BiSL
Business Information Services Library, voorheen Business Information Service Management Library, is een raamwerk voor het uitvoeren van functioneel beheer en informatiemanagement.
| Business Information Services Library (BiSL) | ||
|---|---|---|
| ||
| Strategisch niveau | ||
|
visie voor de lange termijn | ||
| Sturend niveau | ||
|
kosten, baten, planning en kwaliteit | ||
| Uitvoerend niveau | ||
|
operationele processen | ||
| Beheerdomeinen | ||
Introductie
bewerkenBiSL is een standaard in het publieke domein sinds 2005 en werd beheerd door de ASL BiSL Foundation (momenteel door het KNVI [4]), voorheen ASL Foundation. Anders dan frameworks als ASL en ITIL richt BiSL zich niet op ICT-organisaties (supply), maar juist op de gebruikersorganisatie (demand). In dit framework staat beschreven, hoe een gebruikersorganisatie ervoor kan zorgen dat informatievoorziening adequaat werkt, hoe men behoeften in het bedrijfsproces vertaalt naar ICT-oplossingen en niet-ICT-oplossingen, hoe men de informatievoorziening en ICT-dienstverlening vanuit een gebruiksoptiek stuurt en hoe men de informatievoorziening op lange termijn vormgeeft. Het is derhalve voor alle organisaties bestemd.
Er bestaan twee versies van het model:
- Het oorspronkelijke BiSL-model uit 2005, in 2017 omgedoopt tot BiSL-1
- De opvolger daarvan, BiSL Next, dat begin 2017 werd gelanceerd en in 2023 werd omgedoopt tot DID[1]
In 2024 werd de vierde editie van BiSL gepubliceerd.[2][3]
BiSL® -1
bewerkenHet BiSL-1 raamwerk omvat 23 processen op richtinggevend, sturend en uitvoerend niveau en wordt ondersteund door een aantal best practices, waarmee men invulling kan geven aan functioneel beheer en informatiemanagement binnen een organisatie. Het raamwerk wordt al door diverse grote Nederlandse organisaties gebruikt en toegepast en sluit aan op de procesframeworks ASL en ITIL.[4][5]
DID (voorheen BiSL Next)
bewerkenBiSL Next, in 2023 omgedoopt tot Digital Information Design (DID®), is de strategische benadering van BiSL-1. De onderwerpen en activiteiten uit BiSL-1 zijn grotendeels in DID terug te vinden, maar de opbouw is ingedeeld in vier drivers, vier domains en vier perspectives.
De positie van BiSL
bewerkenBiSL is binnen de ICT één van de drie vormen van beheer (beheerdomeinen). Men kan deze drie vormen als volgt onderscheiden:
- Technisch Beheer (ITIL)
- Richt zich op het in stand houden, beheren en onderhoud van de IT-infrastructuur en heeft ITIL als standaard. De IT-infrastructuur is de basis waarop applicaties kunnen draaien en bestaat uit het netwerk, de computers en operating systems en overige randapparatuur.
- Onder dit beheer wordt verstaan het in stand houden van de bedrijfsapplicaties en gegevensverzamelingen van de organisatie. Applicatiebeheer houdt zich bezig met de creatie, beheer en wijzigen van applicaties naar aanleiding van geconstateerde fouten of veranderende technische of functionele eisen. ASL is hiervoor de standaard. ASL is nieuwer dan en deels geïnspireerd door ITIL.
- Functioneel beheer (BiSL)
- Functioneel beheer houdt zich bezig met het beheren van de informatievoorziening in een organisatie. De bedrijfsapplicaties worden gebruikt door de gebruikersorganisatie en moeten eventueel aan veranderende eisen worden aangepast. Het beschrijven van deze wijzigingen, het (laten) doorvoeren van de voorgestelde wijzigingen en het controleren van de wijzigingen behoort tot het takenpakket van Functioneel Beheer. Functioneel Beheer heeft als standaard BiSL.
