Zuidoost-Bulgarije

Zuidoost-Bulgarije of Joegoiztotsjen (Bulgaars: Югоизточен) is een regio in het zuidoosten van Bulgarije. Het gebied bestaat uit de volgende (vier) oblasten: Boergas, Jambol, Sliven en Stara Zagora. De regio heeft een oppervlakte van ongeveer 19.800 km² en de hoofdplaats is Boergas met c. 200.000 inwoners.[1] Eind 2021 had de regio naar schatting ruim 1.000.000 inwoners en een bevolkingsdichtheid van 51 inw./km².

Planningsregio Joegoiztotsjen
Югоизточен район за планиране
Situering
Land Vlag van Bulgarije Bulgarije
Provincie Boergas, Jambol, Sliven en Stara Zagora
Coördinaten 42°30'NB, 26°15'OL
Algemeen
Oppervlakte 19.798,7 km²
Inwoners
(2021)
(31 december)
Gedaald1.010.263
(51 inw./km²)
Hoofdplaats Boergas
Detailkaart
Kaart van Planningsregio Joegoiztotsjen

De regio Joegoiztotsjen is een van de vijf Bulgaarse regio’s die voorkomt in de lijst van de top tien armste regio’s van de Europese Unie, gebaseerd op het bruto binnenlands product (BBP) per inwoner in koopkrachtstandaard. Volgens Eurostat was het BBP per hoofd van de bevolking slechts 37% van het EU-gemiddelde.[2][3]

Bevolking bewerken

Op 31 december 2021 had de regio Joegoiztotsjen naar schatting 1.010.263 inwoners - ongeveer 15% van de Bulgaarse bevolking, waarvan 488.619 mannen en 521.644 vrouwen.[4] Volgens de voorlopige resultaten van de Bulgaarse volkstelling van 2021 woonden er in september-oktober 2021 slechts 907.396 mensen in de vier zuidoostelijke oblasten.

De bevolkingsontwikkeling van de regio Joegoiztotsjen (en oblasten afzonderlijk)
Jaar 1934 1946 1956 1965 1975 1985 1992 2001 2011 2021*
(schatting)
2021**
(volkstelling)
Boergas   284 931   318 947   355 079   388 877  421 452   449 521   441 085   423 552   415 817  408 704   360 587
Jambol   157 660  177 627  187 278  187 381  182 038  182 034  175 839  156 070  131 447  114 361  103 649
Sliven   154 324   169 230   188 373   217 170   230 827   237 764   234 785   218 474   197 493  180 058   157 113
Stara Zagora   289 411   308 405   324 362   362 018   396 766   411 990   397 339   370 615   333 265   307 140   286 086
Joegoiztotsjen
(totaal)
  886 326   974 209   1 055 092  1 155 446   1 231 083   1 281 309   1 249 048   1 168 711   1 078 022  1 010 263  907 396
* Bevolkingsprognose op basis van ingezetenen - 31 december 2021
** Preliminaire resultaten van de volkstelling - 7 september 2021[5]

De regio Joegoiztotsjen heeft de op een na laagste levensverwachting in de Europese Unie - alleen in Severozapaden was de gemiddelde levensverwachting lager. De gemiddelde levensverwachting was in 2016 ongeveer 74,4 jaar (70,8 jaar voor mannen en 78,3 jaar voor vrouwen) - bijna 11 jaar lager dan de regio met de hoogste levensverwachting, namelijk de Comunidad de Madrid met een gemiddelde levensverwachting 85,2 jaar (82,2 voor mannen en 87,8 voor vrouwen).[6]

In Joegoiztotsjen wonen voornamelijk etnische Bulgaren, maar er is ook een significante minderheid van de Roma (c. 73.350 personen in 2011, oftewel ≈7%). Daarnaast zijn er ook enkele enclaves waarin grotendeels Bulgaarse Turken wonen, bijvoorbeeld in de gemeente Roeën - waar ze c. 85% van de bevolking vormen, maar ook in de gemeenten Ajtos, Pavel Banja, Soengoerlare en Kotel vormen etnische Turken tussen de 25% en 40% van de bevolking. In de volkstelling van 2011 werden in de vier oblasten in totaal 84.773 etnische Turken geregistreerd, oftewel 8% van de totale bevolking.

Mede in verband met de aanwezigheid van diverse minderheidsgroepen, met name de Roma, is het vruchtbaarheidscijfer in Joegoiztotsjen relatief hoog ten opzichte van de rest van Bulgarije. In 2021 kreeg een vrouw in deze regio gemiddeld 1,82 kinderen gedurende haar vruchtbare periode, hetgeen ruim 15% hoger is dan het Bulgaarse gemiddelde van 1,58 kinderen per vrouw. Vooral in de plattelandsgemeenten van de oblasten Sliven en Jambol was het vruchtbaarheidscijfer hoog: gemiddeld 2,60 respectievelijk 2,37 kinderen per vrouw.[7] Ook komen tienerzwangerschappen en tienermoeders relatief vaak voor in deze regio. Van de 9.358 levendgeborenen in 2021 hadden er 1.668 een moeder jonger dan 19 jaar oud ten tijde van de bevalling, hetgeen bijna 18% van alle levendgeborenen was.[8] In Maglizj, Tvarditsa en Boljarovo was zelfs tussen de 35% en 40% van alle moeders in 2021 jonger dan 19 jaar oud.