Brachytheciaceae

familie uit de orde Hypnales

De dikkopmosfamilie (Brachytheciaceae) is een familie van mossen uit de orde Hypnales. De familie omvat meer dan 40 geslachten en 560 soorten, waaronder een groot aantal Europese.

Dikkopmosfamilie
Gewoon dikkopmos (Brachythecium rutabulum)
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Bryophyta (Mossen)
Klasse:Bryopsida
Orde:Hypnales
Familie
Brachytheciaceae
Schimp. (1876)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Dikkopmosfamilie op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

In België en Nederland wordt de familie vertegenwoordigd door onder andere de dikkopmossen (Brachythecium).

Kenmerken bewerken

 
Zacht dikkopmos (Brachythecium.velutinum), een dichte mat vormend
 
Beekdikkopmos (Brachythecium rivulare), prosenchymatische bladcellen
 
Detail sporogoon met gesnaveld dekseltje

De leden van de dikkopmosfamilie zijn slaapmossen met zeer verscheiden uiterlijk. Ze zijn onregelmatig of geveerd vertakt en vormen losse tot dicht matten. De stengels en takken dragen breed eironde of driehoekige blaadjes die aan de top scherp toegespitst zijn. Een bladnerf is steeds aanwezig en reikt meestal tot voorbij de helft van het blad. De bladcellen zijn prosenchymatisch, vele malen langer dan breed en met spitse uiteinden in elkaar grijpend.

De sporofyt bestaat uit een regelmatig gevormd sporenkapsel of sporogoon dat recht op een lange kapselsteel of seta staat. De sporen worden verspreid via een ringvormige, met twee rijen tanden bezette opening, het peristoom, die bij onrijpe kapsels nog afgesloten is door een gesnaveld dekseltje of operculum.

Habitat en verspreiding bewerken

De dikkopmosfamilie omvat terrestrische, epifytische of lithofytische planten die voorkomen in de meest uiteenlopende biotopen en wereldwijd verspreid zijn. Veel soorten van deze familie zijn niet kieskeurig wat substraat en biotoop betreft.

Taxonomie bewerken

De familie Brachytheciaceae is opgedeeld in drie onderfamilies, die onderscheiden worden op basis van moleculair onderzoek. Samen omvatten ze 43 geslachten met ongeveer 560 soorten.

De volgende twee geslachten worden voorlopig in deze familie ondergebracht: