Koperrode gordijnzwam

soort uit het geslacht Cortinarius
(Doorverwezen vanaf Cortinarius uliginosus)

De koperrode gordijnzwam (Cortinarius uliginosus) is een schimmel behorend tot de familie Cortinariaceae. Hij vormt Ectomycorrhiza vormend met Els (Alnus) en Wilg (Salix) op natte, matig voedselarme tot iets rijke bodem.

Koperrode gordijnzwam
Koperrode gordijnzwam
Taxonomische indeling
Rijk:Fungi (Schimmels)
Stam:Basidiomycota (Steeltjeszwam)
Klasse:Agaricomycetes
Onderklasse:Agaricomycetidae
Orde:Agaricales (Plaatjeszwam)
Familie:Cortinariaceae
Geslacht:Cortinarius
Soort
Cortinarius uliginosus
Berk. (1860)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Schimmels

Kenmerken bewerken

Uiterlijke kenmerken bewerken

Hoed

De hoed heeft een diameter van 4 tot 12 cm. De vorm is halfrond als ze jong zijn, daarna convex en in de loop van de tijd verspreid. In het midden zit een stompe umbo. De kleur is levendig koperrood, licht goudkleurig aan de rand. Het oppervlak is mat, zijdeachtig viltoppervlak, bedekt met hechtende vezels. De rand is glad.

Lamellen

De lamellen zijn breed aan de steel aangehecht. Bij jonge exemplaren varieert de kleur van oker tot geeloranje, bij oudere exemplaren zijn ze roestbruin.

Steel

De steel heeft een lengte van 4 tot 7 cm, dikte 3 tot 5 mm. Het is cilindrisch, vol bij jonge exemplaren en later leeg. Het is lichtgeel in het bovenste gedeelte, geeloranje in het midden en oranjebruin in het onderste gedeelte. Er zijn roodachtige sluierfibrillen op het oppervlak.

Vlees

Het behoort tot de sectie Dermocybe, die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van specifieke pigmenten in het vruchtvlees. Het vruchtvlees is vlezig, licht, vuilgeel, met een zwakke radijsgeur en een onbepaalde smaak.

Sporenprint

De sporenprint is roestbruin.

Microscopische kenmerken bewerken

De sporen zijn ellipsvormig, met een fijn opgeruwd oppervlak, inamyloïde en meten 8-11 × 5-6 µm.

Vergelijkbare soorten bewerken

Er zijn veel vergelijkbare soorten gordijnzwammen. Het belangrijkste criterium om ze te onderscheiden is de kleur van de lamellen van jonge exemplaren. Oudere exemplaren van verschillende soorten kunnen doorgaans morfologisch niet van elkaar worden onderscheiden. De plaats van voorkomen en de levendige koperrode kleur van de hoed zijn ook behulpzaam bij het onderscheiden van deze soort.

Verspreiding bewerken

In Nederland komt de koperrode gordijnzwam algemeen voor. Het staat niet op de rode lijst en is niet bedreigd.

Eetbaarheid bewerken

Het is een giftige paddenstoel.

Toepassingen bewerken

Het veroorzaakt gastro-intestinale stoornissen. In Scandinavië werden de vruchtlichamen vroeger gebruikt om wol te verven.

Foto's bewerken