire | 1.431.000 | 61.073 | 23 | Westelijk Nieuw-Guinea | 1 | 8 | |
Centraal-Sulawesi | Sulteng | ID-ST | Palu | 3.066.100 | 61.606 | 50 | Sulawesi | 1 | 12 | |
Gorontalo | Gorontalo | ID-GO | Gorontalo | 1.192.700 | 12.025 | 99 | Sulawesi | 1 | 5 | |
Hoogland-Papoea | Papua Pegunungan | ID-PE | Wamena (Jayawijaya) | 1.430.500 | 51.213 | 28 | Westelijk Nieuw-Guinea | 0 | 8 | |
Jakarta | DKI | ID-JK | Jakarta[f] | 10.680.000 | 661 | 16.158 | Java | 5 | 1 | |
Jambi | Jambi | ID-JA | Jambi | 3.631.100 | 49.027 | 74 | Sumatra | 2 | 9 | |
Lampung | Lampung | ID-LA | Bandar Lampung | 9.176.600 | 33.570 | 273 | Sumatra | 2 | 13 | |
Molukken | Maluku | ID-MA | Ambon | 1.881.700 | 46.158 | 41 | Molukken | 2 | 9 | |
Noord-Kalimantan | Kaltara | ID-KU | Tanjung Selor | 727.800 | 70.101 | 10 | Kalimantan | 1 | 4 | |
Noord-Molukken | Malut | ID-MU | Sofifi | 1.319.300 | 32.999 | 40 | Molukken | 2 | 8 | |
Noord-Sulawesi | Sulut | ID-SA | Manado | 2.659.500 | 14.500 | 183 | Sulawesi | 4 | 11 | |
Noord-Sumatra | Sumut | ID-SU | Medan | 15.115.200 | 72.461 | 209 | Sumatra | 8 | 25 | |
Oost-Java | Jatim | ID-JI | Surabaya | 41.150.000 | 48.037 | 857 | Java | 9 | 29 | |
Oost-Kalimantan[g] | Kaltim | ID-KI | Samarinda | 3.859.800 | 126.981 | 30 | Kalimantan | 3 | 7 | |
Oost-Nusa Tenggara | NTT | ID-NT | Kupang | 5.466.300 | 46.447 | 118 | Kleine Soenda-eilanden | 1 | 21 | |
Papoea | Papua | ID-PA | Jayapura | 1.035.000 | 82.681 | 13 | Westelijk Nieuw-Guinea | 1 | 8 | |
Riau | Riau | ID-RI | Pekanbaru | 6.614.400 | 89.936 | 74 | Sumatra | 2 | 10 | |
Riau-archipel | Kepri | ID-KR | Tanjung Pinang | 2.179.800 | 8.270 | 264 | Sumatra | 2 | 5 | |
West-Java | Jabar | ID-JB | Bandung | 49.405.800 | 37.045 | 1.334 | Java | 9 | 18 | |
West-Kalimantan | Kalbar | ID-KB | Pontianak | 5.541.400 | 147.037 | 38 | Kalimantan | 2 | 12 | |
West-Nusa Tenggara | NTB | ID-NB | Mataram | 5.473.700 | 19.676 | 278 | Kleine Soenda-eilanden | 2 | 8 | |
West-Papoea | PB | ID-PB[h] | Manokwari | 561.403 | 60.275 | 9 | Westelijk Nieuw-Guinea | 0 | 7 | |
West-Sulawesi | Sulbar | ID-SR | Mamuju | 1.458.600 | 16.595 | 88 | Sulawesi | 0 | 6 | |
West-Sumatra | Sumbar | ID-SB | Padang | 5.640.600 | 42.120 | 134 | Sumatra | 7 | 12 | |
Yogyakarta | DIY | ID-YO | Yogyakarta | 3.761.900 | 3.171 | 1.186 | Java | 1 | 4 | |
Zuidoost-Sulawesi | Sultra | ID-SG | Kendari | 2.701.700 | 36.160 | 75 | Sulawesi | 2 | 15 | |
Zuid-Kalimantan | Kalsel | ID-KS | Banjarmasin | 4.182.100 | 37.135 | 113 | Kalimantan | 2 | 11 | |
Zuid-Papoea | Papua Selatan | ID-PS | Merauke | 522.200 | 117.849 | 4.4 | Westelijk Nieuw-Guinea | 0 | 4 | |
Zuidwest-Papoea | Papua Barat Daya | ID-PD | Sorong | 621.904 | 39.123 | 16 | Westelijk Nieuw-Guinea | 1 | 5 | |
Zuid-Sulawesi | Sulsel | ID-SN | Makassar | 9.225.800 | 45.331 | 204 | Sulawesi | 3 | 21 | |
Zuid-Sumatra | Sumsel | ID-SS | Palembang | 8.657.000 | 91.592 | 100 | Sumatra | 4 | 13 |
Geografische basisgegevens
bewerken- Oppervlakte
Totale oppervlakte: 1.904.569 km² (land: 1.811.569 km²,
Inlands water: 93.000 km²).[4]
Oppervlakte territoriaal gebied (inclusief territoriale wateren): 5.193.250 km²[58]
Totale oppervlakte met inbegrip van de exclusieve economische zone: 8.063.601 km²
- Vergelijkbaar gebied
Iets groter dan de gecombineerde oppervlaktes van Alaska en New England, iets kleiner dan Nunavut in Canada, meer dan 3 keer groter dan Frankrijk, meer dan 45 keer groter dan Nederland.
- Landsgrenzen
Totaal: 2958 km[4]
Grenslanden: Maleisië (1881 km), Papua New Guinea (824 km), Oost-Timor (253 km)
Overige buurlanden: Australië, Brunei, India, Singapore, Palau, Filippijnen, Thailand, Vietnam
- Kustlijn
54.716 km[4]
- Maritieme claims[4]
Territoriale wateren: 12 nmi (13,8 mi; 22,2 km)
Exclusieve economische zone: 200 nmi (230,2 mi; 370,4 km)
- Uiterste hoogtes
Laagste punt: Zeeniveau op 0 m (niveau zeeoppervlak); zuidelijke deel van de Filipijnentrog, ten oosten van Miangas op -9125 m
Hoogste punt: Puncak Jaya (ook bekend als Carstensz Piramide) 4884 m
- Landgebruik (schatting, 2011)[4]
Agrarisch: 31.2% (akkerland 13%, permanente gewassen 12,1%, permanente weidegebieden 6,1%)
Bossen: 51,7%
Overig: 17,1%
- Geïrrigeerd land
67.220 km² (2012)[4]
- Totaal hernieuwbare waterbronnen
2019 km³ (2011)
- Onttrekking zoetwater
Totaal: 113,3 km³/jr (huishoudelijk 11%, industrieel 19%, agrarisch 71%)
per capita: 517,3 m³/jr (2005)
- Natuurlijke hulpbronnen
Steenkool, aardolie, aardgas, tin, nikkel, hout, bauxiet, koper, vruchtbare grond, goud, zilver.[4]
Zie ook
bewerkenVerantwoording
bewerkenVerklarende noten
- ↑ Volgens een georuimtelijk onderzoek uitgevoerd in 2007 en 2010 door Badan Informasi Geospasial (Bakosurtanal), bezit Indonesië 13.466 eilanden.[3] Volgens eerder, in 2002, uitgevoerd onderzoek door het Nationaal Instituut voor Luchtvaart en Ruimte (LAPAN) zou Indonesië zijn samengesteld uit 18.307 eilanden, terwijl het CIA World Factbook een aantal van 17.508 eilanden noemt.[4] Het verschil tussen de verschillende onderzoeken wordt mogelijk veroorzaakt door het al dan niet meetellen van getijde-eilanden, zandatollen en rotsachtige riffen die met eb boven het zeeoppervlak komen en bij vloed onder water liggen. Volgens schattingen van de Indonesische regering bestaan er 8844 eilanden die een naam hebben.[5]
- ↑ De Soendaplaat werd van oudsher als onderdeel van de Euraziatische Plaat beschouwd. Recent onderzoek gebaseerd op GPS-metingen lijkt evenwel uit te wijzen dat de Soendaplaat zich onafhankelijk van de Euraziatische Plaat in oostelijke richting beweegt met een snelheid van 10 mm per jaar.[10][11][12] Er bestaat echter niet noodzakelijkerwijs wetenschappelijke consensus over de status van deze en andere microplaten als afzonderlijke tektonische platen.
- ↑ Sahul is een benaming voor het Australische continentaal plat, waartoe naast Australië ook Nieuw-Guinea en een belangrijk deel van de Timorzee wordt gerekend.
- ↑ Borneo is het op twee na grootste eiland ter wereld na Groenland (2.166.086 km²) en Nieuw-Guinea (821.400 km²).
