Wikipedia

Gebruiker:Arjuno3/Geografie van Indonesië

< Gebruiker:Arjuno3

Indonesië is een archipelstaat in Zuidoost-Azië, gesitueerd tussen de Indische Oceaan en de Stille Oceaan. De Indonesische archipel strekt zicht uit over een afstand van 5120 km van oost naar west en 1760 km van noord naar zuid,[1] en bestaat uit duizenden eilanden —de genoemde aantallen variëren van 13.466 tot 18.307 eilanden— waarvan er 922 permanent door mensen worden bewoond.[2][a] De vijf belangrijkste eilanden zijn: Sumatra, Java, Borneo (Kalimantan), Sulawesi en Nieuw-Guinea (Papua). Daarnaast bezit het land twee belangrijke eilandgroepen, de Kleine Soenda-eilanden (Nusa Tenggara) en de Molukken (Maluku), en zestig kleinere eilandgroepen. Vier van de grotere eilanden worden gedeeld met andere landen: Borneo met Maleisië en Brunei; Sebatik, dat zich aan de noord-oostkust van Borneo bevindt, met Maleisië; Timor met Oost-Timor; en het eiland Nieuw-Guinea wordt gedeeld met Papua New Guinea.

Reliëfkaart van de Indonesische archipel.

Indonesië heeft een oppervlakte van 1.904.569 km², inclusief 93.000 km² aan inlandse zeegebieden (zeestraten, baaien en andere watergebieden). Met inbegrip van de erkende territoriale wateren beslaat het totale oppervlakte (land en zee) van Indonesië ongeveer 5 miljoen km². De Indonesische regering claimt bovendien een exclusieve economische zone, waarmee het totale oppervlak ongeveer 7,9 miljoen km² zou beslaan.[6][7]

Geologisch gezien is Indonesië een transcontinentaal land dat bestaat uit eilanden die deel uitmaken van Azië en Australië. Gedurende het Pleistoceen waren de Grote Soenda-eilanden (Borneo, Sulawesi, Java en Sumatra) verbonden met het Aziatische vasteland, terwijl Nieuw-Guinea verbonden was met Australië.[8][9] Door de zeespiegelstijging aan het eind van het Pleistoceen ontstonden de Straat Karimata, Javazee en Arafurazee die de eilanden van het vasteland scheidden.

Geologie bewerken

 
Tektonische platen en bewegingen onder Indonesië.

Een aantal van de belangrijkste eilanden —Sumatra, Java, Madura en Borneo— bevindt zich op de Soendaplaat.[b] Deze eilanden worden (samen met Sulawesi) ook wel aangeduid als de Grote Soenda-eilanden. In het uiterste oosten van Indonesië ligt Nieuw-Guinea, dat zich op de Australische Plaat bevindt. De zee boven het continentaal plat van Soenda en Sahul[c] heeft een gemiddelde diepte van minder dan 300 m. Tussen beide continentale platten liggen Sulawesi, de Kleine Soenda-eilanden en de Molukken die een tweede eilangroep vormen, omgeven door veel diepere zeeën die een diepte van 4500 m kunnen bereiken.

Het eiland Sulawesi bevindt zich op drie verschillende tektonische microplaten: de Bandaplaat, Molukkenplaat en Soendaplaat. De beweging van deze platen heeft een verhoogde seismische en vulkanische activiteit tot gevolg, met name in het noordoostelijke deel van het eiland, en heeft geleid tot de vorming van vulkanen in Noord-Sulawesi en eilandbogen als de Sangihe- en Talaudeilanden, ten zuidwesten van de Filipijnentrog.[13][14][15]

De Kleine Soenda-eilanden bestaan uit twee enigszins parallel lopende eilandbogen die zich oostwaarts uitstrekken van Bali naar de zuidelijke Molukken. De binnenste boog is een voortzetting van de Alpidegordel en wordt gevormd door bergen en vulkanen die zich uitstrekken van Sumatra via Java, Bali naar Flores en eindigen in de vulkanische Banda-eilanden. Samen met de Kai-eilanden, Tanimbar-eilanden en andere kleine eilanden in de Bandazee, bezitten de Banda-eilanden het kenmerkende mengsel van Aziatisch en Australaziatisch planten- en dierenleven van het Wallaceagebied.[16] De buitenste boog van de Kleine Soenda-eilanden is een geologische voortzetting van de keten van kleine eilanden ten zuid-westen van Sumatra en bestaat uit Nias, Mentawai en Enggano. Deze keten verdwijnt onder het zeeoppervlak ten zuiden van Java en komt weer aan de oppervlakte in vorm van de bergachtige eilanden Soemba en Timor.

