Urinebuis
De urinebuis[7], urethra,[9][10] plasbuis of pisbuis is een lange cilindrische holte die de urineblaas verbindt met de buitenkant van het lichaam. In deze holte ligt een aderachtig vliesje dat het weefsel beschermt tegen de chemische invloeden van de urine.
| Urinebuis | ||||
|---|---|---|---|---|
| Urethra feminina Urethra masculina | ||||
| ||||
Binnenzijde van de urinebuis.
| ||||
| Synoniemen | ||||
| Latijn | Canalis urinarius[1][2][3][4] Meatus urinarius[5][2][3][4] | |||
| Oudgrieks | Οὐρήθρα[2][6] | |||
| Nederlands | Plasbuis[7] | |||
| Gegevens | ||||
| Systeem | Urinewegstelsel | |||
| ||||
De urinebuis dient zowel bij de man als de vrouw om urine uit het lichaam te verdrijven. Omdat bij de man ook het sperma erdoorheen gaat bij de ejaculatie wordt deze bij de man de urogenitale buis genoemd.
Vanuit de sinus urogenitalis ontwikkelen zich tijdens de ontwikkeling van het embryo de urineblaas en urinebuis.
Anatomie
bewerken
Bij vrouwen is de urinebuis 2,5 tot 4 cm lang en de mond van de urinebuis (meatus urinarius) bevindt zich in de vulva tussen de clitoris en de vaginale opening. De korte lengte van de urinebuis bij vrouwen zorgt ervoor dat zij vatbaarder zijn voor besmettingen van de urineblaas (cystitis). Zo komt een blaasontsteking bij vrouwen vaker voor dan bij mannen. Bij mannen is de urinebuis gewoonlijk 18 tot 20 cm lang en loopt door de prostaat en gaat onder het onderste zwellichaam door en eindigt vervolgens aan de voorkant van de eikel van de penis.[11]
Het nierbekken, de urineleider (ureter), de urineblaas en de urinebuis (urethra) zijn bekleed met overgangsepitheel (ofwel slijmvlies ofwel het 'urotheel').[12]
Afwijkingen en aandoeningen
bewerken- Bij vernauwing van de uitgang van de urinebuis spreekt men van een meatusstenose.
- Als bij een man de uitmonding zich verder dan normaal naar onderen bevindt, spreekt men van hypospadie. Bij een uitmonding die zich verder naar boven bevindt, is sprake van epispadie.
- Een ontsteking van de urinebuis heet urethritis.
- Voorwerp in de urinebuis
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Urethra op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ a b Castelli, B. & Bruno, J.P (1713). Lexicon medicum Graeco-Latinum. Leipzig: F. Thomas
- ↑ a b c d e f g h i Schreger, C.H.Th.(1805). Synonymia anatomica. Synonymik der anatomischen Nomenclatur. Fürth: im Bureau für Literatur.
- ↑ a b c d e Kraus, L.A. (1844). Kritisch-etymologisches medicinisches Lexikon (Dritte Auflage). Göttingen: Verlag der Deuerlich- und Dieterichschen Buchhandlung.
- ↑ a b c d e Siebenhaar, F.J. (1850). Terminologisches Wörterbuch der medicinischen Wissenschaften. (Zweite Auflage). Leipzig: Arnoldische Buchhandlung.
- ↑ a b Palfijn, J. (1703) Anatomie, of ontleedkundige beschryving. Gent: Erfgenamen van Maximiliaen Graet..
- ↑ a b c Liddell, H.G. & Scott, R. (1940). A Greek-English Lexicon. revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones. with the assistance of. Roderick McKenzie. Oxford: Clarendon Press.
- ↑ a b c Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012). Pinkhof Geneeskundig woordenboek (12de druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
- ↑ Pinkhof, H. (1923). Vertalend en verklarend woordenboek van uitheemsche geneeskundige termen. Haarlem: De Erven F. Bohn.
- ↑ Lewis, C.T. & Short, C. (1879). A Latin dictionary founded on Andrews' edition of Freund's Latin dictionary. Oxford: Clarendon Press.
- ↑ Federative Committee on Anatomical Terminology (1998). Terminologia Anatomica. Stuttgart: Thieme
- ↑ Abelson, Benjamin; Sun, Daniel; Que, Lauren; Nebel, Rebecca A.; Baker,4 Dylan; Popiel, Parrick; Amundsen, Cindy L.; Chai, Toby; Close, Clare; DiSanto, Michael; Fraser, Matthhew O.; Kielb, Stephanie J.; Kuchel, George; Mueller, Elizabeth R.; Palmer, Mary H.; Parker-Autry, Candace; Wolfe, Alan J.; Damaser, Margot S., Sex differences in lower urinary tract biology and physiology. Biology of Sex Differences (2018) – via BioMed Central.
- ↑ Hoge Urineweg Tumoren. Amsterdam UMC. Gearchiveerd op 15 april 2024. Geraadpleegd op 9 augustus 2024. “de urinewegen (plasbuis, blaas, urineleiders en nierbekken) zijn bedekt met een slijmvlieslaag, dit slijmvlies heet urotheel. Als het urotheel een kwaadaardige vergroeiing krijgt is dat urotheelcarcinoom (kanker uitgaande van het urotheel).”
