Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Meppel
Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Meppel geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Meppel in de periode 1888-1918.[1]
Het kiesdistrict Meppel werd ingesteld na de grondwetsherziening van 1887. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Avereest, Dwingeloo, Hoogeveen, Meppel, Nijeveen, Ruinen, Ruinerwold, de Wijk en Zuidwolde.
Het kiesdistrict Meppel vaardigde in deze periode per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.
Legenda
- vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.
6 maart 1888
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.[2]
6 maart | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.663 |
Opkomst | 2.193 |
Geldige stemmen | 2.181 |
Blanco stemmen | 4 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[3] | 1.296 |
M. Noordtzij | 873 |
24 juni 1890
bewerkenHarm Smeenge, gekozen bij de verkiezingen van 6 maart 1888, trad op 26 mei 1890 af vanwege zijn benoeming als kantonrechter te Hoogeveen.[4] Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
24 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.720 |
Opkomst | 1.036 |
Geldige stemmen | 1.016 |
Blanco stemmen | 19 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] | 995 |
9 juni 1891
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
9 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.731 |
Opkomst | 2.026 |
Geldige stemmen | 2.014 |
Blanco stemmen | 10 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] | 1.175 |
B. Berends | 811 |
10 april 1894
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.
10 april | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.666 |
Opkomst | 882 |
Geldige stemmen | 846 |
Blanco stemmen | 32 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] | 795 |
15 juni 1897
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
15 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 5.327 |
Opkomst | 4.327 |
Geldige stemmen | 4.229 |
Blanco stemmen | 98 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] | 2.253 |
A. Wiersinga | 1.207 |
A. ten Klooster | 682 |
H.J. van de Vegt | 50 |
J. Bosch Bruist | 37 |
13 september 1900
bewerkenHarm Smeenge, gekozen bij de verkiezingen van 15 juni 1897, trad op 28 augustus 1900 af vanwege zijn benoeming als griffier bij het Gerechtshof in Amsterdam.[4] Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
13 september | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 5.100 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] |
Smeenge was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.
14 juni 1901
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
14 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 5.417 |
Opkomst | 4.424 |
Geldige stemmen | 4.318 |
Blanco stemmen | 106 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] | 2.407 |
H. Verkouteren | 1.785 |
F. Pomp | 126 |
16 juni 1905
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
16 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 6.932 |
Opkomst | 6.196 |
Geldige stemmen | 6.130 |
Blanco stemmen | 66 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] | 3.515 |
J. Knoppers | 2.495 |
A. van der Heide | 120 |
11 juni 1909
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
11 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 7.343 |
Opkomst | 5.877 |
Geldige stemmen | 5.779 |
Blanco stemmen | 98 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] | 3.221 |
B. Berends | 2.323 |
E. Rugge | 235 |
17 juni 1913
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
17 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 7.983 |
Opkomst | 6.633 |
Geldige stemmen | 6.534 |
Blanco stemmen | 99 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] | 3.326 |
F. Fokkens | 2.339 |
A. van der Heide | 869 |
15 juni 1917
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
15 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 8.802 |
Kandidaten | |
H. Smeenge[5] |
De zeven in de vorige Tweede Kamer vertegenwoordigde partijen hadden afgesproken in elkaars kiesdistricten geen tegenkandidaten te stellen.[6] Smeenge was derhalve de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.
Opheffing
bewerkenDe verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Meppel. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.
Bronnen
- Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Meppel op www.verkiezingsuitslagen.nl
- Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl
Noten
- ↑ De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
- ↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
- ↑ Smeenge was aftredend Tweede Kamerlid voor Assen, waarvan het kiesdistrict Meppel in 1888 gedeeltelijk een afsplitsing was.
- ↑ a b De vigerende wetgeving vereiste het aftreden van een lid van het parlement bij een aantal benoemingen. Het aftredende parlementslid was terstond herkiesbaar.
- ↑ a b c d e f g h i j Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Meppel.
- ↑ Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.