De Molukken liggen op vier verschillende tektonische platen en zijn daarmee geologisch gezien een van de meest complexe Indonesische eilandgroepen. Ze bevinden zich in het noordoosten van de Indonesische archipel en worden in het noorden begrensd door de Filipijnenzee, in het oosten door Nieuw-Guinea, in het zuidwesten door de Kleine Soenda-eilanden en in het zuiden door de Bandazee. De grootste eilanden van deze groep zijn Halmahera, Seram en Buru, die allen steil oprijzen uit een zeer diepe zee en een unieke Wallacea-vegetatie bezitten.[17] Dit abrupte reliëfpatroon, van diepe zee naar hoge bergentoppen, betekent ook dat er maar weinig vlakke kuststroken zijn. De convergentie tussen de Bandaplaat en de Australische Plaat leidde tot de vorming van de Bandaboog, een keten van vulkanische eilanden.[18][19] In het zuiden van de Bandazee bevindt zich de Weberdiepte, met 7,2 km onder de zeespiegel een van de diepste punten van de Indonesische archipel.[20][21]

Volgens geomorfologen maakte het eiland Nieuw-Guinea vroeger deel uit van het Australische continent: beiden liggen op de Sahulplaat en waren gedurende de Laatste ijstijd door een landbrug met elkaar verbonden.[22][23] De tektonische beweging van de Australische plaat leidde tot de vorming van hoge, besneeuwde bergtoppen langs de centrale oost-westgraat van het eiland Nieuw-Guinea, met warme, vochtige alluviale vlaktes langs de kusten.[24] Het Centrale hoogland van Nieuw-Guinea strekt zich over een lengte van meer dan 650 km van oost naar west uit en vormt de bergachtige ruggegraat die het noordelijke en zuidelijke deel van het eiland van elkaar scheidt.[25][26]

Tektonische processen en vulkanisme bewerken

De meeste grotere eilanden van Indonesië zijn bergachtig. Op Sumatra, Java, Bali, Lombok, Sulawesi en Seram bereiken de bergtoppen een hoogte van 2000 tot 3000 m.[27] De hoogste bergen van het land bevinden zich in het Jayawijaya- en Sudirmangebergte in Papoea, op het eiland Nieuw-Guinea. De hoogste top, Puncak Jaya of Carstenszpyramide (4884 m), ligt in het Sudirmangebergte. Een reeks vulkanen strekt zich uit van Sumatra tot de Kleine Soenda-eilanden,[28] en loopt vervolgens door via de Banda-eilanden in de Molukken naar het noordoosten van Sulawesi. Van de 400 vulkanen in Indonesië zijn er ongeveer 150 actief.[29] Twee van de krachtigste vulkaanuitbarstingen in de recente wereldgeschiedenis vonden plaats in Indonesië; in 1815 de eruptie van Tambora in Soembawa, die minstens 71.000 doden tot gevolg had, en in 1883 de uitbarsting van de Krakatau waardoor 36.000 doden vielen.[30][31] Hoewel de vulkanische as van erupties de bodemvruchtbaarheid kan verhogen, kunnen de asregens de landbouwgewassen ook beschadigen en de landbouwproductie in sommige gebieden onvoorspelbaar maken. De Merapi op Java is een van de actiefste vulkanen van Indonesië en wordt aangemerkt als een van de zogeheten Decenniumvulkanen, een categorie vulkanen die nauwgezet wordt gevolgd vanwege het potentiële gevaar dat ze vormen voor de omringende bevolking.[32]

 
Kaart van Indonesië met de belangrijkste vulkanen.