Indeling
bewerkenBiSL-1
bewerkenIn BiSL-1 zijn 7 procesclusters met bijbehorende processen, verdeeld over 3 niveaus, te vinden:
| Niveau | Procescluster | Processen | Definitie |
|---|---|---|---|
| Strategisch / Richtinggevend niveau | Opstellen IV-organisatiestrategie (organisatie) | Relatiemanagement gebruikersorganisatie | |
| Strategie inrichting IV-functie | |||
| Leveranciersmanagement | |||
| Ketenpartnersmanagement | |||
| Verbindende processen (richtinggevend niveau) | Informatiecoördinatie | ... | |
| Opstellen informatiestrategie (vormgeving) | Informatie lifecyclemanagement | ... | |
| Informatie-portfoliomanagement | ... | ||
| Bepalen keten-ontwikkelingen | ... | ||
| Bepalen technologieontwikkelingen | ... | ||
| Bepalen bedrijfsprocesontwikkelingen | ... | ||
| Sturend niveau | Sturende processen (management) | Planning en control | ... |
| Financieel management | ... | ||
| Behoeftemanagement | ... | ||
| Contractmanagement | Beheren van contractafspraken met leveranciers, en het erop toezien dat deze worden nageleefd | ||
| Uitvoerend niveau | Gebruiksbeheer (dagelijkse organisatie) | Gebruikersondersteuning | De dagelijkse ondersteuning van de eindgebruikers, met als doel dat zij optimaal van de IT-informatievoorziening gebruik kunnen maken. |
| Operationele IT-aansturing | ... | ||
| Beheer bedrijfsinformatie | Het dagelijks beheren van alle informatie die er in de systemen te vinden is, en het erop toezien dat deze informatie correct en actueel is. | ||
| Verbindende processen (uitvoerend niveau) | Wijzigingenbeheer | Het opstellen van wensen wanneer er iets aan de dagelijkse IT-informatievoorziening gewijzigd of vernieuwd moet worden | |
| Transitiebeheer | Het daadwerkelijk uitvoeren van de wijzigingen en vernieuwingen | ||
| Functionaliteitenbeheer (onderhoud en vernieuwing) | Specificeren | Het proces van het in kaart brengen van de wensen en eisen, het bedenken van oplossingen voor de gewenste wijziging, en het beoordelen van deze oplossing | |
| Vormgeven niet-geautomatiseerde IV | ... | ||
| Voorbereiden transitie | Het proces van voorbereiding van de implementatie van de voorgenomen wijzigingen | ||
| Toetsen en testen | Het proces waarin alle betrokken partijen verifiëren of de uit te voeren wijziging voldoet aan alle wensen en eisen, en het aanpassen van bestaande werkprocessen indien dat op basis van de wijzigingen nodig is. |
Digital Information Design (DID®)
bewerkenIn Digital Information Design is de ordening als volgt:
| Niveau | Procescluster | Definitie |
|---|---|---|
| Drivers | Need | ... |
| Value | ... | |
| Mission | ... | |
| Capability | ... | |
| Perspectives | Business | ... |
| Data | ... | |
| Service | ... | |
| Technology | ... | |
| Domains | Governance | ... |
| Strategy | ... | |
| Improvement | ... | |
| Operation | ... |
Organisatie en Beheer
bewerkenPer 31 december 2022 werd de ASL BiSL Foundation opgeheven. De activiteiten ervan werden overgeheveld naar de interessegroepen Open Standards van het KNVI.[6][7]
BiSL is een geregisteerd handelsmerk welken eigendom is van de Van Haren Group.