- ↑ Voor de posities van gouverneur en vice-gouverneur van Yogyakarta krijgen de afstammelingen van respectievelijk de Sultan van Yogyakarta en Paku Alam de voorkeur, zoals ook gebruikelijk was in een sultanaat. (Toelichting Indonesië's Wet No. 22/1999 met betrekking tot Regionaal Bestuur. People's Representative Council (1999). Chapter XIV Other Provisions, Art. 122; Indonesia Law No. 5/1974 Concerning Basic Principles on Administration in the Region. Gearchiveerd op 28 september 2007. Geraadpleegd op 28 september 2007. (vertaalde versie). The President of Republic of Indonesia (1974). Chapter VII Transitional Provisions, Art. 91)
- ↑ Jakarta is niet alleen de hoofdstad van het land. maar ook het bestuurlijke centrum (op provinciaal niveau) van de hoofdstedelijke regio.
- ↑ Deze cijfers zijn aangepast rekening houdend met de afscheiding van Tarakan-stad van vier regentschappen. zoals bevestigd door Biro Pusat Statistik. teneinde de nieuwe provincie Noord-Kalimantan te vormen die afzonderlijk wordt vermeld in deze tabel.
- ↑ Het westelijke deel van de provincie Papoea werd in februari 2003 afgesplitst om de nieuwe provincie West-Papoea te vormen. die aanvankelijk de naam Irian Jaya Barat droeg en op 7 februari 2007 werd omgedoopt tot Papua Barat (West-Papoea). Deze bestuurlijke afsplitsing was controversieel. In november 2004 kwam een Indonesische rechtbank tot het oordeel dat de afsplitsing Papoea's autonomiewetten schond. De rechtbank oordeelde echter ook dat. omdat de vorming van de nieuwe provincie al was voltooid. deze ook afgescheiden moest blijven van Papoea. De uitspraak verbood echter wel de afsplitsing van een andere voorgestelde provincie. Centraal Irian Jaya. omdat de vorming van deze provincie nog niet was voltooid. De ISO 3166-2-code voor West-Papoea is inmiddels bekend en is "ID-PB". Zie ISO 3166-2 Newsletter II-1. pagina 18-19.. De code "ID-IJ" verwijst nu naar de gehele geografische eenheid Westelijk Nieuw-Guinea (Irian Jaya) die de provincies Papoea en West-Papoea omvat.
Verwijzingen
- ↑ (en) Frederick, William H., Robert L. Worden (1993). Indonesia: A Country Study. Federal Research Division, Library of Congress, Washington, D.C., p. 98.
- ↑ Gebaseerd op "Seminar Nasional Penetapan Nama Pulau-pulau Kecil Dalam Presektif Sejarah of "National Seminary of Name For Little Islands From History Side", 16 tot 18 Juli 2008 in Palembang, Zuid Sumatra, Indonesia.
- ↑ (id) Hanya ada 13.466 Pulau di Indonesia. National Geographic Indonesia (8 februari 2012).
- ↑ a b c d e f g h (en) Indonesia - Geography. CIA World Factbook. Geraadpleegd op 19 juni 2019.
- ↑ (en) Schliesinger, Joachim. Origin of Man in Southeast Asia 4: Early Dominant Peoples of the Maritime Region (ebook). Booksmango, p. 31.
- ↑ (en) Faure, Michael G. (2006). Prevention and Compensation of Marine Pollution Damage: Recent Developments in Europe, China and the US. Kluwer Law International. ISBN 9789041123381.
- ↑ (en) Frederick, William H., Robert L. Worden (2011). Indonesia: A Country Study. Government Printing Office. ISBN 9780844407906.
- ↑ (en) Schwartz, Maurice (8 november 2006). Encyclopedia of Coastal Science. Springer Science & Business Media. ISBN 9781402038808.
- ↑ (en) Harff, J., G. Bailey; F. Lüth (5 januari 2016). Geology and Archaeology: Submerged Landscapes of the Continental Shelf. Geological Society of London. ISBN 9781862396913.
- ↑ (en) Socquet, Anne, Wim Simons, Christophe Vigny (2006). Microblock rotations and fault coupling in SE Asia triple junction (Sulawesi, Indonesia) from GPS and earthquake slip vector data. Journal of Geophysical Research 111 (B8). ISSN: 0148-0227. DOI: 10.1029/2005JB003963.
- ↑ (en) Simons, W.F.J., A. Socquet; C. Vigny; A. C. Ambrosius; Haji Abu; Chaiwat Promthong; C. Subarya; D. A. Sarsito; S. Matheussen; P. Morgan; & W. Spakman (2007). A decade of GPS in Southeast Asia: Resolving Sundaland motion and boundaries. Journal of Geophysical Research 112 (B6). ISSN: 0148-0227. DOI: doi:10.1029/2005JB003868.
