Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Oosterhout

Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Oosterhout geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Oosterhout in de periode 1888-1918.^[1]

Het kiesdistrict Oosterhout werd ingesteld na de grondwetsherziening van 1887.^[2] Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Baarle-Nassau, Chaam, Dongen, Gilze en Rijen, Ginneken en Bavel, 's Gravenmoer, Loon op Zand, Oosterhout, Rijsbergen, Teteringen en Zundert.

Het kiesdistrict Oosterhout vaardigde in deze periode per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.

Legenda

vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.

6 maart 1888 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.^[3]

	6 maart
Kiesgerechtigden	3.489
Opkomst	2.264
Geldige stemmen	2.252
Blanco stemmen	11
Kandidaten
T.L.M.H. Borret	2.112
J.S.P.W. Eerens	111

9 juni 1891 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	9 juni
Kiesgerechtigden	3.510
Opkomst	2.510
Geldige stemmen	2.495
Blanco stemmen	3
Kandidaten
I.B.D. van den Berch van Heemstede	1.481
T.L.M.H. Borret^[4]	995

10 april 1894 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.

	10 april
Kiesgerechtigden	3.491
Opkomst	1.382
Geldige stemmen	1.365
Blanco stemmen	14
Kandidaten
I.B.D. van den Berch van Heemstede^[4]	1.256
W.J.G. van Oldeneel tot Oldenzeel	48

15 juni 1897 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	6.175
Opkomst	3.636
Geldige stemmen	3.599
Blanco stemmen	264
Kandidaten
I.B.D. van den Berch van Heemstede^[4]	3.335
A.P.R.C. van Borch van Verwolde	264

14 juni 1901 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	14 juni
Kiesgerechtigden	6.388
Kandidaten
I.B.D. van den Berch van Heemstede^[4]

Van den Berch van Heemstede was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

16 juni 1905 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	16 juni
Kiesgerechtigden	6.784
Opkomst	4.737
Geldige stemmen	4.648
Blanco stemmen	89
Kandidaten
I.B.D. van den Berch van Heemstede^[4]	3.470
J.N.J.E. Thijssen	825
F.J. Potter	353

11 juni 1909 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	11 juni
Kiesgerechtigden	7.460
Opkomst	5.107
Geldige stemmen	4.997
Blanco stemmen	110
Kandidaten
I.B.D. van den Berch van Heemstede^[4]	4.459
P. Tideman	321
W.F. Dekkers	217

17 juni 1913 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	17 juni
Kiesgerechtigden	8.218
Opkomst	5.758
Geldige stemmen	5.691
Blanco stemmen	67
Kandidaten
I.B.D. van den Berch van Heemstede^[4]	5.110
G.W. Kernkamp	376
H.A. Koomans	205

29 augustus 1916 bewerken

Isaäc van den Berch van Heemstede, gekozen bij de verkiezingen van 17 juni 1913, trad op 1 augustus 1916 af vanwege gezondheidsredenen. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	29 augustus
Kiesgerechtigden	8.730
Kandidaten
A.B.G.M. van Rijckevorsel

Van Rijckevorsel was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

15 juni 1917 bewerken

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	8.909
Kandidaten
A.B.G.M. van Rijckevorsel^[4]

De zeven in de vorige Tweede Kamer vertegenwoordigde partijen hadden afgesproken in elkaars kiesdistricten geen tegenkandidaten te stellen.^[5] Van Rijckevorsel was derhalve de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

Opheffing bewerken

De verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Oosterhout. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.

Bronnen

Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Oosterhout op www.verkiezingsuitslagen.nl
Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl

Noten

↑ De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
↑ Het kiesdistrict was een afsplitsing van het meervoudige kiesdistrict Tilburg en (gedeeltelijk) van het meervoudige kiesdistrict Breda, die beide in 1888 werden omgezet in een enkelvoudig kiesdistrict.
↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Oosterhout.
↑ Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.

[1] De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

[2] Het kiesdistrict was een afsplitsing van het meervoudige kiesdistrict Tilburg en (gedeeltelijk) van het meervoudige kiesdistrict Breda, die beide in 1888 werden omgezet in een enkelvoudig kiesdistrict.

[3] Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.

[zittend-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Oosterhout.

[5] Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]