Wereldkampioenschappen veldlopen

De wereldkampioenschappen veldlopen vormen het belangrijkste internationale veldlooptoernooi ter wereld. De eerste editie was in 1973, sindsdien werd het door de IAAF, sinds 2019 World Athletics, georganiseerde evenement jaarlijks gehouden. Dezelfde atletiekbond heeft besloten om na de editie van 2011 deze wedstrijd één keer in de twee jaar plaats te laten vinden.[1]

Wereldkampioenschappen veldlopen
Kenenisa Bekele (rechts) op weg naar een unieke prestatie: zijn vijfde achtereenvolgende overwinning in 2006.
Sport Veldlopen
Organisator World Athletics, (voorheen IAAF)
Eerste editie 1973
Portaal  Portaalicoon   Sport

Geschiedenis bewerken

Het toernooi is begonnen met slechts een viertal wedstrijden: 12 km mannen, 8 km vrouwen, 8 km jongens en 8 km meisjes. In 1998 werden er ook twee nieuwe wedstrijden geïntroduceerd, namelijk de korte afstand. Zowel bij de mannen als bij de vrouwen was er ook een race over 4 kilometer. De laatste keer dat deze twee afstanden gelopen werden was in de editie van 2006; sindsdien worden er geen korte afstanden meer gelopen. Ook zijn er geen plannen bekend over een eventuele terugkeer van deze afstanden.

Naast de individuele titels staan er ook landelijke titels op het spel tijdens het toernooi. Zowel bij de mannen, vrouwen, jongens en meisjes worden er ook landelijke prijzen verdeeld. Dit gebeurt op basis van de individuele resultaten van de lopers. Bij de mannen en vrouwen worden de eindposities van de beste zes lopers bij elkaar opgeteld, en het land dat dan het laagste aantal punten heeft, is kampioen. Bij de junioren wordt hetzelfde principe toegepast; alleen hier op basis van slechts de beste drie. Overigens mogen de landen maximaal negen lopers voor de senioren en maximaal vier voor de junioren laten deelnemen.

Sinds 1981 worden alle mannenwedstrijden op de lange maar ook de korte afstand gewonnen door Kenia of Ethiopië. Tevens is diezelfde dominantie van deze Afrikaanse landen te zien bij de vrouwen en junioren. Hierbij zijn alle prijzen naar Kenia of Ethiopië gegaan sinds 1995. Overigens zijn deze landen bij de individuele titels niet zo overheersend als bij de landentitels.

De Ethiopiër Kenenisa Bekele won vijf jaar achter elkaar zowel de lange als de korte afstand. Dit deed hij vanaf 2002 tot en met 2006. Hiermee was hij de enige die vijfmaal achter elkaar de korte afstand won en ook de enige die vijfmaal achter elkaar de korte en de lange afstand won. Ook was hij de enige die dit gepresteerd heeft en dat in de toekomst zal blijven, omdat de korte afstand na 2006 van het programma is gehaald.

De wereldkampioenschappen veldlopen worden ook wel gezien als de moeilijkste race om te winnen. Misschien wel moeilijker dan de Olympische Spelen.[bron?] Dit is vooral te wijten aan het feit, dat in de meeste grote wedstrijden gescheiden gelopen wordt in de 5000 m, 10.000 m, steeplechase, etc., en met het vervallen van de korte afstand strijden hier alle toppers tegen elkaar.

Edities bewerken

Jaar Editie Organiserende stad Land Deelnemende
landen
Deelnemende
atleten
1973 I Waregem   België 21 286
1974 II Monza   Italië 23 269
1975 III Rabat   Marokko 26 316
1976 IV Chepstow   Verenigd Koninkrijk 21 306
1977 V Düsseldorf   West-Duitsland 22 345
1978 VI Glasgow   Verenigd Koninkrijk 27 358
1979 VII Limerick   Ierland 27 383
1980 VIII Parijs   Frankrijk 28 381
1981 IX Madrid   Spanje 39 460
1982 X Rome   Italië 33 382
1983 XI Gateshead   Verenigd Koninkrijk 35 431
1984 XII East Rutherford   Verenigde Staten 40 443
1985 XIII Lissabon   Portugal 50 570
1986 XIV Colombier   Zwitserland 57 670
1987 XV Warschau   Polen 47 576
1988 XVI Auckland   Nieuw-Zeeland 41 441
1989 XVII Stavanger   Noorwegen 41 568
1990 XVIII Aix-les-Bains   Frankrijk 59 617
1991 XIX Antwerpen   België 51 633
1992 XX Boston   Verenigde Staten 53 580
1993 XXI Amorebieta-Etxano   Spanje 54 653
1994 XXII Boedapest   Hongarije 60 760
1995 XXIII Durham   Verenigd Koninkrijk 58 619
1996 XXIV Stellenbosch   Zuid-Afrika 65 669
1997 XXV Turijn   Italië 72 725
1998 XXVI Marrakesh   Marokko 66 707
1999 XXVII Belfast   Verenigd Koninkrijk 66 759
2000 XXVIII Vilamoura   Portugal 76 805
2001 XXIX Oostende   België 67 790
2002 XXX Dublin   Ierland 59 664
2003 XXXI Lausanne   Zwitserland 65 605
2004 XXXII Brussel   België 72 673
2005 XXXIII Saint-Galmier   Frankrijk 72 695
2006 XXXIV Fukuoka   Japan 59 574
2007 XXXV Mombassa   Kenia 63 470
2008 XXXVI Edinburgh   Verenigd Koninkrijk 23 448
2009 XXXVII Amman   Jordanië 57 459
2010 XXXVIII Bydgoszcz   Polen 59 437
2011 XXXIX Punta Umbría   Spanje 51 423
2013 XL Bydgoszcz   Polen 41 398
2015 XLI Guiyang   China 51 410
2017 XLII Kampala   Oeganda 60 557
2019 XLIII Aarhus   Denemarken 63 520
2023 XLIV Bathurst   Australië 48 453
2024 XLV Belgrado   Servië 51 485

Individuele titels bewerken

Jaar Mannen 12 km Mannen 4 km Vrouwen 8 km * Vrouwen 4 km
1973   Pekka Päivärinta   Paola Pigni
1974   Erik De Beck
1975   Ian Stewart   Julie Brown
1976   Carlos Lopes   Carmen Valero
1977   Leon Schots   Carmen Valero
1978   John Treacy   Grete Waitz
1979
1980   Craig Virgin
1981
1982   Mohamed Kedir   Maricica Puică
1983   Bekele Debele   Grete Waitz
1984   Carlos Lopes   Maricica Puică
1985   Zola Budd
1986   John Ngugi
1987   Annette Sergent
1988   Ingrid Kristiansen
1989   Annette Sergent
1990   Khalid Skah   Lynn Jennings
1991
1992   John Ngugi
1993   William Sigei   Albertina Dias
1994   Hellen Chepngeno
1995   Paul Tergat   Derartu Tulu
1996   Gete Wami
1997   Derartu Tulu
1998   John Kibowen   Sonia O'Sullivan   Sonia O'Sullivan
1999   Benjamin Limo   Gete Wami   Jackline Maranga
2000   Mohammed Mourhit   John Kibowen   Derartu Tulu   Kutre Dulecha
2001   Enock Koech   Paula Radcliffe   Gete Wami
2002   Kenenisa Bekele   Kenenisa Bekele   Edith Masai
2003   Werknesh Kidane
2004   Benita Johnson
2005   Tirunesh Dibaba   Tirunesh Dibaba
2006   Gelete Burka
2007   Zersenay Tadese   Lornah Kiplagat
2008   Kenenisa Bekele   Tirunesh Dibaba
2009   Gebre-egziabher Gebremariam   Florence Kiplagat
2010   Joseph Ebuya   Emily Chebet
2011   Imane Merga   Vivian Cheruiyot
2013   Japhet Kipyegon Korir   Emily Chebet
2015   Geoffrey Kipsang Kamworor   Agnes Tirop
2017   Irene Cheptai
2019   Joshua Cheptegei   Hellen Obiri
2023   Jacob Kiplimo   Beatrice Chebet
2024   Jacob Kiplimo [2]   Beatrice Chebet

* Totdat er in 1998 voor de korte afstanden aparte kampioenschappen ontstonden, liep het te lopen aantal kilometers voor de lange afstand bij de vrouwen geleidelijk aan op van 4 km in 1973 tot 6,6 km in 1997.