- ↑ Zie ook: (en) Bird, Peter (2003). An updated digital model of plate boundaries. G3 - Geochemistry, Geophysics, Geosystems 4 (3). ISSN: 1525-2027. DOI: doi:10.1029/2001GC000252.
- ↑ (en) Park, Graham (3 januari 2018). Mountains: The origins of the Earth's mountain systems. Dunedin Academic Press. ISBN 9781780465791.
- ↑ (en) Wiryosujono, S. (1981). The Geology and Tectonics of Eastern Indonesia: Proceedings of the Ccop-Ioc Seatar Working Group Meeting, Bandung, Indonesia, 9-14 July 1979. Pergamon Press. ISBN 9780080287324.
- ↑ (en) Hall, Robert, Derek John Blundell (1996). Tectonic Evolution of Southeast Asia. Geological Society. ISBN 9781897799529.
- ↑ (en) Banda Sea Islands moist deciduous forests. Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund. Geraadpleegd op 29 september 2010.
- ↑ (en) Buru rain forests (AA0104). Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund. Geraadpleegd op 29 september 2010.
- ↑ Carter, D. J., Audley-Charles, M. G. & Barber, A. J. (1976). Stratigraphical analysis of island arc-continental margin collision in eastern Indonesia. Journal of the Geological Society London 132 (2): 179-189. DOI: 10.1144/gsjgs.132.2.0179.
- ↑ (en) Hamilton, W. (1979). Tectonics of the Indonesian Region. USGS. DOI:10.3133/pp1078.
- ↑ (en) Tyler, P. A. (27 maart 2003). Ecosystems of the Deep Oceans. Elsevier. ISBN 9780080494654.
- ↑ (en) Post, The Jakarta, "Biggest exposed fault on earth found in eastern Indonesia", The Jakarta Post, 29 november 2016. Geraadpleegd op 17 februari 2018.
- ↑ Big Bank Shoals of the Timor Sea: An environmental resource atlas. Australian Institute of Marine Science (2001). Gearchiveerd op 8 september 2006. Geraadpleegd op 28 augustus 2006.
- ↑ Wirantaprawira, Dr Willy, Republik Indonesia. Dr Willy Wirantaprawira (2003). Gearchiveerd op 18 oktober 2006. Geraadpleegd op 28 augustus 2006.
- ↑ Johnson, David Peter (2004). The Geology of Australia. Cambridge University Press, Port Melbourne, Victoria, p. 12.
- ↑ MG Audley-Charles, 1986, "Timor–Tanimbar Trough: the foreland basin of the evolving Banda orogen", Spec. Publs int. Ass. Sediment, 8:91–102
- ↑ (en) Hillis, R. R., R. D. Müller (1 januari 2003). Evolution and Dynamics of the Australian Plate. Geological Society of America. ISBN 9780813723723.
- ↑ (en) Focus on Indonesia. Information Division, Embassy of Indonesia (1976).
- ↑ Witton, Patrick (2003). Indonesia. Lonely Planet, Melbourne, p. 38. ISBN 1-74059-154-2.
- ↑ (en) Volcanoes of Indonesia. Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. Gearchiveerd op 12 januari 2012. Geraadpleegd op 25 maart 2007.
- ↑ Stothers, Richard B. (1984). The Great Tambora Eruption in 1815 and Its Aftermath. Science 224 (4654): 1191–1198. PMID 17819476. DOI: 10.1126/science.224.4654.1191.
- ↑ Oppenheimer, Clive (2003). Climatic, environmental and human consequences of the largest known historic eruption: Tambora volcano (Indonesia) 1815. Progress in Physical Geography 27 (2): 230–259. DOI: 10.1191/0309133303pp379ra.
- ↑ (en) Fernandez, José (25 juni 2004). Geodetic And Geophysical Effects Associated With Seismic And Volcanic Hazards. Springer Science & Business Media. ISBN 9783764370442.
- ↑ (en) Daly, Patrick, Feener, R. Michael; Reid, Anthony J. S. (2012). From the Ground Up: Perspectives on Post-Tsunami and Post-Conflict Aceh. Institute of Southeast Asian Studies. ISBN 9789814345194.
- ↑ (en) Cummins, P. R., Meilano, I. (25 oktober 2017). Geohazards in Indonesia: Earth Science for Disaster Risk Reduction. Geological Society of London. ISBN 9781862399662.