Certificering
bewerkenOm aan te kunnen tonen dat een functioneel of informatiebeheerder zijn vak beheerst, bestaan er met betrekking tot BiSL verschillende certificaten. Examens voor deze certificaten kan enkel gedaan worden bij de partijen EXIN, APMG en Van Haren Certify.[8] De volgende certificaten zijn in omloop:
- BiSL Foundation: dit certificaat op instapniveau houdt in dat de houder ervan kennis heeft genomen van de basisprincipes van BiSL-1
- BiSL Advanced: dit certificaat op gevorderdenniveau houdt in dat de houder ervan de principes van BiSL-1 in de dagelijkse praktijk kan toepassen. Het certificaat is sinds de release van BiSL Practitioner vervangen door BiSL Practitioner en kan niet meer behaald worden.[9]
- BiSL Practitioner [10]: dit certificaat op gevorderdenniveau houdt in dat de houder ervan de principes van BiSL-1 in de dagelijkse praktijk kan toepassen.
- BiSL Next Foundation: dit certificaat op instapniveau houdt in dat de houder ervan kennis heeft genomen van de basisprincipes van BiSL Next. Het certificaat is[(sinds) wanneer?] vervangen door DID Foundation en kan niet meer behaald worden.[bron?]
- DID Foundation: dit certificaat op instapniveau houdt in dat de houder ervan kennis heeft genomen van de basisprincipes van DID
Gerelateerde methodieken
bewerken- ITIL - Information Technology Infrastructure Library, voor servicebeheer
- ASL - Application Services Library, voor applicatiebeheer
Externe links
bewerken- ASL BiSL Foundation, beheerder van het BiSL gedachtegoed
- Beschrijving van het BiSL framework met voorbeelden uit de praktijk
- [7] Duik in de nieuwe Kenmerken van BiSL® 4de Editie * Van der Pols, R, van Outvorst F, Donatz R, Sieders R (2024) BiSL - Een framework voor business informatiemanagement, 4de herziene druk * Hall J, Maas J (2024) De functioneel beheerder en BiSL - 2de herziene druk - Handboek voor de BiSL® Practitioner
Bronnen
- Janssen, P. (2008) Functioneel beheer volgens BiSL, Pearson Education Benelux
- Van der Pols, R (2012) BiSL - Een framework voor business informatiemanagement, 2de herziene druk
- Johnson, B. (2017) BiSL Next - A Framework for Business Information Management
- Backer, Y., Meijer, M. (2018) BiSL Next in uitvoering
- ↑ Scholten, Lex, BiSL Next wordt Digital Information Design. BiSL Next (16 augustus 2023). Geraadpleegd op 15 maart 2024.
- ↑ Sieders, R (1 juli 2024). BiSL – Een framework voor business informatiemanagement - 4de editie. Van Haren Publishing. ISBN 9789401811460.
- ↑ van Outvorst, F., Duik in de nieuwe Kenmerken van BiSL® 4de Editie. Van Haren Publishing (2 mei 2024).
- ↑ Verklaringen van BiSL gebruikers. Gearchiveerd op 13 april 2015. Geraadpleegd op 4 mei 2015.
- ↑ Wat is BiSL?. Gearchiveerd op 24 februari 2015. Geraadpleegd op 28 januari 2015.
- ↑ Kennis en kunde van de ASL BiSL Foundation wordt overgedragen aan de KNVI en Van Haren Publishing. www.knvi.nl (20 oktober 2022). Geraadpleegd op 15 maart 2024.
- ↑ Press release: BiSL® leeft in 2024!. www.knvi.nl (5 februari 2024). Geraadpleegd op 15 maart 2024.
- ↑ Informatiemanagement Career Path. www.vanharen.net. Van Haren Group. Geraadpleegd op 18 maart 2024.
- ↑ BISL® 4DE EDITIE, EEN UPDATE OVER DE GEHELE BISL-LIJN.. Van Haren Publishing (1 juni 2024).
- ↑ Hall & Maas, J & J (20 juni 2024). De functioneel beheerder en BiSL - 2de herziene druk. Van Haren Publishing. ISBN 9789401811675.