Indonesië heeft een relatief grote tektonische en vulkanische activiteit. Het land ligt in het convergentiegebied van verschillende tektonische platen: de Euraziatische, Indo-Australisch, Pacifische en Filipijnse Plaat. De Soenda-megasubductiezone (Sunda megathrust) is een 5500 km lange subductiezone waar de Indo-Australische plaat onder de Birmaplaat en Soendaplaat schuift en zich vanaf Myanmar in het noorden uitstrekt langs de westkust van Sumatra en de zuidkust van Java en de Kleine Soenda-eilanden. Dit tectonische proces heeft geleid tot de vorming van de Soendatrog en de Soendaboog, een keten van vulkanen op Sumatra, Java en de Kleine Soenda-eilanden.[33] Een groot aantal zware aardbevingen vond plaats langs de Soenda-subductiezone, waaronder de zeebeving van 2004 en de verwoestende tsunami die bijna 230.000 doden tot gevolg hadden.[34][35]

Het Noordelijke deel van Sulawesi en de Molukken ligt op de convergentie tussen de Soendaplaat en de Molukkenplaat, een actieve tectonische zone die vulkanische bergketens heeft gevormd, als de Sangihe- en Talaudeilanden.[36] De Noordelijke Molukken en Westelijk Nieuw-Guinea bevinden zich in het gebied waar de Vogelkopplaat, Filipijnse Plaat en Carolineplaat elkaar raken. Het is een seismisch actief gebied waar regelmatig zware aardbevingen voorkomen, zoals die van 2009 in West-Papoea met een magnitude van 7,6 Mw.[37][38][39]

Klimaat bewerken

 
Kaart met de klimaatclassificatie van Köppen voor Indonesië.

Door zijn ligging langs de evenaar heeft Indonesië het hele jaar een betrekkelijk gelijkmatig klimaat.[40] Het land kent twee seizoenen: het regenseizoen loopt van november tot maart en het droge seizoen van april tot oktober, maar de verschillen in neerslag en temperatuur zijn over het algemeen niet erg groot.

Een aantal regio's, als Borneo en Sumatra, vertonen slechts een licht verschil in temperatuur en neerslag tussen de twee seizoen, terwijl andere regio's, als Nusa Tenggara, een aanzienlijk groter verschil in neerslag vertonen en periodes van duidelijke droogte kennen in het droge seizoen en overstromingen in het regenseizoen. Indonesië heeft over het algemeen een overvloedige neerslag, vooral in West-Sumatra, Noord- en West-Kalimantan, west-Java en westelijk Nieuw-Guinea.

Delen van Sulawesi en een aantal eilanden dat wat dichter bij Australië ligt, als Soemba en Timor, zijn droger, maar dat zijn uitzonderingen. Het gelijkmatig warme zeewater dat 81% van Indonesië's oppervlakte beslaat, zorgt ervoor dat de landtemperaturen vrij constant blijven.[40] De kustvlaktes hebben een gemiddelde temperatuur van 28 °C, de berggebieden in het binnenland een gemiddelde van 26 °C, dalend tot 23 °C in de hoger gelegen bergstreken.[40] De relatieve vochtigheid varieert van 70 tot 90%.

De wind is over het algemeen matig en meestal voorspelbaar. De moesson waait gewoonlijk van juni tot oktober uit het zuiden en oosten, en van november tot maart uit het noordwesten. Tyfoons en grootschalige zware stormen komen niet vaak voor in de wateren van Indonesië; het grootste gevaar voor zeelieden wordt veroorzaakt door de snelle zeestromingen die in zeestraten voorkomen, zoals de Straat Lombok en Straat Sape.

Het grootste deel van Indonesië heeft een tropisch klimaat dat wordt gedomineerd door het tropisch regenwoudklimaat dat op alle grote eilanden van Indonesië te vinden is. Daarnaast bestaat het tropisch moessonklimaat, dat voornamelijk heerst langs de noordkust van Java en de zuid- en oostkust van Sulawesi en Bali. Het tropisch savanneklimaat wordt aangetroffen op geïsoleerde locaties in Midden-Java, het laagland van Oost-Java, de zuidkust van Papoea en op de kleinere eilanden ten oosten van Lombok.

In de hoger gelegen delen van Indonesië, tussen 1300-1500 meter boven zeeniveau, heerst een koeler klimaattype. In hooglandgebieden, grenzend aan de regenwoudklimaattypen, heerst een oceanisch klimaat (Köppen Cfb) met een vrij uniforme neerslag het hele jaar door, terwijl een subtropisch hooglandklimaat (Köppen Cwb) heerst in de hooglandgebieden met een meer uitgesproken droog seizoen, grenzend aan gebieden met tropische moesson- en savanneklimaattypen.

