Areaalfunctie

(Doorverwezen vanaf Areaalfuncties)

De areaalfuncties zijn de inverse functies van de hyperbolische functies. De aanduiding 'areaal' in areaalfunctie refereert aan de betekenis van deze functies als oppervlakte.

Benaming en notatie

bewerken
 
Een punt op de standaard hyperbool bepaalt een wigvormig gebied waarvan de oppervlakte gelijk is aan de inverse van de cosinus hyperbolicus en van de sinus hyperbolicus

De standaardhyperbool

 

kan in parametervorm, met   als parameter, geschreven worden door

 
 

Voor de parameterwaarde   is de oppervlakte van het blauwe gebied in nevenstaande figuur juist gelijk aan  . Het bijbehorende punt op de hyperbool is  , zodat

 
 

De inverse functies van de cosinus- en de sinus hyperbolicus

 
 

geven dus als resultaat een oppervlakte, een 'areaal', dat overeenkomt met de blauw gekleurde punt. Vandaar dat deze inverse functies areaalfuncties genoemd worden. Naast het prefix "ar" wordt, naar analogie met de arcsinus e.d., ook "arc" (arcsinus hyperbolicus, arcsinh) gebruikt. Soms ziet men ook het prefix arg, dat staat voor argument of eenvoudigweg a, als in  .

Expliciete formules

bewerken
 
Links: rood: arsinh(x) is een oneven functie die loopt van linksonder tot rechtsboven, blauw: arcosh(x), een functie die enkel bestaat voor x groter of gelijk aan 1. Midden: rood: artanh(x), het gedeelte op het interval −1,1, blauw: artanh(x), de twee gedeelten buiten het interval [−1,1]. Rechts: rood: arsech(x, van het punt (1,0) naar de y-as, blauw: arcsch(x), een functie met oneven symmtrie

De zes areaalfuncties kunnen uitgedrukt worden in eenvoudige formules met behulp van de natuurlijke logaritme.

Areaalsinus hyperbolicus

bewerken
 

Areaalcosinus hyperbolicus

bewerken
 

Areaaltangens hyperbolicus

bewerken
 

Areaalcotangens hyperbolicus

bewerken
 

Areaalsecans hyperbolicus

bewerken
 

Areaalcosecans hyperbolicus

bewerken
 

Eigenschappen

bewerken

Identiteiten

bewerken
 
 

Afgeleiden

bewerken
 
 
 
 
 
 

Integralen

bewerken

De integralen van de areaalfuncties kunnen alle berekend worden met partiële integratie.

 
 
 
 
 
 

Som- en verschilformules

bewerken
 
 
 
 
 
 

Onderlinge relaties

bewerken

Bij het gebruik van deze uitdrukkingen moet rekening gehouden worden met de eventuele beperkingen op het domein van deze functies.

 
 
 
 
 
 

Reeksontwikkelingen

bewerken

Enkel de areaalsinus hyperbolicus en de areaaltangens hyperbolicus kunnen probleemloos rond x= 0 worden ontwikkeld. De reeksen zijn dan:

 
 

Een andere reeksontwikkeling is:

 

Samenstellingen

bewerken

Samenstellingen van hyperbolische en areaalfuncties leveren irrationale functievoorschriften:

 
 
 
 
 
 

Limieten

bewerken

Twee standaardlimieten die areaalfuncties bevatten zijn:

 
 

Beide volgen uit de soortgelijke limiet voor de overeenstemmende hyperbolische functie, door middel van een eenvoudige substitutie.

bewerken
  • Wolfram Mathworld: De pagina over de areaalfuncties op de website van Wolfram Mathworld bevat doorverwijzingen ('see also') naar gedetailleerde informatie over de individuele areaalfuncties, met onder andere de reeksontwikkelingen.