Chrëschtlech Sozial Vollekspartei

Chrëschtlech Sozial Vollekspartei
Personen
Partijleider	Claude Wiseler
Zetels
Zetels in de Kamer van Afgevaardigden	21 / 60
Zetels in het Europees Parlement	2 / 6
Zetels in Gemeenteraden	209 / 600
Geschiedenis
Opgericht	1944
Algemene gegevens
Actief in	Luxemburg
Richting	Centrum-rechts
Ideologie	Christendemocratie; Conservatisme; christelijk sociaal;
Europese fractie	Europese Volkspartij
Portaal	Politiek

De Chrëschtlech Sozial Vollekspartei (CSV) of Parti Social Chrétien (PSC) is de grootste politieke partij van het Groothertogdom Luxemburg. De CSV leverde tot 2013 (met uitzondering van 1974 tot 1979) alle premiers in de naoorlogse kabinetten van Luxemburg. Ze omvat gematigd-conservatieve, christelijk-sociale en liberale politici.

Als belangrijke kopstukken van de partij fungeerden Jacques Santer en Jean-Claude Juncker; beiden waren lange tijd premier en voorzitter van de Europese Commissie.

De CSV/PSC is lid van de fractie van de Europese Volkspartij (EVP/EEP).

GeschiedenisBewerken

Sinds haar oprichting in 1944 was de Christelijke Volkspartij (CSV) de grootste coalitiepartner in alle regeringscoalities met twee uitzonderingen: 1974-79 (DP-LSAP-coalitie) en sinds 2013 (DP-LSAP-DG coalitie). Het katholiek georiënteerde CSV lijkt op de christendemocratische politieke partijen in andere West-Europese landen en geniet brede steun van de bevolking, waardoor het de grootste partij van het land is. Sinds 2013 maakt de partij deel uit van oppositie.

Van 1945 tot 1974 zat de partij in de regering en leverde ze de volgende premiers: Pierre Dupong, Joseph Bech, Pierre Frieden en Pierre Werner. Meestal vormde de partij een coalitie met de Democratische Partij (DP), waarmee het Luxemburg een zekere economische en sociale stabiliteit gaf.

In 1974 belandde de CSV voor het eerst in de oppositie, toen Gaston Thorn van de Democratische Partij premier werd in een coalitie met de Luxemburgse Socialistische Arbeiderspartij (LSAP). In 1979 keerde de partij terug naar het centrum van de macht na haar overwinning bij de algemene verkiezingen in 1979. Pierre Werner werd namens de CSV premier en in 1984 opgevolgd door Jacques Santer. Hij bleef premier tot 1995, toen Jean-Claude Juncker premier werd, terwijl Santer ondertussen de functie van voorzitter van de Europese Commissie op zich nam. Juncker bekleedde het premierschap bijna 19 jaar en werd daarna eveneens voorzitter van de Europese Commissie.

Na de algemene verkiezingen van 2013 werd de partij voor de tweede keer in haar geschiedenis in de oppositie gedwongen toen de Xavier Bettel van de Democratische Partij premier werd in een coalitie met de LSAP en Dei Greng. Dit was de eerste keer in de geschiedenis van Luxemburg dat een driepartijencoalitie werd gevormd. Bij de parlementsverkiezingen van 2018 bleef de CSV, ondanks een groot verlies, de grootste partij. Doordat de toenmalige coalitie van liberalen, sociaaldemocraten en Groenen een nipte meerderheid behield, kwam de CSV wederom in de oppositie terecht.

TijdlijnBewerken

1914: in januari 1914 wordt de rooms katholieke PD (Rechtse Partij) opgericht, de directe voorganger van de CSV/PSC. In 1944 wordt haar naam gewijzigd in de Chrëschtlech Sozial Volkspartei/ Parti Social Chrétien. De PD is echter eerder een losse federatie van gelijkdenkenden dan een echte partij.
1914: Een groep christendemocraten doet onder de naam PD mee aan de verkiezingen.
1915-1916: Hubert Loutsch van de PD is premier.
1944: De Chrëschtlich Sozial Vollekspartei/ Parti Social Chrétien wordt formeel opgericht.
1945: De CSV/PSC wint 25 zetels van het 51 zetels tellende parlement, één te weinig voor een absolute meerderheid.
1946-1974: De CSV/PSC levert ononderbroken de premier.
1974-1979: Deze periode is de CSV/PSC uitgesloten van regeringsdeelname, er is een liberaal/sociaaldemocratische regering (DP/LSAP).
1979-2013: De CSV/PSC levert ononderbroken de premier.
sinds 2013: De CSV/PSC maakt vanaf heden deel uit van de oppositie.
1999: Jacques Santer van de CSV/PSC is voorzitter van de Europese Commissie.
2014: Jean-Claude Juncker wordt voorzitter van de Europese Commissie.

IdeologieBewerken

De CSV is een conservatieve centrumrechtse politieke partij van christendemocratische, katholieke signatuur.

Met betrekking tot de sociale politiek is de CSV een klassieke conservatieve partij, die staat voor eerbied voor traditie en stabiliteit van de sociale orde. De CSV heeft zich in het verleden vooral geprofileerd als een katholieke christendemocratische partij.

De partij volgt een christendemocratische koers en is, net als de meeste partijen in Luxemburg, pro-Europees.

VerkiezingsuitslagenBewerken

Uitslagen van de CSV bij de landelijke parlementsverkiezingen vanaf 1945:

Parlementsverkiezingen
jaar	stemmen	%	plaats	zetels
1945	907,601	44,7	1e	25
1948	386,972	36,3	1e	22
1951	425,545	42,1	1e	21
1954	1,003,406	45,2	1e	26
1959	896,840	38,9	1e	21
1964	883,079	35,7	1e	22
1968	915,944	37,5	1e	21
1974	836,990	29,9	1e	18
1979	1,049,390	36,4	1e	24
1984	1,148,085	36,7	1e	25
1989	977,521	32,4	1e	22
1994	887,651	30,3	1e	21
1999	870,985	30,1	1e	19
2004	1,103,825	36,1	1e	24
2009	1,129,368	38,0	1e	26
2013	1,099,323	33,6	1e	23
2018	999,381	28,3	1e	21

Zie de categorie Chrëschtlech Sozial Vollekspartei van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.