Verkiezingen in Luxemburg
Politiek in Luxemburg Dit artikel maakt deel uit van de serie: |
|
|
Portaal ![]() Portaal ![]() |
Verkiezingen in Luxemburg worden gehouden op landelijk, gemeentelijk en Europees niveau. Het Groothertogdom Luxemburg is een liberale en representatieve democratie. De verkiezingen die in Luxemburg worden gehouden voldoen aan alle democratische spelregels.
Landelijke verkiezingenBewerken
De landelijke verkiezingen, die in de regel om de vijf jaar worden gehouden, zijn de belangrijkste verkiezingen die in Luxemburg worden gehouden. Alle voor de wet volwassen Luxemburgers (achttien jaar en ouder) hebben algemeen kiesrecht. Bepaalde veroordeelden en geesteszieken hebben geen stemrecht. Algemeen mannenkiesrecht werd in 1918 ingevoerd, algemeen vrouwenkiesrecht werd in 1919 ingevoerd.
Luxemburg kent een meerpartijenstelsel. Politieke partijen spelen pas een rol van betekenis na de invoering van het algemeen kiesrecht in 1918. Voor die tijd zaten er vooral partijloze politici in de Kamer van Afgevaardigden (eenkamerparlement). Er zaten zowel conservatieven als liberalen in de Kamer. De liberale fractie was de sterkste. Na de invoering van het algemeen kiesrecht verzwakte de positie van de liberalen in het parlement danig en hun tot dan toe dominerende rol werd overgenomen door de Parti de la Droite (rooms-katholieken) en de Lëtzebuerger Sozialistesch Arbechterpartei (sociaaldemocratisch). In 1944 werd de partijnaam van de Parti de la Droite veranderd in Chrëschtlech Sozial Vollekspartei (CSV). De PD/CSV is sinds 1918 - met uitzondering van 1925-1926 en 1974-1979 - de grootste partij in het parlement. De Demokratesch Partei (DP, liberalen) en de LSAP zijn ook grote partijen in het parlement. Kleinere partijen in het parlementen zijn Déi Gréng (De Groenen) en Alternativ Demokratesch Reformpartei (Alternatieve Democratische Hervormingspartij).
KiesdistrictenBewerken
Luxemburg is in vier kiesdistricten opgedeeld:
Het aantal afgevaardigden per kiesdistrict in de Kamer van Afgevaardigden hangt samen met de bevolkingsomvang in het kiesdistrict:
Kiesdistrict | Bevolkingaantal in cijfers | Bevolkingaantal in % | Afgevaardigden |
---|---|---|---|
Nord | 70.826 | 16% | 9 |
Centre | 151.166 | 33% | 21 |
Est | 53.842 | 12% | 7 |
Sud | 178.256 | 39% | 23 |
Totaal | 454.090 | 100% | 60 |
Luxemburgse parlementsverkiezingenBewerken
Bij de parlementsverkiezingen van 14 oktober 2018 werd de Chrëschtlech Sozial Vollekspartei, ondanks twee zetels verlies, de grootste partij (21 zetels). De tweede partij van het land, de Demokratesch Partei, ging één zetel achteruit en kwam uit op 12 zetels. De Lëtzebuerger Sozialistesch Aarbechterpartei (LSAP), verloor er drie en behaalde een totaal van tien. Winst was er voor Déi Gréng (van 6 naar 9 zetels) en de Alternativ Demokratesch Reformpartei (van 3 naar 4). De linkse partij Déi Lénk behield twee zetels.
Europese ParlementsverkiezingenBewerken
Sinds 1979 doet Luxemburg mee met de Europese Parlementsverkiezingen. Luxemburg kiest zes afgevaardigden voor het Europees Parlement, wat gezien de bevolkingsomvang van Luxemburg veel is. Verkiezingen voor het Europees Parlement worden in de regel gelijktijdig met de verkiezingen voor de Kamer van Afgevaardigden gehouden.
Zie ookBewerken
- Politiek in Luxemburg
- Kamer van Afgevaardigden (Luxemburg)
- Luxemburgse verkiezingen 1918 - Eerste verkiezingen op basis van het algemeen kiesrecht