Boven de 3000 meter heerst een koud, subpolair klimaat, waar vorst en af en toe sneeuw kunnen voorkomen. Het subpolaire oceanische klimaat (Köppen Cfc) heerst tussen 3000 en 3500 meter boven zeeniveau en wordt aangetroffen op de hellingen van de hoogste bergtoppen van Indonesië waar het de overgang vormt tussen oceanische en toendraklimaattypen. Het toendraklimaat (Köppen ET) heerst boven de 3500 meter, op de hoogste bergtoppen van Indonesië, inclusief de permanent besneeuwde toppen in Papoea. In dit klimaatregime zijn de gemiddelde maandtemperaturen lager dan 10°C en is de maandelijkse neerslag uniform.

Klimaatverandering bewerken

Door de opwarming van de aarde worden een aantal nieuwe trends zichtbaar in het klimaat van Indonesië. De laatste drie decennia is in Indonesië een temperatuurstijging van 0,2% tot 0,3% per decennium gemeten. Als deze trend doorzet wordt een gemiddelde temperatuurstijging verwacht van 0,9-2,2 °C rond 2060 en 1,1-3,2 °C rond 2100.[41][42]

Ecologie bewerken

Indonesië maakt deel uit van twee terrestrische ecozones: het Oriëntaals of Indomaleisisch gebied en het Australaziatisch gebied. Deze ecozones zijn verdeeld in drie bioregio's, i.e. grootschalige indelingen van het aardoppervlak gebaseerd op historische en evolutionaire verdelingspatronen van planten- en diersoorten, te weten Soendaland, Wallacea en Nieuw-Guinea. De eilanden van de Indonesische archipel westelijk van de zogeheten Wallacelijn horen bij de bioregio Soendaland, waartoe ook Brunei en Maleisië horen. De flora in deze bioregio is van indomaleisische oorsprong en er komt een groot aantal grote zoogdieren voor, waaronder de neushoorn, Aziatische olifant, tijger en diverse apensoorten. Oostelijk van de Wallacelijn bevinden zich de eilanden die deel uitmaken van de bioregio Wallacea, een overgangsgebied tussen Azie en Australie. De flora heeft grotendeels een Indomaleisische oorsprong, vermengd met Australaziatische elementen. De reptielen en de vogels zijn voornamelijk van Australische oorsprong, terwijl grote zoogdieren ontbreken. De bioregio Nieuw-Guinea, waartoe ook de Aru-eilanden kan worden gerekend, was gedurende de ijstijden door een landbrug met Australië verbonden. De flora van Nieuw-Guinea is voornamelijk van Aziatische origine maar heeft ook veel Australaziatische elementen. De fauna is grotendeels vergelijkbaar met die van Australië.


Borneo (744.108 km²) is het op twee na grootste eiland ter wereld[d] en bezit een inheemse vegetatie die grotendeels bestaat uit laaglandregenwoud, hoewel hiervan inmiddels een belangrijk deel is gekapt, waarbij de overgebleven fauna steeds verder wordt teruggedrongen in het hooglandregenwoud in het binnenland.[43][44] De eilanden van de Noord-Molukken, de oorspronkelijke specerijeneilanden, hebben een afzonderlijke ecoregio die bekend staat als de regenwouden van Halmahera.[45] Een aantal eilanden voor de kust van Nieuw-Guinea hebben ook specifieke biogeografische kenmerken, waaronder de kalksteeneilanden van Biak, bij de ingang van de grote Geelvinkbaai aan de noordwestkant van het eiland.[46][47]

Biodiversiteit bewerken

  Zie Fauna van Indonesië en Flora van Indonesië voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.
Soorten die endemisch zijn in Indonesië, van boven naar beneden: Rafflesia arnoldii, orang-oetan, komodovaraan en paradijsvogel.

Tijdzones bewerken

 
Kaart met de tijdzones in Indonesië.

Indonesië is vanwege zijn uitgestrekheid (5120 km van oost naar west) ingedeeld in drie tijdzones:

