Elginerpeton

Elginerpeton is een geslacht van uitgestorven Stegocephalia (stamtetrapoden), dat werd gevonden in Scat Craig, Morayshire in het Verenigd Koninkrijk, uit rotsen die dateren uit het Laat-Devoon (Vroeg-Famennien, 368 miljoen jaar geleden).

Elginerpeton Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Devoon
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia Stam: Chordata Familie: Elginerpetontidae
Geslacht
Elginerpeton Ahlberg, 1995
Typesoort
Elginerpeton pancheni
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal    Biologie

Naamgeving

Ahlberg benoemde in 1995 de typesoort Elginerpeton pancheni. De geslachtsnaam combineert een verwijzing naar de Schotse stad Elgin met een Grieks herpeton, 'kruipend dier'. De soortaanduiding eert Alec L. Panchen.

Het holotype NMS G 1967.17.1 is gevonden op de Longmorn Burn bij Fogwatt. Het bestaat uit een linkeronderkaak. Talrijke kaakfragmenten zijn toegewezen.

Beschrijving

Elginerpeton is bekend van skeletfragmenten, waaronder een gedeeltelijke schouder en heup, een dijbeen, scheenbeen (onderste achterpoot) en kaakfragmenten. Het holotype is een fragment van de onderkaak met een geschatte totale lengte van veertig centimeter. Het totale lichaam wordt geschat op ongeveer honderdvijftig centimeter lang.

Fylogenie

Bij zijn beschrijving werd Elginerpeton verbonden met Obruchevichthys in de familie Elginerpetontidae.

Levenswijze

Een biomechanische analyse van stegocephalische kaken heeft uitgewezen dat Elginerpeton een ongebruikelijke eetgewoonte had onder zijn tetrapode verwanten. Zijn kaken waren dun, en vielen in het onderzoek uit als de meest vatbare voor hoge spanningen onder de steekproefgroep. De zware ornamentering van het bot kan deze spanningen echter hebben verminderd. Het had ook een hoge bijtkracht, de op twee na sterkste na Crassigyrinus (tweede) en Megalocephalus (eerste). Deze twee kenmerken samen gaven aan dat de kaak het meest geschikt was voor snelle, sterke beten voor de jacht op kleine maar snelle prooien.

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

• Ahlberg, P.E. 1991. "Tetrapod or near-tetrapod fossils from the Upper Devonian of Scotland." Nature 354: 298-301.
• Ahlberg, P.E. 1995. "Elginerpeton pancheni and the earliest tetrapod clade." Nature 373: 420-425.
• Ahlberg, P.E. 1998. "Postcranial stem tetrapod remains from the Devonian of Scat Craig,
• Morayshire, Scotland." Zoolocical Journal of the Linnean Society 122: 99-141.
• Carroll, R. 1995. "Between Fish and Amphibians." Nature 373: 389-390.
• Clack, J.A. 1997. "Devonian tetrapod trackways and trackmakers: a review of the fossils and footprints." Paleogeography, Paleoclimatology, Paleoecology 130: 227-250.
• Daeschler, E.B. and N. Shubin. 1995. "Tetrapod Origins." Paleobiology 21(4): 404-409.

Noten

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Elginerpeton op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.