- ↑ Zie ook: Kris Vanneste; Tim Van Hoolst (juli 2005). De aardbeving en tsoenami van 26 december 2004 in de Indische Oceaan, Deel 1: De aardbeving van 26 december 2004. Heelal 50 (juli 2005): pp. 217-227.
- ↑ (en) Annen, Catherine, Zellmer, Georg F. (2008). Dynamics of Crustal Magma Transfer, Storage and Differentiation. Geological Society of London. ISBN 9781862392588.
- ↑ (en) Hall, Robert, Blundell, Derek John (1996). Tectonic Evolution of Southeast Asia. Geological Society. ISBN 9781897799529.
- ↑ (en) Cummins, P. R., Meilano, I. (25 oktober 2017). Geohazards in Indonesia: Earth Science for Disaster Risk Reduction. Geological Society of London. ISBN 9781862399662.
- ↑ (en) 7.4 magnitude earthquake near Manokwari, West Papua, Indonesia : January 03, 2009 22:33. earthquaketrack.com. Geraadpleegd op 6 februari 2018.
- ↑ a b c Frederick & Worden 2011, pp. 102-104
- ↑ (en) Climate Change Profile: Indonesia p. 4. Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands (april 2018). Geraadpleegd op 2 augustus 2019.
- ↑ (en) Oktaviani, Rina; et al, The impact of global climate change on the Indonesian economy. International Food Policy Research Institute (IFPRI) (2011). Geraadpleegd op 2 augustus 2019.
- ↑ (en) Borneo lowland rain forests (AA0102). Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund. Geraadpleegd op 29 september 2010.
- ↑ (en) Borneo montane rain forests (IM0103). Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund. Geraadpleegd op 29 september 2010.
- ↑ (en) Halmahera rain forests (AA0106). Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund. Geraadpleegd op 29 september 2010.
- ↑ (en) Central Range montane rain forests (AA0105). Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund. Geraadpleegd op 29 september 2010.
- ↑ (en) Biak-Numfoor rain forests (AA0103). Terrestrial Ecoregions. World Wildlife Fund. Geraadpleegd op 29 september 2010.
- ↑ "House Agrees on Creation of Indonesia’s 34th Province: ‘North Kalimantan’", The Jakarta Post, 22 oktober 2012. Gearchiveerd op 12 januari 2013. Geraadpleegd op 26 oktober 2014.
- ↑ Parliament passes controversial bills to create new provinces in Papua. Benar News (30 juni 2022).
- ↑ Michelle Ann Miller (2004). The Nanggroe Aceh Darussalam law: a serious response to Acehnese separatism?. Asian Ethnicity 5 (3): 333–351. DOI: 10.1080/1463136042000259789.
- ↑ "The last frontier", 30 June 2012. Geraadpleegd op 20 september 2018.
- ↑ (en) Bertrand, Jacques (2007). [International Journal of Constitutional Law Indonesia’s quasi-federalist approach: Accommodation amid strong integrationist tendencies] 5 (4): 576-605. DOI: 10.1093/icon/mom029.
- ↑ Data Jumlah Kabupaten/Kota. kemendagri.go.id (2022). Geraadpleegd op 24 februari 2024.
- ↑ (id) Data Wilayah – Kementerian Dalam Negeri – Republik Indonesia. kemendagri.go.id (25 februari 2015).
- ↑ (id) Buku induk kode dan data wilayah administrasi pemerintahan per provinsi. Kabupaten/kota dan kecematan seluruh Indonesia. kemendagri.go.id (25 februari 2015). Gearchiveerd op 19 november 2016.
- ↑ ISO 3166-2:ID (ISO 3166-2-codes voor de provincies van Indonesië)
- ↑ (id) Penduduk, Laju Pertumbuhan Penduduk, Distribusi Persentase Penduduk, Kepadatan Penduduk, Rasio Jenis Kelamin Penduduk Menurut Provinsi, 2022. Badan Pusat Statistik/Statistics Indonesia (20 februari 2023). Geraadpleegd op 20240224.
- ↑ Chris Carl Forward (2009). Archipelagic Sea-Lanes in Indonesia – Their legality in International Law (Australian and New Zealand Maritime Law Journal). Gearchiveerd van origineel op 21 februari 2011. Geraadpleegd op 24 februari 2011.
Bronnen
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Geography of Indonesia op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Dit artikel bevat materiaal uit het publieke domein van de website van Library of Congress Country Studies http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/
- Dit artikel bevat materiaal uit het publieke domein van de website van CIA World Factbook https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/index.html.
Geografie van Indonesië| ]]