Bestuurlijke indeling bewerken

  Zie Bestuurlijke indeling van Indonesië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Indonesië is verdeeld in 38 provincies die een bestuurlijke tussenlaag vormen tussen de centrale overheid en de regentschappen en stadsgemeentes. In 1999 telde het land nog 26 provincies en sindsdien zijn er twaalf bijgekomen door afsplitsingen van bestaande provincies: Noord-Molukken, West-Papoea, Banten, Bangka-Belitung, Gorontalo, Riau-eilanden, West-Sulawesi, Noord-Kalimantan (2012) en sinds 2022 Centraal-Papoea, Hoogland-papoea, Zuid-Papoea en Zuidwest-Papoea.[48][49] Negen provincies —Atjeh, Jakarta, Yogyakarta, Papoea en West-Papoea, Centraal-Papoea, Hoogland-papoea, Zuid-Papoea en Zuidwest-Papoea— hebben een speciale status met een grotere mate van autonomie ten aanzien van de centrale overheid en grotere wetgevende voorrechten dan de andere provincies. Atjeh heeft het privilege om sommige aspecten van een eigen rechtssysteem te creëren en heeft daar in 2003 een vorm van sharia ingevoerd.[50] Yogyakarta kreeg een speciale status toegekend uit erkenning voor de sleutelrol die het toenmalige sultanaat speelde bij het ondersteunen van de republikeinen tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog en haar bereidheid om zich bij de onafhankelijke republiek Indonesië aan te sluiten.[e] Papoea, voorheen Irian Jaya, kreeg in 2001 een speciale autonome status en werd in 2003 opgesplitst in Papoea en West-Papoea,[51][52] en in 2022 verder opgedeeld tot een totaal van zes provincies. Jakarta heeft een speciale status als hoofdstad van het land (Daerah Khusus Ibukota, DKI).

Provincies bewerken

  Zie Provincies van Indonesië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Provincies van Indonesië[53][54][55]
Wapen Provincie Afk.
(ind.) 		ISO[56] Provincie-hoofdstad Bevolking (2022)[57] Oppervl. (km²) Bev.-
dichtheid
per km²
(2022) 		Geografische eenheid Aantal
steden
(kota) 		Aantal
regent
schappen
(kabupaten)
  Atjeh Aceh ID-AC Banda Aceh 5.407.900 56.835 95 Sumatra 5 18
  Bali Bali ID-BA Denpasar 4.415.100 5.590 790 Kleine Soenda-eilanden 1 8
  Bangka-Belitung Babel ID-BB Pangkalpinang 1.494.600 16.690 90 Sumatra 1 6
  Banten Banten ID-BT Serang 12.252.000 9.353 1.310 Java 4 4
  Bengkulu Bengkulu ID-BE Bengkulu 2.060.100 20.128 102 Sumatra 1 9
  Centraal-Java Jateng ID-JT Semarang 37.032.400 34.337 1.078 Java 6 29
  Centraal-Kalimantan Kalteng ID-KT Palangka Raya 2.741.100 153.444 18 Kalimantan 1 13
  Centraal-Papoea Papua Tengah ID-PT Nabire 1.431.000 61.073 23 Westelijk Nieuw-Guinea 1 8
  Centraal-Sulawesi Sulteng ID-ST Palu 3.066.100 61.606 50 Sulawesi 1 12
  Gorontalo Gorontalo ID-GO Gorontalo 1.192.700 12.025 99 Sulawesi 1 5
  Hoogland-Papoea Papua Pegunungan ID-PE Wamena (Jayawijaya) 1.430.500 51.213 28 Westelijk Nieuw-Guinea 0 8
  Jakarta DKI ID-JK Jakarta[f] 10.680.000 661 16.158 Java 5 1
  Jambi Jambi ID-JA Jambi 3.631.100 49.027 74 Sumatra 2 9
  Lampung Lampung ID-LA Bandar Lampung 9.176.600 33.570 273 Sumatra 2 13
  Molukken Maluku ID-MA Ambon 1.881.700 46.158 41 Molukken 2 9
  Noord-Kalimantan Kaltara ID-KU Tanjung Selor 727.800 70.101 10 Kalimantan 1 4
  Noord-Molukken Malut ID-MU Sofifi 1.319.300 32.999 40 Molukken 2 8
  Noord-Sulawesi Sulut ID-SA Manado 2.659.500 14.500 183 Sulawesi 4 11
  Noord-Sumatra Sumut ID-SU Medan 15.115.200 72.461 209 Sumatra 8 25
  Oost-Java Jatim ID-JI Surabaya 41.150.000 48.037 857 Java 9 29
  Oost-Kalimantan[g] Kaltim ID-KI Samarinda 3.859.800 126.981 30 Kalimantan 3 7
  Oost-Nusa Tenggara NTT ID-NT Kupang 5.466.300 46.447 118 Kleine Soenda-eilanden 1 21
  Papoea Papua ID-PA Jayapura 1.035.000 82.681 13 Westelijk Nieuw-Guinea 1 8
  Riau Riau ID-RI Pekanbaru 6.614.400 89.936 74 Sumatra 2 10
  Riau-archipel Kepri ID-KR Tanjung Pinang 2.179.800 8.270 264 Sumatra 2 5
  West-Java Jabar ID-JB Bandung 49.405.800 37.045 1.334 Java 9 18
  West-Kalimantan Kalbar ID-KB Pontianak 5.541.400 147.037 38 Kalimantan 2 12
  West-Nusa Tenggara NTB ID-NB Mataram 5.473.700 19.676 278 Kleine Soenda-eilanden 2 8
  West-Papoea PB ID-PB[h] Manokwari 561.403 60.275 9 Westelijk Nieuw-Guinea 0 7
  West-Sulawesi Sulbar ID-SR Mamuju 1.458.600 16.595 88 Sulawesi 0 6
  West-Sumatra Sumbar ID-SB Padang 5.640.600 42.120 134 Sumatra 7 12
  Yogyakarta DIY ID-YO Yogyakarta 3.761.900 3.171 1.186 Java 1 4
  Zuidoost-Sulawesi Sultra ID-SG Kendari 2.701.700 36.160 75 Sulawesi 2 15
  Zuid-Kalimantan Kalsel ID-KS Banjarmasin 4.182.100 37.135 113 Kalimantan 2 11
  Zuid-Papoea Papua Selatan ID-PS Merauke 522.200 117.849 4.4 Westelijk Nieuw-Guinea 0 4
  Zuidwest-Papoea Papua Barat Daya ID-PD Sorong 621.904 39.123 16 Westelijk Nieuw-Guinea 1 5
  Zuid-Sulawesi Sulsel ID-SN Makassar 9.225.800 45.331 204 Sulawesi 3 21
  Zuid-Sumatra Sumsel ID-SS Palembang 8.657.000 91.592 100 Sumatra 4 13

