Zuidwending (toponiem)

Het toponiem zuidwending komt van sidewende en betekent: naar één zijde (side) afwendend.

Opvallend is dat de naam in de Nederlandse provincie Groningen meerdere malen voorkomt als waternaam en als naam voor een waterkering of dijk. Meestal gaat het kanalen of dijken die een het einde of de zijdelingse begrenzing van een opstrekkende verkaveling vormen. Om die reden lopen zuidwendingen vrijwel altijd langs een grens (met name gemeentegrens), die dikwijls een nagenoeg haakse hoek maakt met een andere grens.

Door hypercorrectie is side veranderd in zuid.

Voorbeelden

• Zuidwending: kanaalverbinding tussen het Hoendiep en het Aduarderdiep en grens tussen de gemeenten Westerkwartier en Groningen.
• Zuidwending: de dijk langs de voormalige gemeentegrens van Noorddijk en Bedum en tussen deze laatste gemeente en Ten Boer. Het water langs de grens is in de wijk Beijum vergraven tot een waterpartij die recht door de wijk loopt.
• Zuidwending: buurtschap bij Veendam.
  • Zuidwending: waterschap waar deze plaats zijn naam aan ontleende.
• Zuidwending (soms Zuidwenda): de wierde aan en dijk langs de Delthe en de grens tussen de voormalige gemeenten Warffum en Middelstum.

Varianten

De naam komt elders in Nederland ook voor als Zijdewind en Zijveling.