1-hydroxy-4-fluor-1,4-diazoniabicyclo[2.2.2]octaanbis(tetrafluorboraat), afgekort als NFTh, is een krachtig elektrofiel fluoreringsmiddel dat bij organische syntheses op laboschaal gebruikt wordt om fluoratomen op organische verbindingen aan te brengen. Het is een zout dat wordt verkocht onder de merknaam Accufluor NFTh als een 50/50-gewichtspercent mengsel op aluminiumoxide; dit is niet explosief. Kenmerkend zijn de aanwezigheid van de sterk elektronegatieve hydroxylgroep en de stikstof-fluorbinding op het kwaternaire stikstofatoom.

1-hydroxy-4-fluor-1,4-diazoniabicyclo[2.2.2] octaanbis(tetrafluorboraat)
Structuurformule en molecuulmodel
Algemeen
Molecuulformule [C6H13FN2O]2+ · 2 BF4
IUPAC-naam 4-fluor-1-hydroxy-1,4-diazoniabicyclo[2.2.2] octaanditetrafluorboraat
Andere namen NFth; Accufluor NFTh (merknaam van AlliedSignal)
Molmassa 321,79 g/mol
SMILES
[B-](F)(F)(F)F.[B-](F)(F)(F)F.C1C[N+]2(CC[N+]1(CC2)O)F
CAS-nummer 162241-33-0
EG-nummer 418-330-2
PubChem 2737329
Wikidata Q2643325
Vergelijkbaar met 1-chloormethyl-4-fluor-1,4-diazoniabicyclo[2.2.2] octaanbis(tetrafluorboraat)
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
CorrosiefSchadelijkSchadelijk voor de gezondheidMilieugevaarlijk
Gevaar
H-zinnen H302 - H317 - H318 - H373 - H410
EUH-zinnen geen
P-zinnen P273 - P280 - P305+P351+P338 - P501
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur wit
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Een vergelijkbaar fluoreringsmiddel is F-TEDA (Selectfluor), dat een chloormethylgroep heeft in plaats van de hydroxylgroep.

Synthese bewerken

De synthese gaat uit van het oxide van tri-ethyleendiamine (DABCO). Dat wordt gereageerd met tetrafluorboorzuur en boortrifluoridegas en nadien met fluorgas in een one-pot-synthese. Water of acetonitril zijn geschikt als oplosmiddel.[1]

Toepassingen bewerken

De stof kan onder meer gebruikt worden voor de elektrofiele fluorering van ketonen[2] en van steroïden.[3] Met NFTh is een regioselectieve fluorering met hoge opbrengst mogelijk. NFTh en F-TEDA hebben als voordeel dat er geen bijzondere veiligheidsmaatregelen nodig zijn, in tegenstelling tot het gebruik van giftig fluorgas als fluoreringsmiddel.

Externe link bewerken