Geografische basisgegevens bewerken

 
Eilanden van Oost-Indonesië vanuit ISS. Zes actieve vulkanen zijn zichtbaar. De mistige waas is afkomstig van grote bosbranden.
Oppervlakte

Totale oppervlakte: 1.904.569 km² (land: 1.811.569 km², Inlands water: 93.000 km²).[4]
Oppervlakte territoriaal gebied (inclusief territoriale wateren): 5.193.250 km²[58]
Totale oppervlakte met inbegrip van de exclusieve economische zone: 8.063.601 km²

Vergelijkbaar gebied

Iets groter dan de gecombineerde oppervlaktes van Alaska en New England, iets kleiner dan Nunavut in Canada, meer dan 3 keer groter dan Frankrijk, meer dan 45 keer groter dan Nederland.

Landsgrenzen

Totaal: 2958 km[4]
Grenslanden: Maleisië (1881 km), Papua New Guinea (824 km), Oost-Timor (253 km)
Overige buurlanden: Australië, Brunei, India, Singapore, Palau, Filippijnen, Thailand, Vietnam

Kustlijn

54.716 km[4]

Maritieme claims[4]

Territoriale wateren: 12 nmi (13,8 mi; 22,2 km)
Exclusieve economische zone: 200 nmi (230,2 mi; 370,4 km)

Uiterste hoogtes

Laagste punt: Zeeniveau op 0 m (niveau zeeoppervlak); zuidelijke deel van de Filipijnentrog, ten oosten van Miangas op -9125 m
Hoogste punt: Puncak Jaya (ook bekend als Carstensz Piramide) 4884 m

 
Puncak Jaya, de hoogste berg in Indonesië.
Landgebruik (schatting, 2011)[4]

Agrarisch: 31.2% (akkerland 13%, permanente gewassen 12,1%, permanente weidegebieden 6,1%)
Bossen: 51,7%
Overig: 17,1%

Geïrrigeerd land

67.220 km² (2012)[4]

Totaal hernieuwbare waterbronnen

2019 km³ (2011)

Onttrekking zoetwater

Totaal: 113,3 km³/jr (huishoudelijk 11%, industrieel 19%, agrarisch 71%)
per capita: 517,3 m³/jr (2005)

Natuurlijke hulpbronnen

Steenkool, aardolie, aardgas, tin, nikkel, hout, bauxiet, koper, vruchtbare grond, goud, zilver.[4]

Zie ook bewerken

Verantwoording bewerken

Geografie van Indonesië| ]]

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gebruiker:Arjuno3/Geografie_van_Indonesië&oldid=67136030"